Het verhaal van de olifant en de vis

07

aug

Matthea van den Berg

Ken je de uitdrukking ‘de olifant in de kamer’? Je wilt of durft het er niet over te hebben maar het is duidelijk dat er iets tussen jou en die ander in staat. Dat ENE waarvan je allebei weet dat het eerst besproken moet worden voordat je verder kunt. Doe je dat niet, dan blijft HET onderwerp als een olifant in de kamer staan. Je kan er niet omheen. Zo had Jona zijn eigen ‘olifant’, maar dan in de gedaante van een grote vis.

Maar Jona stond op om naar Tarsis te vluchten, weg van het aangezicht van de HEERE. Hij daalde af naar Jafo en vond een schip dat naar Tarsis ging. Hij betaalde de prijs voor de overtocht en daalde af in het schip om met hen mee te gaan naar Tarsis, weg van het aangezicht van de HEERE – Jona 1:1-3. En de HEERE beschikte een grote vis om Jona op te slokken. Jona was drie dagen en drie nachten in het binnenste van de vis.
– Jona 1:17 (HSV)

De roeping van Jona

Jona wordt door God geroepen om naar Ninevé te gaan. Hij moet het volk terechtwijzen om het kwaad dat ze doen. Jona maakt zich klaar, maar niet om naar Ninevé te gaan. Hij kiest ervoor om met de boot te vluchten naar Tarsis, maar God grijpt al snel in. Er komt een heftige storm. De bemanning wordt zo bang dat ze elk hun eigen god aanroepen. Om het gevaar af te wenden gooien ze ook nog hun lading in zee, maar het helpt hen niet. Tenslotte werpen ze het lot in de hoop een schuldige aan te kunnen wijzen. Die schuldige is Jona. Opvallend is dat Jona meteen getuigt van zijn geloof. Hij zegt:

‘Ik ben een Hebreeër en ik vereer de HEER, de God van de hemel, de God die de zee en het land gemaakt heeft.’
– Jona 1:9 (HSV)

Daarmee lijkt het vluchten van Jona niet op een daad van ongeloof, maar meer op het niet kunnen aanvaarden van zijn roeping. Misschien is Jona wel doodsbang en vindt hij zichzelf ongeschikt voor deze taak. Wellicht ontbreekt het hem aan zelfvertrouwen en hoopt hij op een andere invulling van zijn leven. Wat hij ook denkt, het is inmiddels duidelijk dat Jona de veroorzaker is van de storm. Hij lost het op voor de bemanning en zegt:
‘Pak mij op en werp mij in de zee; dan zal de zee u met rust laten, want ik weet dat deze zware storm u omwille van mij overkomt.’
– Jona 1:12 (HSV)

Nadat de bemanning Jona overboord gooit, wordt hij opgeslokt door een grote vis. Jona is drie dagen en drie nachten in het binnenste van de vis. Toen bad Jona tot de HEER, zijn God. Blijkbaar voert Jona drie dagen en drie nachten geloofsstrijd, voordat hij in staat is om God aan te roepen en zich helemaal over te geven.
Toen sprak de HEER tot de vis, en hij spuwde Jona uit op het droge.
– Jona 2:10 (HSV)

De Bijbel staat vol met symboliek. Zoals het getal drie. Vaak duidt het een beslissend moment aan. De wending ten goede of de onvermijdelijke ondergang.

Vis

Dan is er nog zo’n symbool. Het Ichthusteken. Het visje. Ichthus is het Griekse woord voor vis. Daarnaast heeft het door de geschiedenis heen ook een symbolische waarde gekregen. Alle letters van het woord vormen de naam Jezus. Deze waarde hebben de vroege christenen het gegeven. God stuurde een vis om Jona stil te zetten. Jona had deze vis nodig om op andere gedachten te komen. Jona weet dat God de God is, die hemel, zee en aarde heeft gemaakt, maar hij had ook Ichthus nodig om te weten dat God meer is dan alleen de Schepper van hemel en aarde. God wil niet alleen dat Jona dat weet, maar hij moet ook het volk van Ninevé Ichthus gaan brengen. Jona belooft aan God om op pad te gaan en wanneer hij de mensen in Ninevé vertelt over God krijgen ze berouw.

Zij riepen een vasten uit en trokken rouwgewaden aan, van de grootste tot de kleinste onder hen.
– Jona 3:5 (HSV)

Zelfs de koning legt zijn staatsgewaad af.
Toen zag God wat zij deden, dat zij zich bekeerden van hun slechte weg. En God kreeg berouw over het kwade dat Hij gezegd had hun te zullen aandoen, en Hij deed het niet.
– Jona 3:10 (HSV)

Nog even terug naar de olifant in de kamer. Dat kan natuurlijk van alles zijn. Misschien wil of durf je het er niet over te hebben, met anderen en/of met God. Het liefste loop je er voor weg. Niet uit ongeloof, maar uit onzekerheid of angst. Misschien heb je een geloofsstrijd te voeren voordat je je kunt overgeven. Ik geloof dat dingen bespreekbaar maken kan helpen dat wat niet verandert te accepteren. Het kan helpen verkeerde gewoonten af te leggen. Soms ontstaat er door gesprek ruimte voor vergeving. Of misschien heb je gewoon meer Ichthus nodig om die olifant uit je (binnen-)kamer te krijgen.

Aan de slag!

Wat is jouw ‘olifant in de kamer’? Bedenk met wie je dit zou kunnen bespreken om een eerste stap te zetten.

Deel deze overdenking

  1. marijke schreef:

    Hoi Matthea,
    dankjewel !
    Er is ook een lied hè, over deze olifant.
    The elephant in the room, geschreven door The Bowery.

  2. Nou… hij kwam keihard binnen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2023 Zij Lacht | Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap