Zou je liever Rachel of Lea willen zijn?

Ken je het verhaal van Jakob en Rachel? Hoe Jakob zeven jaar moest werken om te kunnen trouwen met Rachel en hoe hij bedrogen werd op zijn bruiloft. Hij kreeg niet zijn beloofde Rachel, maar haar zus Lea. Lea was niet geliefd door Jakob zoals Rachel dat was. Toch denk ik dat ik liever Lea zou zijn dan Rachel. Wil je weten waarom? Lees dan mee!

Jakob en Rachel

Het liefdesverhaal van Jakob en Rachel is misschien wel het bekendste liefdesverhaal in de Bijbel. Jakob werd verliefd op de herderin die hij ontmoette bij de put. Haar naam was Rachel en ze was zijn nichtje, dus kon hij onderhandelen over een huwelijk met zijn oom. Hij was zo verliefd dat hij bereid was zeven jaar te werken voor Rachel! Zeven jaar werken… Mijn broer en zijn verloofde hebben hun bruiloft een jaar uit moeten stellen vanwege de corona-maatregelen. Ik heb gezien hoe moeilijk dat voor hen was, maar naast deze zeven jaar… is dat nog niets! En wat staat er in de Bijbel? Voor Jakob voelde het als een paar dagen, omdat hij zo veel van haar hield (Genesis 29:20).

Jakob en Lea

Na de zeven jaar werken voor Rachel, mocht Jakob eindelijk met haar trouwen. Er werd een grote maaltijd gehouden met alle mannen en ’s avonds kreeg Jakob zijn bruid. Het was donker en laat en zo kwam Jakob er in de ochtend pas achter dat de bruid waarmee hij de nacht doorgebracht had niet zijn geliefde Rachel was, maar haar minder geliefde zus Lea! [1] Jakob was bedrogen en gaat boos naar zijn oom. Dan krijgt hij wel ook nog Rachel, zijn geliefde, maar hij zal nog eens zeven jaar moeten werken. Het verhaal in de Bijbel gaat vooral over Jakob, maar als vrouw gaan mijn gedachten toch snel naar Lea. Hoe zal zij zich gevoeld hebben?! Wetend dat iemand ‘afgescheept’ wordt met jou… Dat betekent dat je niet de eerste keus bent, maar een afdankertje. Dat betekent ook dat je voor je man altijd een herinnering aan bedrog zal zijn. Misschien betekende het voor haar ook dat haar vader haar lelijk vond, hij was immers bang dat ze niet zou trouwen! Niet voor te stellen… En tóch zou ik liever Lea zijn, dan de geliefde Rachel.

Lea en Rachel

De Bijbel vertelt ons over de twee zussen: Lea had -rachot- ogen, maar Rachel was mooi van gestalte en knap om te zien. (Genesis 29:17)
Om de ogen van Lea te omschrijven wordt het Hebreeuwse woordje ‘rach(ot)’ gebruikt. Dat woordje kan verschillende dingen betekenen, zowel positief als negatief. Haar ogen konden teder, zacht, verfijnd of lieflijk zijn – of juist zwak, dof, flauw en flets… We weten niet zo goed wat de schrijver bedoelt. Rachel was in ieder geval superknap, en Lea… Nou ja, die viel qua uiterlijk in het niet bij haar knappe zusje. Maar… dat is niet het enige wat de Bijbel ons vertelt over Rachel en Lea.

Wat weten we nog meer van Rachel? In Genesis 31 lezen we dat Rachel afgodsbeeldjes mee smokkelde uit haar ouderlijk huis. Hield ze nog niet van Jakobs God? Ze kon blijkbaar geen afscheid nemen van de vreemde goden. Ze vertelde het niet aan haar man en verborg ze toen haar vader zijn spullen zocht in haar tent. Later lezen we dat Rachel jaloers was op Lea. Had ze daar reden toe?

We lezen over Lea dat ze minder geliefd was, maar niet minder geliefd door God! Omdat God haar ellende zag zegende hij haar met kinderen, in tegenstelling tot Rachel. Lea krijgt zonen en wat doet ze? Ze noemt haar oudste Ruben (‘kijk, een zoon!’) en zegt: God heeft mijn verdrukking gezien. Haar tweede noemt ze Simeon (‘gehoord’) omdat God haar hoorde. We merken dat ze graag de liefde van haar man wil winnen, maar bij haar derde zoon lijkt ze de strijd even los te laten en ze zegt: Deze keer zal ik God loven! Ze noemt hem Juda (‘lofprijzing’) en uit hem zal later de beloofde Messias geboren worden: de Heere Jezus.

Rachel wordt jaloers… Logisch! Ze geeft haar slaaf aan haar man om zo kinderen onder haar naam te krijgen. Later lijkt ze wat weg te hebben van Ezau. Zoals Ezau zijn eerstgeboorterecht verkocht voor een beetje soep, verkocht zij een nacht met haar man voor wat fruit. Toch, Rachels gebed wordt ook verhoord. Ze bad dus wel tot God! Dat is mooi, maar we weten niet of ze Hem ook dankt.

Ze ziet wel dat het Gods werk was en haar eerste zoon noemt ze ‘Jozef’ (‘Hij zal (een zoon) toevoegen’) en haar tweede zoon wil ze ‘Ben-oni’ noemen (zoon van mijn pijn). Ze sterft bij de geboorte van haar jongste en misschien zijn er ook maar weinig mensen die de kracht hebben om zo’n zoontje ‘Ben-Jamin’ (zoon van mijn rechterhand) te noemen, in plaats van Ben-Oni. Toch kreeg Jakob die kracht wél toen zijn geliefde overleed. Zijn God gaf hem die kracht!

Rachel? Of toch Lea?

Er zijn veel meer dingen te zeggen over Rachel en Lea. Helaas heb ik in deze overdenking niet de plek om alle Schriftgedeeltes langs te gaan. Als je zelf verder leest, zul je zien dat Lea ook niet perfect was. Zij gaf ook haar slavin aan haar man en ging zo de competitie aan met haar zusje. We weten niet precies hoe het zat met de harten van Rachel en Lea. Toch durf ik te zeggen dat Lea, ondanks haar fouten, een kind van God mocht zijn… God koos niet Rachel, maar Lea om moeder van de Messias te worden! Daarom zou ik, ondanks al haar verdriet, toch veel liever Lea dan Rachel zijn.

En jij? Wie zou jij liever zijn? Het is fijn om hier en nu aantrekkelijk en geliefd te zijn door de mensen om ons heen. Wie wil nu niet een partner die bereid is om veertien jaar voor je te werken?! Maar… als je de keuze zou hebben tussen ‘mooi gevonden door de mensen’ of ‘mooi gevonden door God’, wat zou jij dan kiezen?

Aan de slag!

• Lees het hele verhaal in Genesis 29 t/m 35 en leer zo meer over Rachel en Lea.
• Wat neem jij vandaag mee vanuit het verhaal van Lea?

---

[1] Misschien vraag je je af hoe dat mogelijk is. De Bijbel vertelt ons niet veel meer dan dat het avond geworden was (Genesis 29:23). Het was dus donker. Het zou ook heel goed kunnen dat de bruid gesluierd was (dat is nog steeds het gebruik onder Joodse gelovigen) en dat Jakob haar gezicht zo niet kon zien. Gezien de feestmaaltijd hadden de mannen misschien ook meer dan één glaasje gedronken, wat niet helpt in het onderscheidingsvermogen van de bruidegom…