Twee praktische lessen uit Jakobus 1 voor jou

Jakobus schrijft in zijn brief veel over het geloof als een ‘way of life’. Geloven doe je elke dag, elk moment! Zo ook hier. Het is maar één vers, maar een belangrijke samenvatting. In vers 27 schrijft hij: Dienen van God, dat doe je zo! Door de twee volgende praktische taken die voortvloeien uit een vernieuwd hart.

De zuivere en onbevlekte godsdienst voor God en de Vader is dit: wezen en weduwen bezoeken in hun verdrukking en zichzelf onbesmet bewaren van de wereld.
– Jakobus 1:27 (HSV)

• Wezen en weduwen bezoeken in hun verdrukking
• Jezelf onbesmet bewaren van de wereld

Weduwen en wezen waren in de tijd van de Bijbel de zwakken van de samenleving. Vaderloze kinderen en vrouwen zonder man werden niet beschermd door de wet en hadden geen kostwinner om voor brood op de plank te zorgen! Naast dat ze hun geliefden moesten missen, waren er ook veel mensen die de dood van geliefden zagen als een straf van God. Dit alles maakte het vaak heel moeilijk voor weduwen en wezen. In onze tijd is dat iets anders, maar dat maakt deze tekst natuurlijk niet onbelangrijk voor ons. Wij kennen op andere manieren zwakken in de samenleving. Eenzame ouderen in een verpleeghuis, dakloze verslaafden in Amsterdam, vluchtelingen die hun familie moeten missen… Noem maar op. Het zou iedereen kunnen zijn die hulp nodig heeft.

En wat bedoelt Jakobus met ‘jezelf onbesmet bewaren van de wereld’? Hij bedoelt dat we niet in de ban moeten raken van de zonden van de wereld. We mogen volop omzien naar mensen die diep in de blubber van de wereld leven, en we mogen hen vertellen over hoe wij uit de blubber gehaald zijn door Christus (zoals hij schrijft in vers 21), maar we moeten oppassen dat we niet weer verleid worden tot dingen die we deden voordat we bij God hoorden. We moeten de zonde dus verwerpen!

Daarom zou je het vers in Jakobus 1 in andere woorden ook simpelweg zo kunnen zeggen:

• Omzien naar je naasten en je naasten actief liefhebben
• Zonden verwerpen en niet verleid worden door de wereld, maar op God gericht blijven

Simpele opdracht?

Oké, Jakobus… We moeten dus van de mensen houden, maar niet van de zonden. In principe een simpele opdracht die makkelijk samengaat. Vooral als de naasten die we liefhebben en helpen het met ons eens zijn. Maar wat nu als mensen een zondig leven leiden? Kunnen we dan nog onze liefde laten zien? Hoewel dat zeker niet één op één is, komt het best vaak voor dat de zwakkeren in de samenleving een leven leiden dat niet strookt met de Bijbel. Hoe vaak lijkt het voor ons niet, bewust of onbewust, dat het onmogelijk is om iemand onze liefde te tonen en toch zijn of haar daden te verwerpen?

Is het bijvoorbeeld niet lastig om sekswerkers in Amsterdam onze liefde te tonen en tegelijkertijd hun beroep te verwerpen? En is het niet lastig om onze steun te betuigen aan aborterende moeders en tegelijkertijd hun daad een moord te noemen? Is het niet lastig om homoseksuelen actief lief te hebben en tegelijkertijd het praktiseren van homoseksualiteit te verwerpen?

Voor de wereld lijkt het zo vaak onmogelijk… Mensen die tegen homoseksualiteit zijn, worden bestempeld als ‘homohaters’. Zijn ze dat? Zijn ze wel liefdevol als ze homoseksuelen hun manier van liefde ontkennen? Eerlijk gezegd voel ik me nu al bezwaard, nu ik dit aan het typen ben. Iets in mij wil graag aan jou bewijzen dat ik geen homohater ben, vertellen over de mensen om mij heen waarvan ik veel houd, maar dat is het nu juist. Dat hoef ik niet te doen!

Want de Bijbel zegt dat het kan. Je kunt de zwakkeren in de samenleving steun betuigen én jezelf onbesmet bewaren van de wereld. Het is zelfs onze opdracht!

Geen haters, maar liefhebbers

Nee, een gelovige is geen hater, maar heeft God en zijn Woord lief. Hij is Godgericht. Een gelovige vertrouwt er met zijn hele zijn op dat wat God zegt goed is: tot eer van Hem en tot vreugde van de mens. Als God het praktiseren van homoseksualiteit afwijst, dan staat de gelovige daarachter en kan niet anders dan daarachter te staan. De gelovige weet dat wat God wil het beste is voor iedereen en wenst dat al hun naasten toe. Daarom kan hij niet anders dan zijn normen en waarden te uiten.

Ik moet denken aan een quote die vaak toegewezen wordt aan Luther: hier sta ik, ik kan niet anders. Mensen vinden het vaak vervelend als hun daden afgewezen worden. Kijk maar naar hoe de profeten van het Oude Testament gehaat werden! Het is een beetje zoals je wekker waar je ‘s ochtends wakker door gemaakt wordt. Het is goed dat je wakker gemaakt wordt, maar oh… wat heb je een hekel aan dat geluid!

Door de hele Bijbel heen, lezen we ook over God als een Vader die zijn kinderen bestraft om hen op te voeden uit liefde (Deuteronomium 8:5; Spreuken 3:12; Job, 5: 17; Openbaring 3:19; e.a.).
De Bijbel erkent ook dat het moeilijk is om terechtgesteld te worden. In Hebreeën 12 vers 10-11 (HSV) staat: “Hij bestraft ons tot ons nut, opdat wij deel krijgen aan Zijn heiligheid. En elke bestraffing schijnt op het moment zelf wel geen reden tot blijdschap te zijn, maar tot droefheid. Maar later geeft zij hun die erdoor geoefend zijn een vreedzame vrucht van gerechtigheid”. 

Jezélf onbesmet bewaren

Maar, er is één dingetje dat we niet moeten vergeten… Er staat in de tekst dat we onszelf onbesmet moeten bewaren. Er staat niet dat wij mensen moeten gaan bestraffen (1 Korinthe 5:13)! Wij kunnen alleen leven door Gods Woord en wijzen naar Christus.
Wat staat er eigenlijk ook in de teksten? Dat God straft wie Hij liefheeft. God straft in dit leven zijn kinderen. Vermanen van gelovigen is heel bijbels, maar denk er maar eens over na: ongelovigen, mensen die niet in Gods Woord geloven als de Waarheid, hebben geen idee waarom ze naar zijn Woord zouden moeten luisteren! We kunnen niet verwachten dat mensen die niet in de Bijbel geloven onze standpunten zullen begrijpen. Maar we kunnen wel getuigen door onszelf onbesmet te bewaren en te dienen uit liefde!

Laten we bidden of God ons onbesmet wil bewaren van de wereld en tegelijkertijd zo’n liefde voor onze naasten in ons werkt, dat iedereen zal zien dat we geen ‘haters’ zijn, maar gelovigen die op een oprechte manier het beste met hen voorhebben!

Aan de slag!

• Vind jij het weleens moeilijk om daden van anderen af te wijzen omdat je je dan ‘oordelend’ of ‘liefdeloos’ voelt? Het is belangrijk om dit soms ook gewoon uit te spreken. Naar God toe, maar ook in gesprekken met je (ongelovige) naasten.