Troost uit Psalm 139: God weet alles

Een populaire en veelgelezen psalm van David is Psalm 139. Vermoedelijk zijn het de persoonlijke en herkenbare toon van deze psalm die ervoor zorgen dat veel mensen de psalm kennen en er troost in vinden. De psalm biedt troost door de wetenschap dat de Heer alles van ons weet.

Doorgrond mij, o God, en ken mijn hart,
beproef mij en ken mijn gedachten.
Zie of er bij mij een schadelijke weg is
en leid mij op de eeuwige weg.
– Psalm 139:23-24 (HSV)

In de vertaling van de Basisbijbel worden deze verzen wat meer in spreektaal geschreven en ze komen hierdoor misschien nog wel dichterbij een gevoel van herkenning. Er spreekt een duidelijk verlangen uit:

God, ik wil dat U alles van me weet. Kijk in mij hart, onderzoek mijn gedachten. Zeg het me als ik iets verkeerds doe, en help me om weer te leven zoals U het wil.
– Psalm 139:23-25 (BB)

De God die alles weet

De opbouw van de psalm is in globale lijn allereerst dat God alles weet. Dat Hij alles ziet. Hij is overal bij. Vervolgens schrijft David dat God hem heeft gemaakt in de schoot van zijn moeder. Ook toen was God er al bij en kende Hij hem al. Hierna is er een roep om vergelding voor zijn vijanden: samen met God kan hij deze strijd aan. Net als God, beschrijft hij afkeer te hebben van alles wat slecht is.

God ziet dus alles. Hij weet alles. Soms kan dat ons, als mensen die zo gesteld zijn op hun privacy, benauwen. Maar het tegenovergestelde is wat David hier bedoelt. Het is een geruststelling. God weet het. Hij is overal bij. Niet om jou te ‘betrappen’ op fouten, maar om altijd naast je te lopen en je te dragen als dat nodig is. Dat je kunt zeggen: “God, help me”, en dat God weet wat je bedoelt, zonder dat je de hulpvraag helemaal uit hoeft te leggen. Het is een troost dat God alles ziet en overal bij is. Je hoeft het nooit alleen te doen.

God leidt je op de goede weg

In vers 23 en 24 vraagt David aan God om hem door en door te kennen. Zijn hart en zijn gedachten; zijn hele ‘zijn’. Dat God onderzoekt of hij een schadelijke weg bewandelt, in plaats van de goede weg. En als dat zo is, om hem weer op de goede weg, de eeuwige weg, te leiden.

Als je God vraagt wat er in vers 23 en 24 staat, dan zal dat gebeuren. Vraag God of Hij je door en door wil kennen, vertel Hem dat je wil dat Hij alles van je weet. Dat Hij je hart en gedachten mag onderzoeken. En dat Hij jou duidelijk maakt als je een verkeerde keuze maakt. Dat Hij je helpt om te leven zoals Hij dat wil.

De Heilige Geest

Ik geloof dat de Heilige Geest hier een belangrijke rol in speelt. God werkt door ons heen door de Heilige Geest. De Heilige Geest werkt in jou. De meest duidelijke manier is dat je, als je deze verzen van God vraagt, je erop kunt vertrouwen dat Hij doorwerkt in je geweten. Bid voor de juiste keuze en je geweten helpt je om op de goede weg te blijven. Maar God werkt niet alleen door de Heilige Geest ín jou. Hij helpt je ook op de juiste weg te blijven door omstandigheden, of door mensen om je heen. Door een deur te sluiten en elders weer een deur te openen.

Wees actief

Belangrijk is dat je niet wacht totdat er ergens een deur open gaat. Soms weet je pas wat de juiste weg is door te gaan. Sluit de deur? Wees dan niet bedroefd. Dan was dat (nog) niet de juiste weg. Bid en beweeg actief. God ziet alles, weet alles en wil je op de juiste weg leiden, zolang jij Hem die kans maar geeft.

Aan de slag!

Lees heel Psalm 139.
Bid vers 23 en 24 uit naar God: ‘God, ik wil dat U alles van me weet. Kijk in mij hart, onderzoek mijn gedachten. Zeg het me als ik iets verkeerds doe, en help me om weer te leven zoals U het wil. Amen.’