Ik wil er voor je zijn in je verdriet – Internationale dag van de weduwe

Vandaag staan we stil bij een thema waar weinig mensen met elkaar over praten. We leven er snel aan voorbij en zien het vaak niet. Eenzaamheid. Een thema wat op dit moment maatschappelijk gezien veel aandacht krijgt, maar vandaag kijken we specifiek naar eenzaamheid bij weduwen en weduwenaren. En ik kan me zo voorstellen, dat als je je gedachten laat gaan, jij wel iemand kent die weduwe of weduwnaar is. Vandaag willen we dit thema graag dichtbij brengen, in plaats van ver weg. Hoe kunnen wij nu er voor de weduwen en weduwenaren zijn? En nog belangrijker, wat kunnen wij na vandaag voor ze betekenen? 

Ik bel vandaag even met mijn oma. Zij is ruim drie jaar geleden weduwe geworden. Het verdriet wat ik bij haar zag, raakte mij, maar tegelijkertijd vond ik het zo moeilijk om haar bij te staan. Wat kon ik voor haar doen?  

Ze begint met het vertellen van haar verhaal. “Wat je meemaakt als je geliefde wegvalt is verschrikkelijk. Je zit met ontzettend veel verdriet en vragen en je omgeving staat ook op zijn kop. Zij stellen zichzelf dezelfde vragen. En wat ik zo ontzettend lastig vond, en waar ik ook een tijd boos om ben geweest, is dat mensen niet begrepen hoe ik mij voelde. En dat is ook zo logisch, maar ook zo moeilijk.” 

Alleen staan is voor iedereen anders 

Het verdriet van het verliezen van een echtgenoot, is niet alleen mijn oma overkomen. Als we kijken naar de cijfers zijn deze keihard. Jaarlijks worden ongeveer 40.000 gehuwde vrouwen weduwe en 15.000 tot 18.000 gehuwde mannen weduwnaar. De laatste jaren neemt het aantal mannen dat weduwnaar wordt geleidelijk toe. 

“Je gaat onder in je eigen verdriet en dat is iets wat je nog nooit hebt meegemaakt.” vertelt oma. “Tegelijkertijd kan je veel aan lotgenoten hebben, maar alleen staan is voor iedereen anders. Je mist je man of vrouw op de momenten die voor jou belangrijk zijn, en die momenten verschillen per persoon.” 

Gewoon er zijn 

Wat ik net al noemde, is dat ik het zelf lastig vind om te bepalen wanneer je nu ergens goed aan doet als iemand zo’n groot verlies heeft meegemaakt. Ik vraag aan oma wat zij in die tijd als prettig heeft ervaren. “Wat mij de meeste steun heeft gegeven, waren de momenten dat er iemand voor mij was. Gewoon er zijn, is het beste wat je kunt doen. En soms hoef je niet eens veel te zeggen. Stil zijn kan soms nog zoveel meer betekenen voor iemand.” Ik hoor de trilling in haar stem als ze hierover praat, dit onderwerp blijft moeilijk en dat mag ook. Het verdriet mag er zijn.  
“Wat ik ook als prettig heb ervaren, is dat mensen mij aan de hand namen en mij uit mijn huis haalden. Het is zo makkelijk om in een hoekje te gaan zitten met je eigen verdriet, maar je moet op een bepaalde manier verder met het leven. Voor mij was het heel fijn dat er iemand was die zei: ‘kom, ga maar met mij mee. Ik rij wel, we gaan eruit.’ En dat was simpelweg al naar de kerk gaan, want ook dat vond ik zo moeilijk op het begin.” 

Hij wist mijn tranen 

Dat brengt mij bij de volgende vraag die ik haar wil stellen. Deze vrouw heeft een vast geloof in God, maar heeft zij God ervaren in deze tijd? Het antwoord raakt mij. “Bij al je verdriet weet je dat je niet alleen bent, maar dat helpt op dat moment niet. Op die momenten zijn de tranen er en de pijn van het gemis. En elke keer weer pakte ik terug op de volgende tekst:  

Zo ik niet  had  geloofd dat in dit leven, 
Mijn ziel Gods  gunst en  hulp  genieten zou, 
Mijn God, waar  was  mijn  hoop,  mijn  moed,  gebleven? 
Ik was vergaan  in  al  mijn  smart en rouw. 
Wacht  op  den  HEER,  godvruchte  schaar, houd moed: 
Hij  is  getrouw,  de  bron  van  alle  goed; 
Zo  daalt  Zijn  kracht  op  u  in  zwakheid neer; 
Wacht dan, ja  wacht,  verlaat  u  op den HEER.” 
(Psalm 27:7, berijmd)

‘’Nog steeds vind ik het moeilijk om deze tekst te lezen, maar het geeft mij ook veel kracht. God geeft mij elke keer kracht als ik het moeilijk heb. Hij helpt mij hier doorheen.’’  

Troostende woorden 

Wat een weduwnaar of weduwe ook kan bemoedigen, zijn woorden. Een kaartje, een berichtje wat je appt. Het kan soms helpen op de momenten dat het voor hen zo moeilijk is. Zo stuurde een vriendin naar oma het volgende: 
De troost van het goed heengaan, neemt het verdriet niet weg.  
 
“Dat zijn soms net de woorden die je nodig hebt,” zo vertelt ze. “Want wat hier staat is waar, het gemis is er elke dag en dat zal zo blijven. En wat voor een buitenstaander zo lastig is, is dat je niet kan begrijpen hoe het voelt en dat hoeft ook niet. Geniet maar van hetgeen je zelf nog wel hebt en koester dat. Want het lot van dit verlies staat ons allemaal te wachten, hoe moeilijk dat ook is. Je kan je er niet op voorbereiden. Want als de dood spreekt, dan hebben wij te zwijgen.”  

Deze woorden zijn hard, maar waar. Het is iets wat we allemaal in ons leven zullen meemaken. Of dit nu bij een echtgenoot is, een vriend of vriendin die dicht bij ons staat; de dood laat een gat achter wat niet meer opgevuld wordt. Alleen God kan dit opvullen met zijn troostende hand. En dat is ook wat in zijn woord staat: 

“Hij zal al hun tranen van hun ogen afvegen. En de dood zal er niet meer zijn. Niemand zal nog verdrietig zijn, treuren of pijn hebben. Want de eerste dingen zijn voorbij.”  
(Openbaringen 21:4, BasisBijbel) 

Aan de slag! 

Het gesprek met oma is afgelopen en ik ben er even stil van. Haar woorden hebben mij aan het denken gezet en ik hoop dat ditzelfde bij jou mag gebeuren. We hoeven hier niet elke dag bij stil te staan, maar bedenk maar eens even hoe dit zal zijn in jouw leven. Buig de gedachten dan om naar iemand in jouw omgeving die dit heeft meegemaakt.
Stuur hen vandaag een berichtje of ga even langs. “Gewoon er zijn, is het beste wat je doen kan.”