Wijsheid van boven – 7 karakteristieken uitgelicht voor jou!

In de afgelopen tijd waren er veel verschillende meningen, iedereen had wel een zegje te doen over de huidige situatie. Op een gegeven moment wist ik niet meer wat ik nou wel en niet kon geloven en wat ik nu met al deze informatie moest doen, want waar doe je goed aan? Herkenbaar misschien wel. Van de vele discussies op social media werd ik ook een beetje moe, de mensen waren niet bepaald aardig tegen elkaar. Op een gegeven moment ga je je dan afvragen: Wat is nou wijsheid? Met de wijsheid die wij als mensen hebben komen we kennelijk niet ver. Het is daarom niet raar dat Jakobus ons hierover een advies geeft: En als iemand van u in wijsheid tekortschiet, laat hij die dan vragen aan God, Jakobus 1:5a (HSV). We hebben wijsheid van boven nodig, van God. Maar wat is die wijsheid?  

Het belangrijkste thema van Jakobus in zijn brieven is ‘je geloof in de praktijk brengen’. Dit gaat er dan over hoe je levenswandel is. Is wat wij geloven in de Bijbel gelijk met hoe wij leven?

Wie is wijs en verstandig onder u? Laat hij uit zijn goede levenswandel zijn werken laten zien, in zachtmoedige wijsheid- Jakobus 3:13 (HSV)

Ook in deze tijd natuurlijk nog heel actueel, want hoe gaan wij met allerlei vraagstukken om? Hoe blijven wij rustig in een onrustige tijd? Zien wij het verschil tussen aardse wijsheid en wijsheid van boven? Jakobus maakt hier een duidelijk onderscheid tussen.

Aardse wijsheid

Wanneer u echter bittere afgunst en eigenbelang in uw hart hebt, beroem u dan niet en lieg niet tegen de waarheid.   Dat is niet de wijsheid die van boven komt, maar ze is aards, natuurlijk, duivels.   Want waar afgunst en eigenbelang is, daar heersen wanorde en allerlei kwade praktijken. Jakobus 3:14-16

De aardse wijsheid is, zoals we hier lezen, gericht op egoïsme, op eigenbelang. We proberen allemaal ons eigen hachje te redden, als het voor onszelf maar goed uitkomt en we onze gang kunnen gaan, toch? Maar deze wijsheid zorgt er juist voor dat er wanorde kan ontstaan. Iedereen doet maar wat hij zelf wil, houdt geen rekening met andere mensen. Het zorgt er juist voor dat er verdeeldheid ontstaat, het saamhorigheidsgevoel verdwijnt dan. Je raadt het al, met alleen aardse wijsheid komen we dus niet ver om problemen op te lossen.

Wijsheid van boven

Maar waar bestaat dan die wijsheid van boven uit? Jakobus beschrijft het hier, door verschillende karakteristieken op te noemen:

 Maar de wijsheid die van boven is, is ten eerste rein, vervolgens vreedzaam, welwillend, voor rede vatbaar, vol barmhartigheid en goede vruchten, onpartijdig en ongeveinsd.  En de vrucht van de gerechtigheid wordt in vrede gezaaid voor hen die vrede stichten. Jakobus 3:17-18 (HSV)

Ik weet niet of dat je een beetje meegeteld hebt, maar als ik alle karakteristieken bij elkaar optel, kom ik op zeven. Het getal wat in de Bijbel wordt gezien als het getal van de volheid, hoe bijzonder is het dat het dan zo weer terug komt! Ik wil ze wat verder uitdiepen:

1. Rein- We hebben de waarheid van boven nodig om ons te overtuigen dat wat we doen, rein of onrein is. Als dat zo is, moeten we die zonden belijden aan de Vader. Die ons dan wil reinigen, door het bloed van Jezus. Wanneer je rein bent kan er ook niets meer tussen God en jou in staan, of tussen jou en anderen.  Deze reinheid vormt daarom ook de bron waaruit de andere dingen zullen komen.
2. Vreedzaam- Dit is het tegenovergestelde van het eigenbelang, dat voor verdeeldheid zorgt. Je bent op zoek naar vrede, vrede met God en met de mensen om je heen.
3. Welwillend- In de grondtekst lezen we hier het woord epieikēs dat vertaald kan worden met mild, vriendelijk. Dat wil zeggen dat je meegaand bent, je je ook wel eens schikt naar anderen. Doe je dat wel eens?
4. Voor rede vatbaar– Luister je ook als andere mensen een mening over iets hebben, of zie je alleen je eigen mening als de waarheid? Mogen andere mensen nog iets aan te merken hebben op wat jij zegt? Laat je je door de waarheid van het Woord overtuigen?
5. Vol barmhartigheid en goede vruchten- Wanneer je vol barmhartigheid bent, wil je voor andere mensen zorgen, je kijkt naar hen om. Hierdoor ben je vol goede vruchten, de vruchten van de Geest (Gal 5:22).
6. Onpartijdig- Wanneer je onpartijdig bent, kun je echt de ander dienen. Dan kun je je eigen jaloezie en eigenbelang aan de kant zetten. Zo kun je bijvoorbeeld ook je eigen gemeente beter dienen.
7. Ongeveinsd- In de grondtekst staat hiervoor anupokritos, waar ons woord hypocriet van is afgeleid. Wat Jakobus hiermee wil zeggen is dat je niet hypocriet bent. Je doet je niet anders voor dan je eigenlijk bent. Maar je bent écht zo eerlijk als je overkomt.  Hoe is dat bij jou?

Een heel lijstje is het zo, als je dat allemaal leest. Ik kan mij voorstellen dat het een beetje als een checklist door je hoofd gaat, dat je dingen wilt afstrepen. We hebben hierbij hulp nodig van de Vader, die ons door zijn genade deze wijsheid wil geven. Ik kan daarom niets anders zeggen dan dit: En als iemand van u in wijsheid tekortschiet, laat hij die dan vragen aan God, Jakobus 1:5a (HSV). Neem dat mee voor deze dag!

Aan de slag!

• Is in jouw levenswandel te zien of dat je wijs bent?
• Kies één van de zeven dingen die Jakobus noemt uit om aan te werken. Vraag aan God om dit ook te bewerken in je hart. Je zult merken hoe je op dat punt kunt veranderen!
• Heb je wijsheid nodig voor deze dag? Vraag het aan God!