Hoogmoed komt voor de val

Eén van mijn grote valkuilen is: altijd een soort van status zoeken. Dit kan zich op vele manieren uiten, zoals een bepaalde commissie willen doen om gezien te worden of gewoon erkenning krijgen voor een goed idee dat ik had. Helaas zorgt dit status zoeken ook voor een bepaalde trots of ego die ik bij mezelf detecteer en leidt tot hoogmoed: ‘Ik weet het allemaal wel (beter).’ 

Hoogmoed in de Bijbel 

Hoogmoed wordt veel besproken in de Bijbel. Hoogmoed wordt hier omschreven als iets negatiefs wat alleen maar ellende als gevolg heeft.  

Hij zei: Wat uit de mens komt, dat maakt hem onrein. Wat van binnenuit, uit het hart van de mensen, komen slechte gedachten (…), hoogmoed (…); al deze slechte dingen komen van binnenuit, en die maken de mens onrein.
– Marcus 7: 20-23 (NBV).

Hooghartigheid gaat vooraf aan ellende, hoogmoed komt voor de val. Beter in eenvoud level met de armen dan de buit verdelen met hoogmoedigen.
– Spreuken 16: 18-19 (NBV).

In Jesaja 14 staat zelfs omschreven dat de satan uit de hemel werd gegooid door zijn hoogmoed. Hij dacht groter en sterker dan God te zijn, wat uiteindelijk zijn ondergang betekende.  

Al met al is het dus niet iets positiefs of vruchtbaars. Nu klinkt het misschien als iets heel groots waar jij natuurlijk geen last van hebt, maar is dat ook echt zo? 

Hoogmoed in je persoonlijke leven  

Hoogmoed en trots kan zich ook uiten in je persoonlijke leven, doordat je bijvoorbeeld vaak ongevraagd advies wilt geven aan mensen.  Of heel erg graag je mening uit over dingen waar je het niet mee eens bent, zonder rekening te houden met wat je woorden met een ander doen.  Misschien willen mensen helemaal geen advies krijgen of overtuigd worden van hun ongelijk, maar gewoon een luisterend oor.  

Heb jij soms de neiging om te denken dat je het beter weet dan een ander? Of kijk je soms op iemand neer omdat je het zelf veel beter zou kunnen? Voel je je wel eens beter, slimmer, knapper, of ‘geestelijker’ dan de rest?  

Hoogmoed in je geloofsleven 

Hoogmoed kan ook doordringen in je geloofsleven. De gedachte dat je het allemaal wel weet. Dat bepaalde dingen in je geloofsleven al helemaal goed zijn en je niet echt meer iets kan verbeteren aan je geestelijke leven. Of je geeft jezelf de eer in plaats van God wanneer er mooie dingen in je leven gebeuren.  

Hierdoor geef je God helemaal geen ruimte meer in je leven, doe je je eigen wil en kijk je met je menselijke ogen naar dingen in plaats van Gods wil te doen en met zijn ogen naar dingen te kijken.  

Psalm 10 omschrijft hoe hoogmoedigen zo door zichzelf in beslag worden genomen, dat hun gedachten ver bij God vandaan zijn.  

Ze steken trots hun neus in de lucht. Ze zeggen: Er is geen God. Ons kan niets gebeuren. Ze denken er verder niet over na.
– Psalm 10:4 (NBV).

Ik weet niet of jullie dit herkennen in jullie geloofsleven of persoonlijke leven, maar deze trots en hoogmoed kan ten koste gaan van zowel je relatie met God als je relatie met jezelf en anderen. Misschien herken je dit helemaal niet en ben ik de enige hoogmoedige hier, maar misschien is het ook gewoon een heel menselijk iets waar iedereen wel in meer of mindere mate tegen aan loopt. Ik hoop in ieder geval dat jij niet zo hoogmoedig bent als ik.  

“Zalig de armen van geest, want van hen is het Koninkrijk der hemelen.”
– Matteüs 5: 3 (NBV). 

Aan de slag! 

• Ben jij wel eens hoogmoedig? 
• In welke gebieden in je leven komt dit vooral naar voren? Wat zou je hier aan kunnen doen? 
• Staan trots en hoogmoedigheid tussen jou en God in? Zo ja, bid of God je wilt zegenen met een nederig hart, dat alleen streeft naar God de eer geven in plaats van eigen status te zoeken.