Ik wil niet huilen! Wat zegt de Bijbel over huilen?

22

sep

Yael Juch

‘Ik wil niet huilen.’ Mijn stem breekt en dan vloeien toch de tranen, waar ik zo tegen had gevochten. Huilen. Menig mens vindt dit niet de leukste bezigheid. Waarom eigenlijk niet? Wat vinden we in de Bijbel over huilen, ook wel ‘treuren’ genoemd. Waarom heeft woord ‘huilen’ in onze Hollandse cultuur vaak zo’n bittere bijsmaak? In deze overdenking zet ik deze emotie op een voetstuk. Wat is jouw beeld van huilen of treuren? En hoe kijkt God naar deze emotie?

Huilen

Huilen, wat betekent dit eigenlijk in onze taal? Als je de Van Dale raadpleegt, vind je de volgende definitie. Huilen is: ‘een klagend geluid laten horen dat gepaard gaat met een uitstorting van tranen’. Een klagend geluid dus. Dat voelt voor mij als een versterking van de negatieve lading, die ‘huilen’ dus blijkbaar heeft in onze taal. Als je huilt ben je dus ‘klagend’ bezig. Laten we dan eens naar treuren kijken, de term die we vaker in de Bijbel vinden om deze emotie onder woorden te brengen. Treuren is ‘verdriet hebben’ en verdriet hebben is ‘geestelijke pijn/leed’ ervaren’, aldus de Van Dale.

Wat is jouw definitie van huilen?

Misschien ervaar jij huilen ook wel als iets negatiefs. Iets wat je vooral niet moet doen. Betekent dit ook dat jij zo kijkt naar het verdriet van de ander? Misschien denk je ook weleens: ‘Goh, stel je niet zo aan!’
Daarentegen kan het ook zijn dat je het verdriet van een ander wèl de ruimte geeft, alleen het verdriet van jezelf als iets negatiefs beschouwt. Natuurlijk is het goed om het grotere plaatje te bekijken. Huilen is niet alleen maar om geestelijke pijn of leed de ruimte te geven. Soms kunnen mensen huilen ook negatief gebruiken, denk aan bijvoorbeeld huilen met als doel iets te bereiken. 
Maar als je nu even focust op dat ‘treuren’, dus het huilen wanneer je geestelijke pijn of leed ervaart. Wat ervaar je hierbij? Goed om eerst even stil te staan bij jouw definitie van huilen, denk hier even over na voordat je doorleest.

Hoe gaat Jezus om met verdriet?

Laten we de Bijbel erbij pakken. In Jezus zien we hoe God hier op aarde met verdriet omgaat. We lezen dat Jezus zelf verdriet ervaart. ‘Jezus huilde‘ staat letterlijk in Lukas 19:41. Meer hierover lees je in de overdenking van Carola (Jezus huilt. Mag Gods verdriet jou raken?). Maar hoe gaat Jezus om met verdriet van de mens? Een voorbeeld hiervan vinden we in Lukas 7. De vrouw die met haar tranen Jezus’ voeten wast. Ze staat bekend om haar vele zonden en zoekt bij Jezus haar toevlucht. Ze laat haar tranen als regenbuien over haar wangen op Jezus’ voeten belanden. Wat doet Jezus? Hij ziet haar hart. Haar verdriet om haar zonden. Hij heeft haar lief en vergeeft haar zonden. Nu kan verdriet natuurlijk verschillende redenen hebben. Maar als we de Bijbel lezen, zien wij een God die begaan is met ons en ons hart ziet. In zijn liefde begaan is met wat jij denkt, voelt en meemaakt.

Gelukkig de treurenden…

Maak deze zin hardop maar af; zij zullen getroost worden. In het Grieks staat hier; ‘para-klētehēsontai’; dit betekent ‘zullen vertroost worden’.  Dit woord is een vervoeging van het Griekse werkwoord ‘parakalēo’; dit betekent troosten, maar ook ‘naast iemand gaan staan‘ en ‘iemand bemoedigen‘ en ‘iemand aansporen‘.  Als ik bedenk hoe ik soms anderen troost, kan dit veel meer zitten in het willen bedenken van oplossingen voor de ander om het verdriet maar gauw te stoppen. Je ziet het ook in hoe sommige ouders hun kind troosten: ‘Stt, stil maar, het valt wel mee, het is niet nodig om te huilen…’ Dit is troosten met als onderliggend doel dat het snel ophoudt. Dit kan met een hart dat de pijn of het leed die de ander ervaart zo snel mogelijk wil weghalen. Toch kan dit gewoonweg soms ook niet. 

Hoe zou God ons troosten?

Jezus kondigt in Johannes 14:16 de Heilige Geest aan. Die noemt Hij de ‘Parakleet’ ‘parakleētos’, wat afkomstig is van parakalēo. De Heilige Geest wil onze vertrooster zijn. Hoe troost hij ons dan? Laten we opnieuw de betekenis van dit werkwoord erbij pakken. 

Naast iemand gaan staan is ‘aanwezig zijn’. God is altijd bij ons, dit geeft troost. Denk aan Psalm 23:4 (HSV): Al gaat mijn weg door een dal… uw stok en uw staf vertroosten mij.

Iemand bemoedigen is iemand herinneren aan de waarheid, aan God zijn beloften.

Iemand aansporen is iemand aanmoedigen om iets met het verdriet te doen en daarna weer verder te gaan. We zijn niet gemaakt om 24/7 te huilen, maar huilen is door God gemaakt om uiting te geven aan geestelijke pijn/leed met als doel bij God troost te vinden. Laat jij je troosten?

Een tijd om te huilen

Zoals in Prediker 3 staat: voor alles is er een tijd onder de zon. Hierbij benoemt Prediker ook specifiek ‘een tijd om te huilen’. Één van mijn opmerkingen als ik verdriet voel opkomen in mijn hart is: ‘Ja, maar daar heb ik nu geen tijd voor…’ Soms een uitweg om de deur naar dit verdriet dicht te gooien en soms een redelijke constatering dat ik op dat moment echt even geen ruimte in mijn agenda zie om even flink een potje te gaan huilen.
Maar bij God mag je de tijd nemen om te treuren/huilen/rouwen. Dan kan hij je vertroosten, naast je gaan staan, je bemoedigen en aansporen.

Aan de slag!

1. Denk eens na over wat jouw definitie is van ‘huilen’. Verandert er na het lezen van deze overdenking iets aan deze definitie?

2. Wat is jouw natuurlijke reactie als iemand begint te huilen? Wat betekent troosten voor jou?

Deel deze overdenking

  1. Reetje schreef:

    Mooi uitgelegd.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2023 Zij Lacht | Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap