Waarom doet God niets? – Over moeilijke vragen naar onrecht

Het voeden van mijn kindjes vind ik een van de mooiste dingen van moeder zijn. Het is zo bijzonder dat dat kleine mensje niet alleen groeit op mijn melk, maar ook geborgenheid vindt en lekker rozig wordt van het drinken bij mij. Het raakte me daarom speciaal toen ik nieuwsberichten las over kinderen die bij de grens van de VS en Mexico van hun ouders worden gescheiden. Soms gebeurt dat tijdens het voeden. Ik word er zo boos en verdrietig van. Hoe kan dit gebeuren? Waarom doen we er niets aan? En soms denk ik ook: waarom doet God niets? 

In de Bijbel komen we diezelfde vraag tegen. In het boek Job worstelt de hoofdpersoon met wat hem is overkomen. Hij was een rechtvaardig man die een mooi en goed leven leidde. Als hem alles is afgepakt, weten zijn vrienden wel hoe dat komt. Het zal zijn verdiende loon wel zijn. Maar Job kan hierin niet meegaan. Hij heeft niets verkeerds gedaan. In zijn antwoord aan Elifaz kijkt hij ook verder dan zijn eigen leven. De wereld zit helemaal niet eerlijk in elkaar, lijkt hij te zeggen. In hoofdstuk 24 horen we Job losgaan. Verhaal na verhaal kan hij vertellen over hoe de armen vertrapt worden, hoe slechte mensen wezen en weduwen uitbuiten, hoe God niet te doorgronden is. Waarom doet God niets? Een zin trof me en doet denken aan de gebeurtenissen aan de grenzen van de VS: 

De goddelozen rukken de wees los van de moederborst, de armen nemen ze hun ​kinderen​ af als onderpand. 
– Job 24: 9 (NBV). 

Er is ruimte voor moeilijke vragen 

Waarom doet God niets? Het is een onderliggende vraag in het hele boek. Spoiler alert: Job krijgt er eigenlijk niet echt een antwoord op. Ik vind het op een bepaalde manier bevrijdend om dit te lezen in de Bijbel. De grote en moeilijke vragen, zelfs de verwijten: ze mogen er zijn. Er komt geen antwoord voor Job, net als dat ik vaak geen antwoorden krijg op mijn hoofdbrekens. Maar ik hoef niet mijn best te doen om geen vragen te hebben of ze in te slikken. Misschien heb jij die vragen ook weleens, over jouw leven of over hoe raar en oneerlijk de wereld in elkaaar zit. Stop ze niet weg. Er is ruimte voor. Ze mogen er zijn.

God ziet het wel 

Bij Job vind ik echter ook een overtuiging waarin toch een sprankje hoop schuilgaat. In vers 27 lezen we: 

Hij laat hun een schijn van ​veiligheid​ waarop ze steunen, maar geen van hun daden ontsnapt aan zijn blik.
– Job 24: 27 (NBV).

God ziet het wel. Hij ziet het niet alleen, Hij gaat er ook iets aan doen. Job vindt troost in het feit dat die slechte mensen niet het eeuwige leven hebben. Als hun leven eindigt, stopt ook het kwaad wat ze doen. Het kwaad, hoe groot ook, is niet ongezien en het houdt een keer op. Daar zal God zelf voor zorgen. Waarom doet God niets? Ik weet het niet, ik snap het niet, ik word er soms boos om. Maar God ziet die kinderen wel. Hij kent hun moeders. Hij weet precies wie er verantwoordelijk voor zijn. Op de een of andere manier wil ik me daaraan vasthouden. 

God ziet: confronterend? 

God ziet en dat geeft een beetje hoop als ik mijn hoofd breek over de grootsheid van het onrecht in de wereld. Maar dat God ziet, is dat wel altijd zo positief? Kan deze tekst misschien ook een waarschuwing inhouden? Meedoen aan onrecht lijkt nog nooit zo gemakkelijk geweest. Niemand ligt er wakker van als jij iedere week de Action leegkoopt, zonder je druk te maken over wie het gemaakt heeft onder welke omstandigheden en welke bergen plastic je ermee creëert.
Persoonlijk ben ik nog nooit gearresteerd voor het zelfs ongeopend weggooien van dat vergeten pond gehakt in de koelkast dat over de datum is, terwijl voedselverspilling een groot probleem voor het milieu inhoudt en er mensen honger lijden. Maar als ik bij die container sta in de schemering – God ziet mij wel. Dat kan confronterend zijn. Ook mijn leven is niet eindeloos op deze wereld.   

Kom in het licht 

Het kleine en het grote onrecht, God ziet het. Er is zoveel dat niet klopt, ook in mijn hart. Er zijn zoveel donkere hoekjes in deze wereld en in mijn leven, maar het licht van God straalt eroverheen. Ik wil erop vertrouwen dat God Zelf dat diepe duister een keer zal verslaan. Het verlangen ernaar maakt dat ik ook weer in het licht wil gaan lopen en opnieuw recht wil gaan doen. Kom jij ook in het licht? 

Aan de slag! 

• Schrijf je moeilijke vragen over jouw leven, je geloof en de dingen die om je heen gebeuren eens op. Er is ruimte voor. Bedenk dat God het, ondanks alles, wel ziet.  
• Luister naar dit lied van Schrijvers voor gerechtigheid en bid het gebed mee.