Zoektocht naar een geweldig leven

Ken jij de volgende gedachte? ‘Als ik X heb, dán zal ik gelukkig zijn.’ Als ik vijf kilo ben afgevallen, als ik mijn diploma heb gehaald, als ik getrouwd ben… Vul het zelf maar in. Als ik dat heb bereikt, dán begint mijn leven pas echt. Verlang jij naar een geweldig en rijk leven? Er was eens een koning die daar ook zo naar verlangde. Een koning die er alles aan deed om zijn aardse verlangens te vervullen. En het lukte hem nog aardig ook. Vandaag luisteren we naar koning Salomo, die ons in Prediker 2 heel eerlijk vertelt over zijn eigen zoektocht naar geluk. Lukte het hem om alles voor elkaar te krijgen? Of vond hij zijn geluk uiteindelijk in een andere Koning?

De verlangens van Koning Salomo

Het ochtendlicht vult de gangen van het paleis. De koning schuifelt naar een van de vensters en kijkt naar alle bedrijvigheid die er op zijn hof plaatsvindt. ‘En dat zo vroeg in de morgen’, mompelt hij. Koning Salomo was een bedrijvig man. Hij wist er alles aan te doen om zijn aardse verlangens te vervullen. “Ik heb voor mijzelf grootse dingen tot stand gebracht“, zegt hij in Prediker 2:4 (HSV). “Al wat mijn ogen verlangden onthield ik ze niet. Ik ontzegde mijn hart geen enkele blijdschap“, vervolgt hij (Prediker 2:10, HSV).

Salomo had ook een oog voor schoonheid. Hij legde prachtige tuinen en boomgaarden aan. Op zijn hof klonk muziek en gezang en hij dronk graag een goede wijn. Als er dus iemand was die verstand had van aards geluk, dan was hij het wel. Hij had in feite alles wat wij ook maar kunnen verlangen. Hij was ontzettend rijk, succesvol, mensen keken tegen hem op, hij was intelligent, kon prachtig dichten en hij had vele relaties.

Een frons op het gezicht van de koning

Maar, wacht even… Salomo, waarom kijk je zo bedenkelijk? Geniet je niet van het gedans en gelach op het hof? Van de fonteinen en de nieuwe oogst? Nadat de koning heeft verteld over alles wat hij voor elkaar gekregen heeft (Prediker 2:4-10), staat hij even stil. Hij laat zijn ogen over al zijn bezit glijden en zegt: “Zie, het was alles vluchtig en najagen van wind.” (Prediker 2:11, HSV)

Het najagen van wind. Wat een toepasselijke, maar ook confronterende vergelijking. De wind is niet te vangen. In feite bedoelt Salomo dus dat het vergaren van aards geluk voor hem aanvoelde als een hopeloze of lege bezigheid. Vooral toen hij merkte dat hij aards geluk wilde gebruiken om zichzelf ‘compleet’ te voelen.

Welke verlangens koester jij?

Misschien herken je het wel, het idee dat je pas gelukkig zal zijn wanneer je een bepaald doel in je leven hebt bereikt. Dat jouw geweldige leven pas begint als je aardse verlangens vervuld zijn. Als ik dit heb, dan zullen anderen me zien staan. Dan ben ik iets. Lieve vriendin, lijkt deze gedachte niet op het najagen van wind?

Want al weten we onze verlangens te vervullen, dan zullen we zien dat ze weer net zo snel plaatsmaken voor nieuwe verlangens. En dan lijkt het ware geluk weer net zo ver weg te zijn. Onze volgende doelen zijn dan misschien ‘Nóg fitter worden, een nóg betere baan vinden, of om in ons huwelijk ook kinderen te krijgen. Nee, dán zullen we pas écht wat zijn. Toch? Op deze manier is geluk altijd een onbereikbaar, niet-te-vangen eindpunt.

Ten diepste zijn we altijd op zoek naar de vervulling van ons hart. Om ‘vol’ en ‘verzadigd’ te zijn. Om ons compleet en gelukkig te voelen. Vol van het leven, vol met ideeën, vol met dingen die we kunnen uitvoeren, of vol van een bepaald ideaalbeeld. En wat willen we soms graag dat anderen ons ook zo zien. Dat anderen weten dat we veel bijdragen, en dat we een leuk en druk leven hebben.

De zoektocht naar een geweldig leven

Ik denk dat die zoektocht naar een vervuld leven helemaal niet zo gek is. Sterker nog, ik denk dat God ons gemaakt heeft met een verlangen naar volheid. God zelf is immers een God van volheid en uitbundigheid, en we zijn gemaakt om voor altijd met Hem in verbinding te leven.

Helaas komt het nu zo vaak voor dat we de verbinding met God missen, omdat andere dingen ons hart innemen. Of omdat we eigenlijk helemaal niet meer geloven dat het echte geluk bij God te vinden is. Dat schoonheid, succes of carrière ons waarschijnlijk verder zullen helpen dan geloven. Maar een man, die alles had geprobeerd om aards geluk te zoeken voor zichzelf, kwam erachter dat het geluk uiteindelijk niet in die vluchtige dingen te vinden is. Salomo is ontzettend eerlijk in het boek Prediker. Hij geeft eerlijk toe hoe de zoektocht naar een geweldig en gelukkig leven hem bezighield, en ook wat hij allemaal voor elkaar probeerde te krijgen om dat leven te vinden.

Hoe kunnen we dan vervuld leven?

Waar vond Salomo dan zijn geluk? Hij stelt aan het einde van Prediker 2 niet dat we geen verlangens mogen hebben, of dat we al onze aardse bezittingen teniet moeten doen. Hij zegt: “Is het dan niet goed voor de mens dat hij eet en drinkt en zichzelf in zijn zwoegen het goede laat genieten? Ook dit heb ik gezien: het komt uit de hand van God.” (Prediker 2:24, HSV). De kern ligt in die laatste zin: “Het komt uit de hand van God.” Aards geluk is een mooie aanvulling op ons leven, maar ten diepste komt alles uit de hand van de hemelse Koning. Salomo vervolgt: “Want Hij geeft wijsheid, kennis en blijdschap aan de mens die goed is voor Zijn aangezicht.” (Prediker 2:24-26, HSV).

Hij geeft! In verbinding met Hem, geeft God ons wijsheid bij onze levenskeuzes. Hij geeft ons kennis en een helder onderscheid in wat er wel en niet toe doet. En Hij geeft blijdschap! Blijdschap in ons hart, ongeacht of onze aardse verlangens nu wel of niet vervuld worden. Dan hoeven we niet te denken, ‘Als ik X heb, dan begint mijn leven pas echt.’ Nee, dan komen we erachter dat ons leven allang begonnen is. Dat we mogen leven met een hart dat gevuld is door God. En dat we van daaruit mogen werken, leven, vallen, weer opstaan, en ons verbinden met anderen. En dan ineens lijkt het hebben van een perfect figuur, of een groter huis, een stuk minder belangrijk. Wat een vrijheid om niet aan die vluchtige dingen gebonden te hoeven zitten. Klinkt dat niet als een geweldig leven?

Aan de slag

• Ga voor jezelf eens na wat jouw grootste verlangens zijn. Hoe denk jij dat je een balans kunt vinden tussen het werken aan jouw persoonlijke doelen, en het vinden van het ultieme geluk in God? Bespreek dit eens met een goede vriend of vriendin.
• Lees Prediker 2. Stel je voor dat je met koning Salomo door zijn tuinen wandelt en laat hem zijn levensverhaal aan je vertellen. In welke dingen lijk jij op Salomo? Waarin juist niet?