Onteerd – wat betekent het verhaal van Thamar voor jou?

25

nov

Yael Juch

Waar mag ik deze keer over schrijven, Heer? Ik zit met mijn laptop op schoot en klaar om een nieuwe overdenking te typen. ‘Tamar’ schiet er door mijn hoofd. Na het lezen van 2 Samuel 13 ben ik geraakt.  Hoe vaak heb jij een preek gehoord over Tamar? Vast niet zo heel vaak. Toch is dit verhaal het waard om verteld te worden. Gods hart gaat uit naar vrouwen als Tamar. Vrouwen die misleid worden, verkracht en onteerd. Laten we hier vandaag samen bij stilstaan.  

Een familiecrisis 

We starten in 2 Samuël. Wanneer je dit boek doorleest, kun je wel concluderen dat David in een familiecrisis is beland. Wat een drama. Hij zelf maakt verkeerde keuzes door gemeenschap te hebben met Bathseba èn haar man Uria te doden. Deze keuze heeft niet alleen gevolgen voor zijn leven.  Het verhaal van Tamar staat dus niet op zichzelf.  

De profetie van Nathan 

Welnu dan, het zwaard zal voor eeuwig niet van uw huis wijken, omdat u Mij veracht hebt en de vrouw van Uria, de Hethiet, genomen hebt om u tot vrouw te zijn. 

Zo zegt de HEERE: Zie, Ik breng onheil over u uit uw eigen huis, en zal uw vrouwen voor uw ogen nemen en hen aan uw naaste geven; die zal op klaarlichte dag met uw vrouwen slapen. 

Voorzeker, ú hebt in het geheim gehandeld, maar Ík zal dit doen ten aanschouwen van heel Israël en in het volle licht. 
– 2 Samuel 12:10-12 (HSV)

Het lijkt wel of deze woorden David wakker schudden. Hij beseft welke zonde hij heeft begaan. Hij weet dat alles wat je in het verborgene doet uiteindelijk aan het licht zou komen. God ziet alles. Hij bekeert zich van zijn zonde. Wat zegt Nathan hierop? Hij geeft aan dat God zijn zonde heeft weggenomen en hij is vergeven. Er is vergeving, maar toch haalt God de gevolgen van zijn zonde niet weg.  De zoon van David en Bathseba wordt geboren en overlijdt na zeven dagen.  

Davids oudste zoon 

Davids zonde heeft niet alleen effect op zijn eigen leven, maar ook op de rest van zijn gezin. Deze gebeurtenis zal Davids oudste zoon Ammon niet aan voorbij zijn gegaan. Wat gebeurt er? Ammon wordt verliefd op zijn halfzus Tamar. Tamar is de zus van Absolom, Ammons halfbroer. Hij is zo verliefd dat hij geen trek meer heeft. Hij beklaagt zich bij zijn neef Jonadab dat hij niet in de buurt van Tamar kan komen. In die tijd werden ongehuwde vrouwen beschermd. Jonadab bedenkt een oplossing. Wat nou als je doet alsof je ziek bent? David zal dit opmerken en vragen of hij wat voor je kan doen. Dan moet je vragen of Tamar voor je kan komen koken. Het plan lukt. Zo op een dag betreedt Tamar het huis en de geschiedenis herhaalt zich. En hòe?!  

Tamar 

Toen zei Amnon tegen Tamar: Breng het eten in de kamer, zodat ik het uit je hand kan eten. Tamar nam de koeken die zij gemaakt had, en bracht ze bij haar broer Amnon in de kamer. 

Toen zij die bij hem bracht om te eten, greep hij haar en zei tegen haar: Kom, slaap met mij, mijn zuster. 
Maar zij zei tegen hem: Nee, mijn broer, verkracht mij niet, want zoiets doet men niet in Israël; doe deze schandelijke daad niet. Want ik, waar zou ik mijn schande brengen? En wat jou betreft, jij zou zijn als een van de dwazen in Israël. Welnu, spreek toch met de koning, want hij zal mij aan jou niet onthouden. 
Hij wilde echter niet naar haar stem luisteren, maar omdat hij sterker was dan zij, verkrachtte hij haar en sliep met haar. 

Wat een onrecht wordt Tamar hier aangedaan. Ze weet wat haar te wachten staat als Ammon doorgaat met zijn plan. Ze waarschuwt en smeekt hem om niet door te gaan. Toch doet hij het en onteert hierdoor Tamar. Wat vindt God hiervan?

Maar als de man het ondertrouwde meisje in het open veld aantreft, en de man haar vastgrijpt en met haar slaapt, dan moet alleen de man die met haar geslapen heeft, sterven. 

Het meisje mag u niets doen,  want  het meisje heeft geen zonde  begaan  die de dood  verdient. Deze zaak komt immers overeen met het geval dat een man zijn naaste aanvalt en deze om het leven brengt. 

Hij trof haar namelijk aan in het open veld,  en  het ondertrouwde meisje riep, maar er was niemand die haar verloste. 
– Deuteronomium 22: 25-27 (HSV) 

Er staat zelfs in bovenstaand hoofdstuk in vers 29 dat Ammon met Tamar had moeten trouwen. Hij mocht haar niet wegsturen. Maar wat deed hij? Hij minachtte haar na deze gebeurtenis en stuurde haar weg. Het ergste wat Tamar kon overkomen. Ze scheurt haar maagdelijke kleed en gooit as over haar hoofd.  

Onteerd en teruggetrokken 

Tamars toekomst was voor haar bepaald; na deze gebeurtenis leidt ze een terugtrokken bestaan in het huis van haar broer Absolom. David, haar vader, sprak er niet eens over en kwam niet voor haar op.

Niet alleen Tamar moet met deze nare gebeurtenis leven, ook Absolom, haar broer. David doet eigenlijk niks. Dus neemt Absolom het recht in eigen handen en vermoordt zijn broer Ammon. Tegen Tamar zegt hij dat ze haar mond moet houden.

Waarom dit verhaal in de Bijbel?

Wat een problematiek en dat allemaal opgeschreven in de Bijbel. Dit verschrikkelijke verhaal heeft een open einde. We lezen niet dat het onrecht dat Tamar is aangedaan, wordt rechtgezet. Het leidt alleen maar tot meer ellende. Je zou kunnen zeggen: Nou, ze hadden deze familiedrama’s wel mogen overslaan, vertel mij liever over hoe David Goliath versloeg. En toch staat het in de Bijbel.

Waarom staat het dan in de Bijbel? Misschien wel omdat het zo herkenbaar is als we om ons heen kijken: verhalen over geweld of misbruik. Onrecht tegen vrouwen. Verhalen waar nog nooit over gesproken is. Of waarbij uiteindelijk geen recht wordt gedaan aan het slachtoffer.

Het verhaal van Tamar is precies zo’n verhaal. Misschien staat het juist daarom wel in de Bijbel. Haar verhaal wordt in de Bijbel niet verzwegen en niet goedgepraat. Het wordt precies vertelt zoals het is: onrecht. Haar verhaal is niet aan Gods aandacht voorbijgegaan. God ziet haar situatie en het is onrecht in zijn ogen.

Wat moeten we met dit verhaal?

Het verhaal van Tamar leert ons dat er veel onrecht wordt gedaan tegen vrouwen. En dat niet al het onrecht meteen wordt rechtgezet. Maar het leert ons ook dat God deze verhalen kent. Dat Hij weet hoe het verhaal écht in elkaar steekt. Dat Hij het onrecht niet goedkeurt en dat Hij uiteindelijk recht zal doen. 

Want de ogen van de Heere rusten op de rechtvaardigen, en Zijn oren zijn gericht op hun gebed; maar het aangezicht van de Heere is tegen hen die kwaad doen.
– 1 Petrus 3:12 (HSV)

Hoe kunnen we op een goede manier omgaan met dit soort onrecht? Laat de passiviteit van David in het verhaal van Tamar jou aansporen om wel tot handelen te komen. Niemand zou zich eenzaam, vol schaamte en verlaten moeten voelen. Door met elkaar over het verhaal van Tamar te spreken zorgen we ervoor dat vrouwen die in schaamte en schande leven gezien worden. Nodigen we hen uit om te vertellen over hun verdriet en genezing te vinden. Ook kunnen we bidden voor deze vrouwen. God hoort ons gebed. 

Dochter van de Allerhoogste

Jezus’ hart gaat uit naar vrouwen die verwond zijn, afgezonderd leven van de samenleving. Zich schamen, gevangen door angst of lopen met een verwond hart. Hij wil dat zij eer bij Hem zoeken. Want de grootste eer is dat deze vrouwen door Jezus’ offer de naam van ‘Dochter van de Allerhoogste’ mogen dragen. Ze mogen deel zijn van zijn lijden èn van zijn opstanding in een nieuw leven vol hoop, wat niet wordt beschaamd, voor iedere nieuwe dag.  

Aan de slag!

  1. Herken jij jezelf in Tamar? Misschien is jou ook wel onrecht aangedaan. Dan wil ik je vandaag één ding zeggen: 
    Jij mag vandaag door Jezus’ offer bij God komen. Hij heeft al het onrecht, angst en schaamte gedragen. Hij noemt jou zijn dochter! Dat is wie je bent en blijft, wat er ook is gebeurd of nog steeds gebeurt. Je bent niet alleen. God wil je helpen en er zijn mensen die je willen helpen.  
  2. Maak verkrachting en onrecht bij vrouwen bespreekbaar in je kerk, club of in je vriendinnengroep. Lees met elkaar het verhaal van Tamar en praat erover. Tot slot wil ik je aanmoedigen om met en voor elkaar te bidden omtrent dit onderwerp. Misschien ken je niet direct vrouwen die zich herkennen in Tamar, maar God kent ze wel en hoort je gebed.

Deel deze overdenking

  1. J. J schreef:

    Wat een mooie overdenking! Dankjewel! Ik moest ook denken aan Tamar in Generis. Zij wordt ook verkracht, maar op een hele andere manier. Zij zoekt het namelijk zelf op en begaat bloedschande. Interessant om al deze verhalen te lezen + wat het ons te zeggen heeft.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2023 Zij Lacht | Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap