Vergeving – zelfs Paulus is er kort over

Paulus lijkt nooit uitgesproken. De brief naar Filemon bestaat echter maar uit één hoofdstuk. Of eigenlijk 23 zinnen (ja, ik heb ze geteld). Waarom staat zo’n korte brief in de Bijbel? De andere brieven van Paulus zijn veel langer. Naar sommige plaatsen zijn zelfs meerdere brieven gestuurd en in de Bijbel opgenomen. Over Filemon lezen we alleen deze ene, bijzonder korte, brief. Toch is deze brief ontzettend waardevol. Eén belangrijke les wordt hier door Paulus namelijk duidelijk uitgelegd: vergeef in de naam van Jezus, want wij kregen de vergeving van God.

De brief van Paulus gaat over de weggelopen slaaf van Filemon. Het is nu (gelukkig) helemaal niet meer gebruikelijk om een slaaf te hebben, dus deze zal ook niet weglopen. Maar we hebben wel vrienden, collega’s, klasgenoten en familieleden. En niemand had het verwacht, maar ook zij maken fouten. Ik zal het je sterker vertellen, ook jij maakt fouten! Gelukkig hebben we de vergeving van God gekregen.
Geven we die vergeving ook aan anderen?  

Filemons slaaf, Onesimus, is bij Filemon weggelopen en naar Paulus gegaan. Ik kan me zo voorstellen dat Filemon daar niet erg blij mee was. Onesimus komt naar Paulus voor hulp. Paulus kan er wel voor zorgen dat alles weer goed komt tussen Filemon en Onesimus.  

Leven vanuit liefde, niet vanuit dwang

Paulus begint de brief met zijn welbekende ‘groetjes aan iedereen’. Daarna gaat hij direct over in het danken van God. Hij hoort namelijk dat Filemon en zijn gemeente gul zijn in het delen van Gods liefde. En daar doet Paulus dan ook beroep op.  

Ik dank mijn God, terwijl ik steeds in mijn gebeden aan u denk. Ik hoor namelijk over uw liefde, en geloof dat u in de Heere Jezus hebt, en over uw liefde voor alle heiligen. Moge uw gemeenschap in het geloof zich krachtig openbaren in de kennis van al het goede dat in u is met betrekking tot Christus Jezus, want wij beleven veel vreugde en troost aan uw liefde, omdat de heiligen innerlijk door u verkwikt zijn, broeder! 
– Filemon 1:4-7 (HSV)

Paulus is enorm liefdevol. Hij heeft hart voor alle christenen en alle gemeentes die worden gesticht. Maar hij is ook rechtvaardig en is niet bang dat uit te spreken. Zo zegt hij dat hij Filemon best kan bevelen wat hij moet doen met zijn slaaf Onesimus, maar dat hij dat liever niet doet. Hij weet namelijk dat het veel beter werkt als we leven vanuit liefde en niet vanuit dwang.  

Maar ik heb zonder uw goedvinden niets willen doen, opdat uw weldaad niet gedwongen maar vrijwillig bewezen zou worden. 
– Filemon 1:14 (HSV)

Deze liefde spreekt hij aan als hij vertelt dat hij Onesimus terug naar Filemon heeft gestuurd. Paulus neemt het op voor Onesimus. 

De slaaf, een geliefde broeder

Want hij is wellicht daarom enige tijd van u gescheiden geweest, opdat u hem voor eeuwig zou terug hebben, niet meer als een slaaf, maar als meer dan een slaaf, namelijk een geliefde broeder. Was hij dat in het bijzonder voor mij, hoeveel te meer zal hij het voor u zijn, zowel in het vlees als in de Heere. 
– Filemon 1:15-16 (HSV)

Onesimus is niet alleen een slaaf, hij is een christen! Hij dient niet alleen Filemon en zijn kerk, maar hij dient ook onze Heer Jezus. Dat maakt Onesimus als een broeder van Filemon en Paulus. Dat maakt ook dat Onesimus de vergeving van God heeft.

Paulus weet dat Onesimus iets verkeerd heeft gedaan. Dat ontkent hij dan ook niet in de brief.  

Als u mij dus houdt voor een medegelovige, aanvaard hem dan zoals u het mij zou doen. En als hij u in iets onrecht aangedaan heeft of u iets schuldig is, breng dat mij in rekening. Ik, Paulus, heb het eigenhandig geschreven. Ik zal betalen, om niet te zeggen dat u ook uzelf aan mij schuldig bent. 
– Filemon 1:17-19 (HSV)

En hier zijn we bij het punt waar de hele brief naar toe werkt. Datgene waar Paulus op rekent. Vergeving. Paulus vraagt Filemon om zijn slaaf te vergeven en de straf op Paulus af te rekenen. Hoewel Paulus niet letterlijk vergeving vraagt, weet hij wel dat Filemon vergeving geeft.  

Alleen door de vergeving van God mogen wij in vrijheid leven

Vergeving is misschien wel hét belangrijkste speerpunt van het christelijk geloof. Want wij zijn vergeven door de grootste macht, die de hoogste prijs heeft betaald. Jezus is voor ons gestorven opdat wij vergeven worden van de fouten die wij maken. Alleen door de vergeving van God mogen wij in vrijheid leven!  

Ik heb aan u geschreven, omdat ik vertrouw op uw gehoorzaamheid. En ik weet dat u nog meer zult doen dan wat ik zeg.  
– Filemon 1:21 (HSV)

Paulus vertrouwt erop dat ook Filemon Onesimus vergeeft, omdat Filemon zelf vergeven is door God. En ook Onesimus heeft de vergeving van God ontvangen. Filemons taak als christen is om Onesimus te vergeven. Want de vergeving van God aan ons dragen wij uit naar de mensen om ons heen. Zowel onze vrienden als vijanden worden door ons vergeven.

Nu zeg ik niet dat dit gemakkelijk is, want de pijn gaat soms erg diep. God kan jou helpen in jouw zoektocht naar hoe te vergeven. De vergeving van God kan ons en onze relaties herstellen.  

Aan de slag!

Luister naar Opwekking 629 – ‘Als er vergeving is’. Wat komt er in je op tijdens het luisteren van dit lied? Is er nog iemand die je moet vergeven? Of is er nog iemand van wie je vergeving moet vragen? Bid voor wat er in je op komt. God wil jou graag helpen herstellen!  

Deze overdenking verscheen eerder op Zij Lacht en is geschreven door oud-schrijfster Eline.