Rachab, vrouw met de gave van inzicht

Medewerkers van Stichting ‘De Haven‘ schrijven elke twee maanden een overdenking voor Zij Lacht. In elke overdenking komt een vrouw uit de Bijbel aan het licht waar op neergekeken wordt. Omdat ze onrein is, omdat ze als prostituee werkt of omdat ze geen kinderen kan krijgen, bijvoorbeeld. Het gevoel dat je er niet bij hoort of dat je vies bent is iets dat vrouwen in de prostitutie maar al te goed kennen. Door goed te lezen wat er over deze bijbelse figuren wordt geschreven, zullen we tot verrassende ontdekkingen komen over hoe God naar deze vrouwen kijkt. Dit keer het verhaal van Rachab uit Jozua 2.

Twee verspieders komen het verhaal binnen als undercover actiehelden met een missie: hoe het vijandelijke Jericho te veroveren? Ze komen niet verder dan een herberg op de stadsmuur. Op zich geen slechte plek om onopgemerkt informatie in te winnen. Allerhande volk komt hier over de vloer, dus hun afkomst valt minder op. Een gewone herberg, maar wel met een bijzondere herbergier. De Bijbel windt er geen doekjes om: ‘de hoer’ wordt Rachab constant genoemd. Kijk ook maar in Hebreeën 11 en Jakobus 2. Haar naam betekent ‘ik open mij’ of ‘ik spreid mij’. Ik weet niet hoe het jou vergaat, maar ‘Rachab, de hoer’ vind ik zelf al een stuk minder neutraal dan ‘Jozef, de timmerman’ of ‘Paulus, de tentenmaker’. Zo ken ik dit verhaal uit kinderbijbels: van de verspieders (de helden) … en Rachab (de hoer).

Die helden vind ik overigens wel snel tegenvallen als ze niet alleen de herberg, maar ook Rachab bezoeken. Verbazingwekkende wending, vind je? Nou nee, misschien wel niet. Ook in 2021 zien we niet alleen de antihelden van de maatschappij (de ‘vieze mannetjes’), maar juist ook heel veel ‘helden’ de vrouwen bezoeken. Mannen met hippe laptoptassen en strakke pakken. Niet voor niets doet het aanbod van betaalde seks in Den Haag niet onder voor dat van Amsterdam: met alle Ministeries en internationale instellingen is hier een grote vragende markt van maatschappelijk geslaagden die willen betalen voor seks. 

Deze Rachab ziet dus allerhande mannen komen en gaan. Dag na dag, klant na klant. Mensen praten in haar herberg over wat hen drijft en waar ze in geloven. Iedere klant heeft zijn eigen god. Vaak komen de mannen niet alleen voor de seks. O die mannen, wat vertellen ze ook graag hun eigen verhaal. Het is vaak een schrijnend gebrek aan zelfvertrouwen en erkenning dat klanten naar seksclubs drijft. Voor de vrouwen betekent praten dat je even geen ‘Rachab’ hoeft te zijn.

Wat ons bij De Haven opvalt is dat deze vrouwen door seksuele schade en maatschappelijke schande vaak zo ontzettend wijs zijn geworden. Wie moet ik geloven en wie kan me gaan beroven? Zoals veel vrouwen in de prostitutie weet Rachab waarschijnlijk in een split second het onderscheid te maken. Wie laat ik écht binnen in de (pees-)kamer van mijn hart?

God moet Rachab hoogstpersoonlijk gezegend hebben met een wel heel bijzondere gave. Ze kan onderscheid maken tussen het goede en het slechte. Zo krijgt deze ‘hoer’ een visionair politiek inzicht over de beste toekomst voor haar land. Bij de God ‘die een God is die macht heeft in de hemel en op aarde’ (vers 11) wil ze zijn!

Rachab de meeprater, Rachab de luisteraar, de bediende, de hoer. Als een goede herbergierster luistert ze en kletst waarschijnlijk vrolijk mee. En al liegend ‘nee hoor, die mannen zijn vertrokken voordat het donker werd’, kiest zij nu voor de Waarheid. De vrouw die door haar volksgenoten als verraadster wordt gezien, dóet het goede. Dit geeft haar de titel ‘rechtvaardige’ (Jakobus 3). Dit ‘uitschot’ van de maatschappij vecht zich hoogstpersoonlijk het volk van Israël in. Homoseksuelen, intersekse personen, queers, prostituanten èn prostituees – in Gods koninkrijk horen ze erbij.

Ik zou maar wát graag eens met Rachab koffiedrinken. Hoe was het, stoere vrouw, om dit te doen? Rachab, geloofsheld, rechtvaardige, vrouw van duizenden jaren geleden, herken jij je in de woorden die ik mezelf soms toezing om de moed er vandaag in te houden?

You say I am loved when I can’t feel a thing
You say I am strong when I think I am weak
you say I am held when I am falling short
And when I don’t belong, oh You say I am Yours
I believe what You say of me

Aan de slag!

Gebed: Heer, geef mij de gave van onderscheid die U aan Rachab gaf. Om het goede te zien en het goede te doen. Om inclusief te kijken naar de mensen die ik ontmoet, hen te zien door Uw ogen.

De Haven x Zij lacht

Dit jaar is er een samenwerking tussen Stichting De Haven en Zij lacht. De Haven is er voor moeders, dochters en zussen die werkzaam zijn in de seksindustrie. De Haven biedt veldwerk, maatschappelijk werk en een uitstapprogramma voor deze vrouwen. De Haven zoekt ze op en is respectvol present als stoppen geen optie is.