Spreuken 31: je hoeft niet te voldoen aan een checklist om de ideale vrouw te zijn

Perfectionistisch. Het is een woord dat zeker in mijn woordenboek voorkomt en ook op mij slaat. Ik kan er ontzettend slecht tegen als ik ergens mijn best op heb gedaan en iemand alsnog met kritiek komt. Toen ik daarover een gesprek had met een paar lieve vrouwen, kwam er iemand met een tekst uit Spreuken 31. Het is het vers waarop de naam ‘Zij Lacht’ is gebaseerd. ‘Kracht en glorie zijn haar kleding, zij lacht de komende dag toe.’ Dat nodigde een andere vrouw uit om iets te delen over hoe we Spreuken 31 lezen. We zien het namelijk vaak als een checklist. Als je maar aan alle eisen voldoet, dan ben je de ideale vrouw. Haar uitleg over hoe we er anders naar kunnen kijken, ga ik vandaag met je delen.

Laten we eerst eens kijken naar de opbouw van Spreuken 31. In vers 10 tot en met 31 wordt de ideale vrouw beschreven. Het is een gedicht dat begint met een retorische vraag:

Een sterke vrouw, wie zal haar vinden? Zij is meer waard van edelstenen.
– Spreuken 31:10 (NBV)

De toon is gelijk gezet: een sterke vrouw is zeldzaam. Het Hebreeuwse woord voor ‘sterke vrouw’ betekent eigenlijk ‘een vrouw met kracht en moed.’ Zo’n krachtige vrouw is veel meer waard dan kostbare stenen. We lezen in Spreuken 31 allerlei eigenschappen van deze ideale vrouw.

Spreuken 31 lijkt een checklist

In vers 13 tot en met 27 worden de daden van de krachtige vrouw beschreven. Er wordt verteld over hoe ze met landbouw geld verdient. Dat ze bezig is met textiel maken, voor haar gezin en om te verkopen. Dat ze succesvol is. Deze vrouw zet zich ten volle in, want ze staat op terwijl het nog nacht is. Als je zelf Spreuken 31 leest, kom je ongelooflijk veel kwaliteiten en successen van de ideale vrouw tegen.

De eigenschappen van deze vrouw kunnen een checklist worden. Je moet hard werken, voor je gezin zorgen, je man ondersteunen, een goede naam hebben in je omgeving, lichamelijke inspanning leveren en ga zo maar door. Als je dat dan allemaal doet, ben je de ideale vrouw. Geen wonder dat haar man en haar zonen haar prijzen aan het eind van Spreuken 31.

Haar kinderen staan op en prijzen haar gelukkig, ook haar echtgenoot roemt haar: Veel dochters hebben krachtige daden verricht, maar jíj overtreft ze allemaal.

Bevalligheid is bedrieglijk en schoonheid vergankelijk, een vrouw die de HEERE vreest, die zal geprezen worden. Geef haar van de vrucht van haar handen en laten haar werken haar prijzen in de poorten.
– Spreuken 31:28-31 (HSV)

De checklist is onmogelijk

Als je het hoofdstuk zo leest, stuit je tegen een onmogelijke opgave. Het gaat mij bijvoorbeeld nooit lukken om op te staan voor zonsopgang. Ik ben een harde werker, maar mijn lichaam heeft behoefte aan veel slaap. Misschien ben jij slecht in plannen of is ondernemen niet voor jou weggelegd. Zo kan niemand van ons voldoen aan de checklist van Spreuken 31. Het is voor geen enkel mens mogelijk om perfect te zijn. Dat is juist waarom we Jezus nodig hebben.

Want allen hebben gezondigd en missen de heerlijkheid van God, en worden om niet gerechtvaardigd door Zijn genade, door de verlossing in Christus Jezus.
– Romeinen 3:23-24 (HSV).

De bril van liefde en genade

Ik geloof niet dat Spreuken 31 ons wijst op onze tekortkomingen. Het is een loflied voor de sterke, krachtige vrouw. In vers 30 lezen we wat een vrouw daadwerkelijk boven de rest laat uitstijgen: ontzag voor God. Hoe een vrouw eruit ziet, zegt niets over haar waarde. Ook de dingen die je doet, kunnen jou niet de ideale vrouw maken. Dat is namelijk gewoon niet mogelijk. Denk aan David, die een man naar Gods hart werd genoemd, maar wel overspel pleegde.

Spreuken 31 is een loflied voor de vrouw om haar te eren. In de Joodse cultuur wordt elke vrijdagavond met de sabbat Spreuken 31 voorgelezen, als zegen over de vrouw. Daarna worden ook de man en de kinderen gezegend. De checklist uit Spreuken 31 is dan geen eisenlijstje meer, maar een uiting van hoe dol de man is op zijn vrouw. Je zou maar elke week ‘sterke vrouw’ genoemd worden!

Ik wil je uitdagen Spreuken 31 niet meer als een checklist te zien, maar als uiting van hoeveel liefde God voor jou heeft. In zijn ogen ben je al de ideale vrouw. Het is jouw ontzag voor God wat jou een sterke vrouw maakt. Die hartgesteldheid van ontzag beïnvloedt vervolgens jouw handelen. Niet andersom! Ook zonder dat je in je handelen perfect bent, mag je zeggen: ‘Ik ben een sterke vrouw.’ Want… een vrouw die de Heere vreest, die zal geprezen worden!

Aan de slag!

Soms is het moeilijk te geloven dat God jou de ideale vrouw vindt. Zoek daarom een afbeelding van Spreuken 31 vers 10 of vers 29, of schrijf hem op een mooi papiertje. Gebruik deze als achtergrond van je telefoon, laptop of plak hem op je spiegel. Proclameer elke dag over jezelf dat je een sterke vrouw bent! Je mag staan op Gods waarheid.

Met dank aan de woorden van Jeanine, die mij echt geïnspireerd hebben om anders naar Spreuken 31 én mijzelf te kijken.