Wat kunnen wij leren van Manasse – één van de verschrikkelijkste koningen van Juda?

In het Bijbelboek Koningen staan de heersers van Israël en Juda centraal. Er wordt geen enkele koning overgeslagen. Hizkia was één van deze koningen. In 2 Koningen 18 lezen we dat Hizkia leefde zoals de Heer dat wilde en dat de Heer met hem was. Aan het begin van zijn regeringsperiode vernielde Hizkia alle afgodsbeelden, haalde de altaren weg en zorgde hij ervoor dat zijn volk zich weer op de enige échte God ging richten. Hizkia was een trouwe dienaar van God. Op een gegeven moment wordt Hizkia ernstig ziek. De profeet Jesaja vertelt hem dat hij snel zal sterven. Als Hizkia dat hoort, richt hij zich tot de Heer en bidt: “Heer, vergeet toch niet dat ik altijd heb geleefd zoals U het wil. Ik ben U altijd trouw geweest.” (2 Koningen 20:3). God verhoort zijn gebed, geneest Hizkia en geeft hem nog vijftien jaar om te leven.

Na vijftien jaar sterft Hizkia en volgt zijn zoon Manasse, die op dat moment twaalf jaar oud is, hem op.

“Manasse was twaalf jaar toen hij koning werd. Hij regeerde 55 jaar in Jeruzalem. Zijn moeder heette Hefziba. Hij leefde niet zoals de Heer het wil. Hij deed dezelfde slechte dingen als de volken die de Heer voor Israël uit het land had weggejaagd. Hij bouwde de altaren weer op die zijn vader Hizkia had afgebroken. Hij bouwde weer altaren voor Baäl en zette heilige palen neer. Net zoals vroeger koning Achab van Israël had gedaan. Hij aanbad de zon, de maan en de sterren. Ook bouwde hij altaren in de tempel van de Heer in Jeruzalem, de plaats waarvan de Heer gezegd had dat Hij daar wilde wonen. Hij bouwde altaren voor de zon, de maan en de sterren op de pleinen van de tempel van de Heer. Hij offerde zelfs zijn zoon als brand-offer. Ook hield hij zich bezig met toverij en waarzeggerij. Hij koos mannen uit die voor hem aan geesten om raad moesten vragen. Hij deed heel veel dingen die de Heer had verboden. Daarmee maakte hij Hem kwaad.”
(2 Koningen 21, BasisBijbel)

Een verschrikkelijke, goddeloze koning

Tijdens zijn regeringsperiode leidde Manasse zijn volk weer de afgrond in. Door zijn voorbeeld dwaalden de Judeeërs weer van God af. De Heer waarschuwde Manasse en zijn volk, maar ze wilden niet luisteren. Hij lijkt wat het regeren van het land betreft in geen enkel opzicht op zijn vader. Daar waar zijn vader Hizkia afstand deed van de afgoderij en alles wat daarmee te maken had vernietigde, bouwde Manasse juist alle vernietigde altaren en afgodsbeelden weer op.

Waarom heeft God Hizkia in die laatste vijftien jaar nog een zoon gegeven die het volk compleet bij God vandaan bracht? Dat is een vraag die telkens weer bij mij opkomt als ik dit Bijbelgedeelte lees. Ik weet niet waarom. En misschien hoef ik dat ook helemaal niet te weten, want dat is misschien helemaal niet waar het hier om draait.

Wat voor mij wel centraal staat in het boek Koningen is de trouw van God. God blijft trouw aan zijn volk, ondanks dat zij telkens weer van Hem afdwalen. Maar als ze berouw tonen, is er altijd weer een weg terug naar God.

Waar berouw is, is vergeving

Ondanks al zijn gruweldaden toont Manasse uiteindelijk berouw van alles wat hij heeft gedaan. Als hij in gevangenschap wordt genomen in Babel, gaat hij weer bidden tot de Heer. Hij toont berouw en komt tot inkeer. God luistert naar hem, vergeeft hem en geeft hem een nieuwe kans. Hij zorgt ervoor dat Manasse weer koning van Juda wordt. Eenmaal terug in Juda breekt Manasse alles wat met afgoderij te maken heeft af. Hij vernietigt de altaren en beelden en herbouwt het altaar van de Heer, zodat daar weer offers kunnen worden gebracht.

Aan de slag!

Wat kunnen wij nou leren van het leven van Manasse?

Natuurlijk zou het mooi zijn als we allemaal waren zoals Hizkia, die een trouwe dienaar van God was en zijn leven tot eer van Hem leefde. Maar in de realiteit lukt dat niet altijd. Misschien staat er op dit moment wel iets tussen jou en God in (een zonde, een afgod, boosheid, teleurstelling, hoogmoed). Weet dan dat er altijd een weg terug is naar God. Vertel hem waar je mee zit, toon berouw voor datgene wat tussen jou en Hem instaat. Hij is getrouw, net zoals Hij dat bij Manasse was. Als wij berouw tonen, zal Hij ons vergeven en mogen we het leven samen met Hem weer opbouwen.

Dank Hem voor zijn eeuwigdurende trouw!