Presteren – wat heeft Prediker hierover te zeggen?

Een tijdje geleden had de EO in Nieuw Licht een aflevering over Jongeren & Burn-out. Steeds meer mensen krijgen op jonge leeftijd een burn-out en Nieuw Licht vroeg zich af waardoor dit komt en ontstaat. In de aflevering werden diverse mensen geïnterviewd en één van de oorzaken die werd genoemd, is de druk die door de maatschappij op je wordt gelegd. De druk om zo goed mogelijk te presteren, te functioneren en te leven. Tel daarbij op de vele afspraken in je sociale leven, de invloed van media en de duizenden prikkels die onze hersens dagelijks te verwerken hebben. Niet zo vreemd toch dat men ‘opgebrand’ raakt? Ik ben benieuwd: wat zegt de Bijbel over presteren en leven? Lees je met me mee?  

Gebruik je talenten 

Een geschiedenis die me allereerst te binnen schiet, is de gelijkenis van de talenten.  

“En aan de één gaf hij vijf talenten, aan de ander twee en aan de derde één, ieder naar zijn bekwaamheid, en hij reisde meteen weg. Hij die vijf talenten ontvangen had, ging weg en handelde daarmee en hij verdiende vijf andere talenten erbij. Evenzo verdiende degene die de twee talenten ontvangen had, er nog twee bij. Maar hij, die het ene ontvangen had, ging weg en groef een gat in de grond en verborg het geld van zijn heer.”
– Matteüs 25: 15-18 (HSV).

De heer kwam terug en beloonde hen die hun talenten vermeerderd hadden, maar bestrafte degene die zijn talent in de grond gestopt had. Hij noemde hem slecht en lui! Deze gelijkenis wordt vaak aangehaald als het gaat over het benutten van je talenten, over je prestaties. Misschien is het wel tegen jou gezegd toen je er met de pet naar gooide op de middelbare school. Begrijp me goed, er met de pet naar gooien is niet te prijzen, maar kun je deze gelijkenis wel gebruiken om iemand aan te zetten tot presteren ten koste van alles? Want “het staat in de Bijbel?” 

Prediker – Er is een tijd 

Gerald Troost schreef een mooi lied: Neem de tijd. 

Neem de tijd om te groeien om te bloeien. 

Want mij raak je niet kwijt. 

Neem de tijd. Want ik sta in jouw schaduw. 

En kijk over je schouder met je mee. 

Stap voor stap wees niet bang. 

Pak mijn hand, de weg is niet meer lang 

Dat deed me denken aan Prediker, aan de woorden: Er is een tijd. Een tijd om te planten (werken) maar ook een tijd om te lachen en te huppelen (ontspannen). Prediker behandelt beide thema’s, dus de moeite waard om dit te onderzoeken! Prediker begint met het benoemen van de vluchtigheid van alles op aarde. De tijd gaat zo snel! Prediker vraagt zich af wat het nut is van al het zwoegen en werken.  

“Welk voordeel heeft de mens van al zijn zwoegen?”
– Prediker 1:3 (HSV).

“Ik legde mij met heel mijn hart erop toe wijsheid te kennen en onverstand en dwaasheid te  leren kennen. Ik merkte dat ook dit slechts najagen van de wind is.”
– Prediker 1:17 (HSV).

Prediker heeft zijn uiterste best gedaan. Hij legde zich met heel zijn hart erop toe de wijsheid te onderzoeken en alles uit te zoeken wat er op aarde gebeurt. Als er iemand presteerde, was het Prediker wel! Het resultaat:  

“Het was alles vluchtig en najagen van wind”
– Prediker 1:14 (HSV).

Hij ontdekte dat alles tijdelijk en raadselachtig is. In de oude Statenvertaling wordt het woord ijdelheid gebruikt. Ijdelheid betekent daar geen trotsheid, maar nietigheid en vergankelijkheid. Alles gaat voorbij…  Je kunt je dus afvragen wat het nut is van presteren en streven naar het allerbeste op deze wereld.  

“En de wereld gaat voorbij met haar begeerte; maar wie de wil van God doet, blijft tot in eeuwigheid”
– 1 Johannes 2:17 (HSV).

En in die laatste woorden zit het ‘m. Wie de wil van God doet…

De gelijkenis uit Mattheüs staat ook in dat licht. De Bijbel spoort je aan om je uiterste best te doen! Niet om je uit de naad te werken tot je er bij neervalt, maar om de talenten of materiële zaken die Hij gegeven heeft niet te begraven, maar je verantwoordelijkheid te nemen en ze in te zetten. Voor Hem en voor zijn Koninkrijk! De Bijbel zegt over presteren dat je dit voor onze God moet en mag doen. Je talenten ten volle inzetten voor onze Vader, om Hem de eer te geven die Hem toekomt en om anderen te laten zien hoe groot én goed Hij is!  

Geniet!  

Prediker spoort je ook aan om te genieten! Te genieten van dit leven, want het is zo kort!  

“Eet uw brood met blijdschap, drink uw wijn met een vrolijk hart. 
Laat uw kleding te allen tijde wit zijn en laat op uw hoofd geen olie ontbreken.  
Geniet van het leven, […] al uw vluchtige dagen.”
– Prediker 9: 7-9 (HSV).

Je mag genieten van alles wat God je geeft! En door dat te doen, laat je Hem zien dat je dankbaar bent voor zijn goedheid. In de Bijbel wordt niet veel expliciet over rust geschreven maar er staan wel veel verwijzingen in. Na de schepping rustte God van al zijn werk. Jezus zocht regelmatig de stilte op om tot rust te komen en te bidden. En kijk eens naar de bomen in winter? Zij rusten om in de lente weer te gaan bloeien.  

Aan de slag! 

Eén simpele opdracht:
Geniet van Gods zegeningen in jouw leven. Al zijn ze nog zo klein. Geniet vandaag eens extra van je ontbijt, je kledingkast, je kopje koffie in de zon.
Laat God jouw dankbaarheid zien en leef voor Hem!