Wat wettiscime en Kerst met elkaar te maken hebben

10

dec

Maartje Kok

Wettiscime, het kan zich in elke kerk voordoen. Alleen telkens heeft het een ander jasje of een andere vorm. De een denkt dat ze pas een echte christen is als ze werkelijk in tongen spreekt of mensen geneest, de ander denkt dat ze een echte christen is als ze een diep besef heeft van haar zonden. Ergens raken de twee uitersten elkaar, want ze komen op één ding neer: we denken dat we nog iets moeten hebben buiten Jezus om, om werkelijk een christen te zijn. We leggen onszelf een nieuwe wet op. Herken jij dat? Dan is het Kerst-evangelie het antwoord. Het komt tevoorschijn op een plek waar je het misschien niet verwacht. Zomaar, in Galaten.

De gemeente in Galaten verkeert in crisis: dwaalleraars infiltreren in de gemeente en brengen haar in verwarring door haar te laten denken dat er nog iets extra’s moest gebeuren om genade te krijgen. Namelijk, je moét besneden zijn. Anders kon het niet echt zijn. Mensen gingen geloven dat ze tóch aan een wet moesten voldoen.

Paulus verzet zich tegen deze gedachten. Door de waarheid over Jezus opnieuw uit te leggen en de dwaling te wéérleggen. Hij doet dit door telkens tegenstellingen te laten zien, zoals: het echte geloof tegenover het valse evangelie, vrijheid tegenover wetticisme, vruchten van de Geest tegenover de verlangens van het vlees, en, waar we het vandaag over gaan hebben: kindschap tegenover slavernij.

‘Ik bedoel het volgende. Stel dat een zoon al wel de erfenis van zijn vader heeft geërfd, maar hij is nog niet volwassen. Dan heeft hij eigenlijk nog net zo weinig als een slaaf. Want hij is wel de eigenaar van alles, maar hij mag er zelf nog helemaal niets mee doen. Iemand anders neemt voor hem de beslissingen. En dat duurt tot het moment dat zijn vader had bepaald. Hetzelfde geldt eigenlijk voor ons. Zolang wij Joden nog niet ‘volwassen’ waren, moesten we gehoorzamen aan de wet van Mozes die God ons had gegeven. Net zoals een slaaf zijn heer moet gehoorzamen. Maar toen het moment was gekomen dat God had bepaald, stuurde Hij zijn Zoon. Die Zoon werd geboren uit een Joodse vrouw. En omdat Hij dus een Jood was, moest Hij zich aan de wet van Mozes houden. Alleen zó zou Hij de mensen die zich ook aan de wet van Mozes moesten houden, kunnen bevrijden. Zo zouden we niet langer slaven zijn. We werden kinderen van God, met de rechten van kinderen. En omdat jullie kinderen van God zijn, heeft God de Geest van zijn Zoon in jullie hart uitgestort. Die Geest roept in je: “Lieve Vader!” Jullie zijn dus geen slaven meer, maar kinderen van God. En omdat jullie Gods kinderen zijn, erven jullie ook, dankzij Christus.’
(Galaten 4: 1-7, BasisBijbel)

Hier in hoofdstuk 4 komt het wonder van Jezus naar voren, hier wordt uit de doeken gedaan waaróm het cruciaal was voor de gelovigen om te geloven en te erkennen dat Jezus was geboren als mens. Namelijk: zo heeft Híj de wet volbracht, zodat wij die niet meer hoeven te volbrengen.

Jezus kwam en…

 ‘Maar toen de volheid van de tijd gekomen was, zond God Zijn Zoon uit, geboren uit een vrouw, geboren onder de wet, om hen die onder de wet waren, vrij te kopen, opdat wij de aanneming tot kinderen zouden ontvangen.’
(Galaten 4: 4-5, HSV)

Als je je dus afvraagt wat kerst en het wettiscime met elkaar te maken hebben dan is het dit. Als je je afvraagt of je nog aan iets moet voldoen om bij God te gaan horen, moet je naar deze tekst kijken. Het is cruciaal om in de geboorte van Jezus te geloven en te geloven dat Hij volledig mens is geworden en volledig heilig, rein en volmaakt heeft geleefd, omdat wij dat nooit zouden kunnen.

Wettiscime heeft iets in zich van zélf de ladder richting God opklimmen, terwijl Paulus hier schrijft over vrijkoping. Namelijk, we waren volledig gevangen, slaven van onze verlangens, de duisternis en alles wat ons van God afhield. Zoals Paulus ergens anders beschrijft: ‘gevangen onder de zonden.’ We waren niet eens ergens toe in staat. Pittige uitspraken, maar dat is waar jij en ik vandaan komen, óf waar jij misschien nog steeds in leeft.

Paulus vat Kerst samen in vers 4 en 5. Waarmee hij elke vorm van wettiscime onderuithaalt. Namelijk: de wet is volbracht door Jezus zelf, Hij is ons voorgegaan. In dit vers komt samen dat Hij de volmaakte Zoon van God is én volledig mens is geworden. Een mysterie. Maar zonder dat mysterie had Hij ons nooit kunnen verlossen. Als Hij namelijk geen mens was geworden, kon Hij niet onze schuld dragen én als Hij geen God was kon Hij ons leven niet volmaakt hebben geleefd. Dat komt met Kerst samen.

Vier de genade

Dat is ook iets wat we met Kerst vieren – dat we doordat Jezus ons voorging, vrijgekocht zijn en niéts, maar dan ook werkelijk niéts, van onszelf hoeven en kunnen verwachten. En daarom is Kerst een feest wat vreugde in zich heeft. Het heeft de ernst van de diepte van de zonde en de hoogte van de heerlijkheid van de genade in zich. Want, dít is genade. Dat God een perfect moment uit koos om Jezus naar deze wereld te zenden. Paulus is er van onder de indruk, en enthousiast over, want als je dít evangelie werkelijk gelooft en je afkeert van het volgen van wettisicme dan…:

‘Nu, omdat u kinderen bent, heeft God de Geest van Zijn Zoon uitgezonden in uw harten, Die roept: Abba, Vader! Dus nu bent u geen slaaf meer, maar een zoon; en als u een zoon bent, dan bent u ook erfgenaam van God door Christus.’
(Galaten 4:6, HSV)

Dít laat je zingen met Kerst. Hier draait jouw en mijn Kerst om. Dat hoop en bid ik voor je. Dat jij je hierin verheugt. Dat je afziet van alles wat niet om Jezus draait, dat je alle gedachten van ‘het moeten verdienen van genade’ van je afwerpt, en deze tekst tegen jezelf preekt. Dit is waar kerst om draait. Verlossing. Onverdiend. Dan kniel je neer in aanbidding. En roep je: ‘Abba, Vader!’ Zonder dat je het verdiend hebt, is Jezus afgedaald naar jóú en ben je erfgenaam geworden. Een kind van God de Vader.

Aan de slag!

– Waarin zie jij nog in je leven dat je aan een bepaalde wet wil voldoen? Waar komt dit vandaan? En is dit bijbels?
– Leg het voor God neer en belijd het.
– Overdenk vers 4-5 en schrijf hierbij alles op wat er in je opkomt.

Deel deze overdenking

  1. Carola schreef:

    Amen, Amen, dank je wel Maartje. Mooie overdenking, prachtige afsluiting!
    Dankbaar dat Jezus kwam om mij vrij te kopen van dat wat mij gebonden hield en ik nu kan zingen: maar nu ben ik Uw kind en mag ik wonen in Uw huisgezin, en ik zal nooit meer eenzaam zijn want Vader U bent altijd bij mij. Heer ik wil U prijzen, Heer ik wil U prijzen zolang ik leef!

    Liefs Carola

  2. Bep de lange schreef:

    Wettisisme is overal te vinden . In alle mensen, op allerlei gebied. Maar inderdaad in geloofsgemeenschappen het meest. En wat een prachtig antwoord is het boek Galaten daarop. Ik schreef het al eens eerder, dit is het evangelie in een notendop. Maar laat ook zien dat we het kerstfeest niet moeten vieren als de wereld, met alleen maar zoetgevooisde liedjes, maar bedenk dat goede vrijdag en Pasen er onlosmakelijk aan verbonden zijn. Daarom begin ik elk kerstfeest met de muziek van Bach’s Weihnachtsoratorium: Jauchzet, frohlocket…auf preiset die Tage… Machtig, die bazuinen die je dan hoort schallen…. Jezus kwam om onze schuld weg te doen…. in de ‘stille nacht’ schalden ook de bazuinen en zongen de engelenkoren, want de hemel wist wat Jezus ging doen.

  3. Anna schreef:

    Er zijn verschillende wetten waar ik aan wil voldoen! Wat met de 1e (en belangrijkste!): Houd van de Heer je God met je hele hart, je hele ziel en met je hele verstand. Of: Houd net zoveel van je naaste als van jezelf.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2023 Zij Lacht | Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap