Durf jij zonder angst te dienen in vertrouwen?

Je kent het wel, van die dagen waarop niets goed lijkt te gaan. Op zo’n dag dacht ik na over wat de heer zegt in Jezus’ vergelijking van de talenten: Omdat je betrouwbaar bent gebleken in het beheer van een klein bedrag, zal ik je over veel meer aanstellen. (Matteüs 25:21, NBV) Ik vroeg me af waarom ik ooit over meer zou worden aangesteld als de kleine dingen in het leven me al niet lukten. Toen ik de hele vergelijking las, werd ik verrast door wat ik vond. Hoe verschilt de instelling van de goede dienaren met die van de slechte dienaar? Waarom heeft de ene goed gehandeld en de ander niet? De kern van het antwoord: dienen in vertrouwen.

Wachten op Jezus

In Matteüs 24 en 25 spreekt Jezus over het moment dat Hij terugkomt en dat alleen de Vader weet wanneer dat gebeurt. In drie vergelijkingen omschrijft Jezus met welke houding zijn leerlingen op Hem moeten wachten. Jezus laat steeds twee houdingen zien, namelijk hoe de dienaren of meisjes op een goede of op een slechte manier kunnen omgaan met hun wachttijd.

Het moment waarop de goede dienaren en de wijze meisjes hun beloning krijgen, is bij de terugkeer van hun heer. Zo laat Jezus zien dat gelovigen mogen uitkijken naar het moment dat Hij terugkeert en zij het goede zullen ontvangen. Geen van de dienaren of meisjes weet wanneer de heer of bruidegom terugkomt, maar de goede dienaren en wijze meisjes gebruiken hun wachttijd goed. Zij dienen in vertrouwen, vertrouwen dat hun heer zal terugkeren en blij zal zijn over de goede werken waarover hij hen heeft aangesteld.

Dienen in vertrouwen

Als we naar de talentenvergelijking, wil ik beginnen met hoe de heer zijn geld verdeelt:

Aan de een gaf hij vijf talent, aan een ander twee, en aan nog een ander één, ieder naar wat hij aankon. Toen vertrok hij.
– Matteüs 25:15 (NBV)

Deze verdeling zegt iets over de instelling van de heer. Hij geeft zijn dienaren zoveel als ze aankunnen, wat laat zien dat hij hen persoonlijk kent en inzicht heeft in hun kunnen. Vervolgens vertrekt de heer, waarin ik lees dat hij hen achterlaat in het vertrouwen dat zij hun taak begrijpen en zullen vervullen.

Wat doen de goede dienaren? De eerste gaat direct op weg om handel te drijven en verdient er vijf talent bij (vers 15-16). Hij verdubbelt wat hij kreeg! De tweede dienaar doet hetzelfde, letterlijk evenzo (HSV) of op dezelfde wijze (NBV), en verdubbelt ook zijn bedrag. Ze dienen in vertrouwen hun heer en gaan aan de slag met wat hun gegeven is. Wanneer de heer terugkomt, vertellen zij wat ze gedaan hebben en bieden ze hem het geld aan. De heer reageert in beide gevallen als volgt:

“Voortreffelijk, je bent een goede en betrouwbare dienaar. Omdat je betrouwbaar bent gebleken in het beheer van een klein bedrag, zal ik je over veel meer aanstellen. Wees welkom bij het feestmaal van je heer.”
– Matteüs 25: 21, 23 (NBV)

Verlamd door angst

Als we nu kijken naar de derde dienaar, komt er een andere instelling naar voren. In plaats van te dienen in vertrouwen, wordt deze dienaar gedreven door angst voor zijn heer. Dit vertelt hij wanneer zijn heer terugkomt:

Nu kwam ook degene die één talent ontvangen had naar hem toe, hij zei: “Heer, ik wist dat u streng bent, dat u maait waar u niet hebt gezaaid en oogst waar u niet hebt geplant, en uit angst besloot ik uw talent te begraven; alstublieft, hier hebt u het terug.”
– Matteüs 25: 24-25 (NBV)

De heer is allesbehalve tevreden en noemt hem een slechte, laffe dienaar (25:26). Hij herhaalt wat de dienaar over hem zei, de reden voor diens angst, en zegt dat hij het dan net zo goed op de bank had kunnen zetten (25:26-27). Het talent wordt hem afgenomen en aan degene met tien talenten gegeven, waarna de slechte dienaar eruit wordt gegooid.

Wat gebeurde hier? Laten we beginnen met de reden die de dienaar geeft: hij was bang voor zijn heer en durfde daarom niet aan de slag te gaan met het talent. Hij baseerde zijn besluit op angst. Ondertussen dienden zijn collega’s dezelfde heer, maar zij gingen met goede moed te werk. Door zijn angst, ziet de dienaar niet welke mogelijkheden hij heeft. De slechte dienaar had wellicht verschillende opties. Hij had zijn collega’s om hulp kunnen vragen, het geld op de bank kunnen zetten of misschien zelfs zijn heer een brief kunnen schrijven om advies te vragen. In plaats daarvan, laat de dienaar zich verlammen door angst. Hij staat er niet bij stil dat zijn meester wel vertrouwen in hem had!

Hemels perspectief

Wat kunnen wij hier nu van meenemen? Ten eerste wat Jezus door alle gelijkenissen benadrukt: kijk uit naar zijn terugkomst. Benut de tijd die je gegeven is, volg zijn voorbeeld en dien je naasten en God. God heeft vertrouwen in ons!

Ten tweede kent God ons en weet Hij wat we aankunnen. Ook als iets niet lukt of het weer ‘zo’n dag’ is, mogen we moed verzamelen en verdergaan. God kijkt met andere ogen naar ons, vanuit een hemels perspectief, en wij zien lang niet altijd hoe Hij ons inzet. Wees bereid te dienen in vertrouwen op God, neem het vertrouwen dat Hij heeft aan en bedenk je dat Hij jou heeft bedoeld en bedacht zoals je bent.

Ten derde: laat angst je niet verlammen. Niet voor niets bestaat het spreekwoord ‘angst is een slechte raadgever’. In dit verhaal vormt angst een obstakel voor de dienaar om het vertrouwen te zien dat zijn heer op hem stelt. Vraag God om hulp, vraag je medegelovigen om hulp. Stel je vertrouwen op God, zodat je kan dienen in vertrouwen.

Aan de slag!

Als je bang bent of vertrouwen mist, vraag God dan om het tegengif voor angst: Gods volmaakte liefde (1 Johannes 4:18). Keer op keer mogen we ons hiermee laten vullen en uit die liefde kunnen wij Hem dienen in vertrouwen.