Spreuken 13 – Pas op! Spreuken, geen beloften

Spreuken is geschreven door Salomo en is gericht tot zijn zoon. Het staat vol goede adviezen. Of dit relevant is voor ons? Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik kan wel wat goed advies gebruiken in mijn leven! Wanneer ik door het leven wandel en maar wat doe, voel ik me als een kompas zonder noorden. Ik heb richting nodig. Tuurlijk kunnen we goed advies krijgen van onze oma, moeder of vriendinnen maar écht goed advies komt van God (sorry mama). Ik zie het boek Spreuken als een soort landkaart, het geeft je richting over hoe je goed op de eindbestemming terecht kan komen. Het belooft je niet dat wanneer je links afslaat je geen obstakels tegen zal komen, maar het schenkt je wijsheid voor je levenswandel. Zodat we de smalle weg gaan bewandelen die bij Jezus uitkomt.

In de Bijbel staat bij Spreuken 13 als titel: ‘Spreuken over goed nadenken’. Misschien heb jij je hart op de tong liggen en vind je dit lastig, maar pas op voor de kracht van de tong! Misschien ben je een denker en ligt deze titel aardig in je straatje. De Bijbel is er duidelijk over: goed nadenken is verstandig, het bespaart jou en de mensen om je heen een hoop ellende.

Het boek is gevuld met spreuken, geen beloften.

Als je nadenkt voor je iets zegt bescherm je jezelf. Zomaar dingen roepen heeft een slechte afloop.
– Spreuken 13:3 (BGT)

Interessante spreuk van Salomo in Spreuken 13. Als iemand het kan weten, is hij het wel. God vroeg aan hem: “Salomo, wat zou jij het liefst ontvangen?” Wat moet er door zijn gedachten zijn gegaan op dat moment… Wat zou er door jouw gedachten zijn gegaan bij deze vraag? Ik kan me voorstellen dat zijn eerste instinct was om ‘macht’ te roepen. Maar hij dacht na en antwoordde: ‘Wijsheid.’ We lezen dat God zó tevreden was met dit antwoord dat hij hem ook de dingen geeft waar hij niet om vroeg: rijkdom en aanzien. Het doet me denken aan: ‘Zoek eerst het koninkrijk van God en al het andere zal je gegeven worden.’ (Mattheüs 6:33)

Toch hoort hier, net als bij alle andere spreuken, een kanttekening bij. Het boek is gevuld met spreuken, geen beloften. Het is geen ‘als dit, dan dat’ verhaal, het is een algemene wijsheid. Het is niet zo dat zomaar iets roepen altijd een slechte afloop heeft. Of dat nadenken voor we spreken ons altijd beschermt van narigheid. Maar over het algemeen wel. In de Bijbel lezen we keer op keer over de kracht van de tong. Er staat dat we God ermee prijzen en tegelijkertijd de mensen om ons heen neerhalen. Er staat dat het beter is om niet teveel te spreken en dat wanneer we wél spreken onze woorden leven moeten voortbrengen.

Adam Clarke zei het volgende: ‘God heeft ons twee ogen gegeven opdat we veel zien. Hij heeft ons twee oren gegeven zodat we veel luisteren. Hij heeft ons één tong gegeven, bewaakt door onze lippen en tanden, om aan te geven dat ook al horen en zien wij veel, we weinig zouden moeten spreken.’

Ik hoorde eens het voorbeeld van een monnik die ook veel nadacht over de kracht van de tong. Omdat hij zich realiseerde dat wij als mensen snel zijn met spreken, bedacht hij iets om zichzelf te helpen. Hij nam een kiezelsteentje en hield dit in zijn wang, maandenlang. Zo werd hij er elke keer als hij wou spreken aan herinnerd om na te denken en enkel die woorden te gebruiken die opbouwend zijn voor het Koninkrijk van God. Prachtig symbool! Sta jij stil bij de woorden die over je lippen komen?

Stralen van geluk

Mocht je nog niet overtuigd zijn dat wijsheid en goed nadenken goede vruchten voortbrengt, dan heb ik hier nog een laatste vers voor je.
Goede mensen stralen van geluk, maar slechte mensen hebben alleen maar verdriet.
– Spreuken 13:9 (BGT)

Wanneer wij Jezus volgen, laten we de wereld achter ons. We richten ons op de hemel. Dit is best lastig, want wanneer we mensen zien die zich onderdompelen in de wereld dan lijkt het alsof zij erg gelukkig zijn. Iedereen heeft verlangens, en wanneer je in de wereld leeft, kun je je hier volledig aan overgeven. Maar de Bijbel zegt dat het dwaas is om je aan de verlangens van het lichaam over te geven. Het lijkt misschien fijn, maar dat geluk is van korte duur; al snel kan het leven gevuld zijn met een nieuwe leegte, schaamte en verdriet. De tegenstelling die hier staat, is dat de wijze mensen, degene die zich niet overgeven aan wat de wereld te bieden heeft, stralen van geluk. Stralen heeft alles te maken met licht.

Mensen die in heiligheid leven zijn niet bang voor het licht, ze hebben niets te verbergen. Het licht van God schijnt in hun hart en dit kan niet anders dan naar buiten weerkaatsen. Wijsheid wordt zichtbaar in ‘stralen van geluk’.

Ze zeggen vaak dat de ogen een spiegel zijn van de ziel. Je kunt geluk zien in de ogen van de wijze mensen. Wat wil jij dat mensen zien als ze in jouw ogen kijken? Het boek Spreuken geeft je de wijsheid om de weg van God te bewandelen die ervoor zal zorgen dat ook jij straalt van geluk. Niet omdat het leven dan altijd gemakkelijk zal zijn en er niets is om verdrietig over te zijn, maar omdat je weet wat je eindbestemming is en wie er met je mee wandelt onderweg daarheen.

Challenge!

‘God heeft ons twee ogen gegeven opdat we veel zien. Hij heeft ons twee oren gegeven zodat we veel luisteren. Hij heeft ons één tong gegeven, bewaakt door onze lippen en tanden, om aan te geven dat ook al horen en zien wij veel, we weinig zouden moeten spreken.’
– Clarke

• Welke schat heb jij vandaag ontdekt?
• Bedenk hierbij een challenge die je vandaag zelf of samen met iemand uitvoert. Check #spreukenchallenge op Instagram voor inspiratie van anderen en deel ook jouw challenge!