Ze huilt maar ze lacht

Toen ik voor het eerst van Zij Lacht hoorde, moest ik bij die naam in eerste instantie denken aan Sara en dat moment dat de geboorte van Izak wordt aangekondigd en zij moet lachen. Ik vond het daarom een vreemde naam, want ik heb altijd het idee gekregen dat Sara op haar kop kreeg omdat ze lachte. Waarom lacht Sara? Het is de vraag die haar wordt gesteld, waarop ze maar snel ontkent dat ze heeft gelachen. Misschien voelde Sara zich wel net zoals in dat liedje van Maan: Ze huilt maar ze lacht. Toch zit er meer hoop in het verhaal dan je op het eerste gezicht zou denken.  

Een lach is niet te stuiten. Er komt iets los. Vanuit je buik borrelt de emotie op, komt naar buiten. Het kan vanuit blijdschap zijn maar ook nervositeit of ongemak. Ken je dat nummer van Maan: Ze huilt maar ze lacht? Het is een populair nummer onder jonge meiden.
Zou het kunnen dat ze er iets in herkennen? Van buiten moet je het mooie plaatje in stand houden, maar van binnen is er verdriet. En soms duwt er iemand op zo’n manier op een pijnplek dat je bang bent uit elkaar te vallen. Lachen is dan een veilige optie. Misschien is er ook zoiets aan de hand bij Sara. Laten we eens naar haar verhaal kijken. Je kunt het vinden in Genesis 18.  

Het duurt te lang 

Wat is er de aanleiding van dat Sara haar lachen niet meer in kan houden? Al een heel aantal jaar heeft Sara een verlangen. Ook aan haar is een groot volk beloofd. Ze zou een kindje krijgen, zelf een familielijn beginnen. Het is een prachtige belofte die ze heeft geloofd, maar het legt misschien ook wel een druk op haar nu ze maar niet zwanger wordt. In de patriarchale samenleving van die tijd was dat nog veel belangrijker. Zonder moeder te zijn telde je niet mee. Het nageslacht van Abram zou talrijker worden dan de sterren aan de hemel. Wat komt er van terecht? Ook Abram heeft er weinig vertrouwen meer in. In het vorige hoofdstuk schoot ook hij in de lach bij het idee dat God echt op die manier uit hem een groot volk zou voortbrengen en verzuchtte hij dat Sara al niet eens meer ongesteld werd. Samen zijn ze heel sterk en gelovig geweest maar er zijn grenzen. Het duurt gewoon te lang.  

Onverwacht bezoek 

Terwijl het leven doorgaat met zijn alledaagse beslommeringen komt er ineens onverwacht bezoek. De oosterse gastvrijheid zet Abram en Sara in beweging. De een is druk buiten de tent, de ander binnen. Als de gasten, die niet zomaar mannen blijken te zijn, aan het eten en het praten zijn vangt Sara iets op dat te bizar lijkt voor woorden. Volgend jaar zal zij moeder zijn? Het doet pijn dit te horen. Die belofte over dat grote nageslacht kent ze wel maar zo concreet is het nog nooit geworden. Volgend jaar…: hoe dan? Sara kan niet anders dan in lachen uitbarsten. Er is nog iets waardoor Sara in de lach schiet. Ze ziet het voor zich: zouden zij en Abram als twee oudjes nog met elkaar de koffer in duiken? Noem het Joodse humor, lachen terwijl het om te janken is en toch is het ook wel komisch.  

Ze huilt maar ze lacht 

Sara voelt zich veilig tussen de tentdoeken maar iemand kijkt er doorheen. Eén van de bezoekers vraagt waarom ze heeft gelachen. Ik heb dit altijd als een verwijt horen uitleggen in preken. Zou het ook een open vraag kunnen zijn geweest? Sara mag tevoorschijn komen met haar verdriet. Ze huilt maar ze lacht maar die façade hoeft ze niet vol te houden. Ze hoeft zich niet anders voor te doen dan ze zich voelt. Er is iemand die wil weten wat er achter haar lach schuilt. Misschien herken jij zelf wel iets in dat liedje van Maan en is ‘Ze huilt maar ze lacht’ jou op het lijf geschreven. Lachen is soms makkelijker dan huilen en als je maar gewoon doorgaat met een lach op je gezicht houd je het wel vol. Wat verstop je achter de lach? Jij mag tevoorschijn komen met wat er is, met je echte verdriet, je cynisme, je onbegrip en je moeheid.  

Een echte lach 

Sara lacht om het toekomstbeeld. Een kindje, ze kan het niet meer geloven. Zo lang heeft ze ernaar uitgezien; een kindje dat haar vreugde brengt, maar nu gaat het er niet meer in. Ze gelooft er niets meer van. Maar wanneer Sara haar droom heeft losgelaten en er alleen nog maar om kan lachen, gaat God iets bijzonders doen. Hij hoort haar vreugdeloze lach en maakt die tot een lach van blijdschap. 
Een jaar later wordt Izak geboren wat in het Hebreeuws betekent: Hij die lacht of hij die vreugde geeft. Die naam heeft eigenlijk al twee keer eerder geklonken. In het lachen van Abram en van Sara horen we als het ware al de naam van de zoon die hun echte vreugde zal brengen.  

God geeft uitkomst 

Waarom zijn er toch zoveel vrouwen in de Bijbel die op hoge leeftijd een kind krijgen? Wat ik vermoed is dat God laat zien dat Hij het doet. In de wereld vertrouwen mensen op de kracht en op vruchtbaarheid van mensen maar God laat zien dat Hij zelfs uit de meest hopeloze situatie een nieuw begin kan maken. Met Sara, een vrouw die er vanwege haar onvruchtbaarheid buiten lag en met Abram, een kwetsbare oude man, wil Hij zijn volk beginnen en een reddingsplan waarin alle volken zullen delen. Soms is er weinig te lachen meer over en is het gewoon klaar. Je mag er mee tevoorschijn komen. Maar hoe jij je ook voelt, God kan uit een hopeloze situatie een nieuw begin maken. Hij kan jouw lege lach veranderen in een lach van vreugde. Telkens opnieuw geeft Hij uitkomst en laat God zien wie Hij is. Hij deed dat voor Sara, Hij heeft dat telkens opnieuw voor zijn volk gedaan. Ook uit deze crisis zal Hij opnieuw bevrijding geven! 

Aan de slag!  

Luister naar het liedje: Ze huilt maar ze lacht van Maan. Raakt het jou? Doe jij je soms anders voor dan je voelt? Bij God mag je je ware gezicht laten zien. Durf je in je gebed open te zijn? Durf je ook je (wankelende) vertrouwen in Hem uit te spreken?