Zegen anderen in je gebed

“Vader maak ons tot een zegen; hier in de woestijn. Wachtend op Uw milde regen, om zelf een bron te zijn. Met een hart vol vrede, zijn wij zegenend nabij.” Dit zijn de woorden van het lied ‘Gebed om zegen’ van Sela, waarin we God vragen om ons te zegenen. En niet alleen is het een oproep om te ontvangen, maar ook om zegen uit te delen. Er zijn verschillende manieren waarop je tot een zegen kan zijn voor je omgeving; op een zichtbare manier, door je actief in te zetten, maar ook op een niet direct zichtbare manier, namelijk door biddend aanwezig te zijn. In de Bijbel komen we drie vormen van zegenend bidden tegen: God zegent de mensen, de mensen zegenen God en de mensen zegenen elkaar.

Misschien is ‘zegenen’ een begrip dat ver bij je vandaan staat, en eerder bestemd lijkt voor de predikant of spreker in de gemeente. Maar als je goed naar de talen om je heen kijkt is het eigenlijk iets wat we veel tegenkomen. Het Spaanse ‘adios’ en het Franse ‘adieu’ betekenen allebei iets als ‘ik beveel je bij God aan’. En het Engelse ‘goodbye’ is een samenvoeging van ‘God be with you’. Allemaal wensen waarin mensen bewust of onbewust elkaar zegenen.

In de Bijbel wordt op verschillende manieren over zegenen gesproken; de zegen van God voor de mensen, de zegen van de mensen voor God, en de zegen van mensen tot elkaar. Maar voordat we dieper naar deze punten gaan kijken, is het goed om te weten wat we nu precies bedoelen met zegenen. Het Griekse woord voor zegenen is εὐλογεω (‘uilogeo’), wat letterlijk ‘goed spreken over iets of iemand’ betekent. In het Hebreeuws is het woord voor zegenen ‘barach’, wat letterlijk ‘grootmaken’ betekent. In de Bijbel wordt dit Hebreeuwse woord ook vaak vertaald als ‘grootmaken’ of ‘prijzen’.

God zegent de mensen

Als ik zelf nadenk over het concept van zegenen, dan is dit het eerste type zegen waar ik aan moet denken. In de traditionelere kerken wordt er aan het eind van de dienst altijd de zegen meegegeven aan de mensen in de kerk. Hierbij zegent God ons, en gebruikt hij mensen om die zegen uit te spreken. De priesterlijke zegen is van God, door Mozes, aan ons doorgegeven. We lezen het in Numeri 6: 22-27. Het laatste vers is een belofte aan ons, namelijk dat God ons zegent.

“En de HEERE sprak tot Mozes: Spreek tot Aäron en zijn zonen en zeg: Zo moet u de Israëlieten zegenen, door tegen hen te zeggen:
De HEERE zegene u en behoede u!
De HEERE doe Zijn aangezicht over u lichten en zij u genadig!
De HEERE verheffe Zijn aangezeicht over u en geve u vrede!
Zo moeten zij Mijn Naam op de Israëlieten leggen; en Ík zal hen zegenen.”
(Numeri 6: 22-27, HSV)

De mensen zegenen God

We hebben gezien dat de betekenis van het Hebreeuwse woord voor zegenen letterlijk ‘grootmaken’ is. In de traditie van de tijd van de Bijbel was het normaal om jezelf te buigen voor een koning, zodat de grootheid van de koning werd benadrukt. Veel bijbelvertalingen hebben ‘barach’ vertaald als ‘loven’ of ‘prijzen’ – maar beogen hiermee dus het zegenen. In 1 Kronieken 29 spreekt David een zegenend gebed uit over God. Het kenmerkt zich door lovende en prijzende stellingen over God.

“Toen loofde David de HEER, ten aanhoren van de hele gemeenschap. Hij zei: Geprezen (= zegenen) bent u, HEER, God van onze voorvader Israël, voor altijd en eeuwig. U, HEER, bent groots en machtig, vol luister, roem en majesteit. Alles in de hemel en op aarde behoort u toe, HEER, u bezit het koningschap en de heerschappij. Roem en rijkdom zijn van u afkomstig, u heerst over alles. In uw hand liggen macht en kracht besloten, u beslist wie groot en machtig is. Daarom danken wij u, onze God, en prijzen (= zegenen) wij uw luisterrijke naam.”
(1 Kronieken 29: 10-13, NBV)

De mensen zegenen elkaar

Als christenen zijn we ertoe geroepen om elkaar te zegenen. We kunnen elkaar zegenen door onze daden, en door ons gebed. In 1 Petrus staat het volgende:

“Tot slot vraag ik u: wees allen eensgezind, leef met elkaar mee, heb elkaar lief als broeders en zusters, wees barmhartig en bereid de minste te zijn. Vergeld geen kwaad met kwaad, en als u wordt uitgescholden, scheld dan niet terug; zegen juist, opdat u ook zelf zegen ontvangt, want daartoe bent u geroepen.”
(1 Petrus 3: 8-9, NBV)

Zoals we in de verzen hierboven lezen, is het zegenen meer dan alleen het uitspreken van de woorden ‘Ik zegen jou’, maar omvat het een hele reeks aan Bijbelse waarheden en mooie feiten. Een gebed waarin mensen elkaar zegenen, kenmerkt zich door drie elementen. Allereerst mogen we danken voor de mooie eigenschappen die God in deze persoon heeft geplaatst. Daarnaast kunnen Bijbelse waarheden worden uitgesproken over deze persoon, denk hierbij aan Bijbelverzen of beloftes van God. En tot slot bevat een zegenend gebed een aantal punten waarin je de gezegende toewenst om dichter naar God toe te groeien – groeien in liefde, blijdschap, vrede; groeien in de vruchten van de Geest (Galaten 5:22).

Aan de slag!

Ik wil je uitdagen om vandaag een vriend(in) op te zoeken en samen het zegenend bidden in de praktijk te brengen. Zegen elkaar in je gebed, en ga met die zegen bemoedigd de dag, de week en de maand door!

Nog even de drie elementen van een zegenend gebed op een rijtje:

1. Dank voor de mooie eigenschappen van de gezegende
2. Uitspreken van Bijbelse waarheden over de gezegende
3. Gebed voor groei naar Gods evenbeeld, groei in de vruchten van de Geest