Tuinieren zoals God: wat gebeurt er wanneer vrije keuze en gehoorzaamheid hand in hand gaan?

Als kind vroeg ik me altijd af waarom God de boom van de kennis van goed en kwaad niet gewoon ergens op het topje van de Mount Everest zette. Of waarom Hij hem überhaupt gemaakt had. Als iets gevaarlijk is, moet je de ander helpen om ervan af te blijven toch? Maar in plaats van de boom moeilijk of niet bereikbaar te maken, zette God hem in het midden van de hof van Eden. Pal naast de boom des levens! En dat was de boom waar Adam en Eva van moesten eten om eeuwig leven te hebben. Zo kregen zij dagelijks de keuze tussen dood en leven.   

Al snel werd me geleerd waarom God dat had gedaan. Hij wilde 100% vrije keuze, niet alleen de theorie. En toen besefte ik me dat Hem daarin navolgen, ook voor ons grote gevolgen kan hebben. 

En de HEERE God liet allerlei bomen uit de aardbodem opkomen, begerenswaardig om te zien en goed om van te eten; ook de boom des levens, in het midden van de hof, en de boom van de kennis van goed en kwaad. 
– Genesis 2:9 (HSV)

Een gewaagd stukje tuinarchitectuur  

Uit Genesis 3:22 blijkt dat eten van de boom des levens ervoor zorgde dat Adam en Eva eeuwig zouden leven. Eten van de boom van kennis van goed en kwaad zou het Adam en Eva mogelijk maken om onderscheid te maken. Om zelf te bepalen wat zij goed en fout vonden en op basis daarvan keuzes te maken. Voor God is dat mogelijk, omdat Hij alle wijsheid heeft, maar mensen kunnen dat helemaal niet alleen, omdat wij het volledige plaatje niet kunnen zien. God wist dat en probeerde Adam en Eva te beschermen, door te waarschuwen en de gevolgen uit te leggen. Maar Hij liet de optie wel bestaan, wetende dat er een kans was dat ze daarvoor zouden gaan en dat vrijheid dan alleen terug kon komen door Jezus.  

Een gewaagd stukje opvoedingsarchitectuur  

De vrijheid die God Adam en Eva gaf, zette me aan het denken. Wat als ik ga tuinieren zoals God? Als ik de dingen die fout (kunnen) gaan niet bij mijn kinderen weghoud, maar ze laat bestaan, nadat ik heb uitgelegd wat de gevolgen van beide keuzes zijn? Wat als onze kinderen van jongs af aan leren dat en hoe ze zelf moeten kiezen en dat wij ze helpen als het fout gaat? Ik geloof dat als wij, met de hulp van de Heilige Geest, onszelf en onze kinderen trainen in het hebben en geven van vrije keuze, uiteindelijk een maatschappij zien die evenwichtiger is. Met mensen die handelen naar hoe ze van origine gemaakt zijn: in vrijheid door Jezus, met hulp van de Heilige Geest, gehoorzaam aan God.   

Sinds ik dit begon te proberen bij mijn eigen kinderen zag ik Jeremiah floreren. Ik geef hem opties waar hij uit kan kiezen, met daarbij de mogelijke gevolgen. Dan laat ik hem zelf kiezen en ga ik mee met de keuze die hij maakt. Ik merk dat hij al steeds beter nadenkt voor hij iets doet en ook een stuk minder boos is als er iets fout gaat. Hij heeft namelijk zelf de keuze gemaakt en hij weet dat ik hem wanneer het echt nodig is, zal helpen met de oplossing. Vaak bespreken mijn man en ik de keuzes met de kinderen na: Wat zegt de bijbel erover over de keuze die ze maakten? Hoe kunnen we zo kiezen dat we meer op Jezus gaan lijken?   

Begrijp me niet verkeerd. Er zijn zeker momenten waar ik gehoorzaamheid van mijn kinderen vraag. Simpelweg omdat ik een groter plaatje zie dan zijzelf, of omdat ik weet dat een vrije keuze voor echt gevaarlijke situaties kan zorgen. Meer dan eens vraagt Jeremiah me dan: ‘Maar mama, ik heb toch zelf een keuze?’ En dan kan ik uitleggen dat hij ons soms moet gehoorzamen, erop vertrouwende dat wat ik zeg echt altijd voor zijn eigen bestwil is. Net zoals papa en mama God vertrouwen en volgen, ook als dat moeilijk is. Dat ik het beste met hem voor heb. Net als God met ons: Hij geeft ons altijd een vrije keuze, maar we hebben de mogelijkheid om onze eigen weg te gaan. En wij kunnen erop vertrouwen dat Hij het beste met ons voorheeft en dat Hij ons leidt naar de plek die het beste is voor ons.  

Een gewaagd stukje levensarchitectuur  

Dit is niet alleen interessant om uit te proberen bij kinderen. Ook wij volwassenen zijn gemaakt om een eigen wil te hebben en zelf keuzes te maken. Wat denk je dat er zou gebeuren als jij je collega’s of klasgenoten een keuze geeft, ongeacht de gevolgen? Als jij de controle en verantwoordelijkheid echt bij henzelf laat, in plaats van alles zelf te willen regelen? Wat zou dat doen met jou? Wat zou dat doen met hen?

Ik weet heel goed hoe moeilijk en soms frustrerend het kan zijn, maar wat ik ook zie is dat het nu al hele mooie vruchten oplevert. Mensen die krachtiger, rustiger en verantwoordelijker worden. Maar ook ikzelf ben een stuk rustiger geworden, nu de wereld niet meer mijn verantwoordelijkheid is. Ik ben verantwoordelijk voor de gevolgen van mijn keuzes, inclusief de keuze om anderen die te geven. Gaat dat fout? Dan is het gevolg van hun keuze en de eventuele oplossing daarvan van hun en het gevolg van mijn keuze om hen die keuze te geven van mij. En alles samen met de Heilige Geest, dankzij Jezus, die ons echt vrij heeft gemaakt! 

Aan de slag!  

Denk na over de volgende vragen:  

• Laat jij mensen in je omgeving echt vrij om fouten te maken? Of zet je die boom het liefst in het verste hoekje van de tuin?  
• Bij wie zou je vandaag kunnen oefenen om de controle los te laten door de verantwoordelijkheid bij de ander te laten liggen?