Heb jezelf lief als je naaste – hoe doe jij dat?

Heb je naaste lief als jezelf. Een tekst die de meesten van ons wel kunnen dromen. In veel kerken een tekst die na de Tien Geboden nog elke week gelezen wordt. Een waardevolle tekst, dat zeker – moeilijk, dat ook. Dat geldt eigenlijk voor de meeste teksten in de Bijbel, dat ze waardevol zijn, maar zeker niet makkelijk. Wie de Bijbel niet alleen wil lezen, maar ook wil léven, weet dat het veel van je vraagt. Steeds opnieuw je eigen ‘ik’ kruisigen, kijken naar God en vragen wat Hij in elke kwestie van je verlangt.  

Nu zullen er al heel wat preken zijn gehouden over deze tekst. Goed zijn voor de ander,  de ander helpen, niet oordelen, met de ogen van Christus naar de ander kijken, en ga zo maar door. Allemaal waar. Maar wat ik wil doen is de tekst omdraaien. En daarmee eigenlijk de focus verleggen. Waar we uit deze tekst vaak halen dat we goed moeten zijn voor de ander, staat er net zo goed dat je lief moet zijn voor jezelf.  

Lief zijn voor jezelf

‘Lief zijn voor jezelf?’, zal je misschien denken. Ik verwen mezelf geregeld met nieuwe kleding of een avondje weg. Ik koop leuke spulletjes voor op mijn kamer of voor in mijn huis. Ja, ik ben best lief voor mezelf. Maar dat is eigenlijk niet waar ik op doel.
Mijn vraag is eigenlijk: hoe kijk je naar jezelf? Wat zie je, als je in de spiegel kijkt? Ik hoop natuurlijk dat je antwoord is: ik zie een prachtige vrouw, uniek geschapen naar Gods evenbeeld. Een vrouw met talenten en dromen, een vrouw die uniek is in haar uiterlijk en innerlijk, een vrouw waar God vreugde in vindt. Ik ben zijn geliefde dochter en ik ben mooi gemaakt. Wonderlijk hoe Hij mij heeft bedacht. 
Helaas is dat niet het antwoord dat velen mij zullen geven, vermoed ik.  

Wat zie jij in de spiegel?

Hoeveel van ons lopen rond met een negatief zelfbeeld? Een zelfbeeld dat is ontstaan door het beeld van ‘de ideale vrouw’ door de media, of misschien wel door opmerkingen over je uiterlijk of karakter door je omgeving. Pijnlijke confrontaties met wat de wereld schetst over hoe je eruit zou moeten zien of misschien wel de norm in je familie- of vriendenkring. Hoeveel vrouwen zullen niet eerder antwoorden op de vraag “Wat zie je als je in de spiegel kijkt?” met: Ik zie een veel te grote neus, ik zie hele korte dikke benen, ik zie amper borsten, ik ben een lange slungel, ik zie een veel te dikke buik, ik zie veel te brede heupen, en ga zo maar even door…
 Ik word daar stil van. Jij? Hoe kan het, dat we zó geobsedeerd zijn met elkaar over ons uiterlijk?  

Ik denk me in dat ik een beeld heb gemaakt. Een beeld van een mens. Dit beeld kan ook praten. Nadat ik met hem klaar ben, laat ik zien hoe hij is geworden. Het beeld is verrukt over hoe ik van een hompje klei, zoiets moois heb kunnen maken. Mensen die bij mij op visite komen zien het beeld staan en geven hun mening. ‘Hij heeft wel wat korte benen’, ‘In verhouding tot zijn lichaam is zijn hoofd wel groot’, ‘De schouders zijn wel smal’…
Hoe denk je dat ik me voel als dat is wat de mensen zeggen over mijn beeld? En hoe denk je dat het beeld zich voelt? Zo verrukt als hij was, gaat hij nu toch twijfelen aan mijn werk. En inderdaad, al kijkend in de spiegel ziet hij steeds meer wat niet ‘normaal’ is. De woorden van de mensen zijn belangrijker voor hem geworden dan de woorden van zijn maker.  

Wonderlijk gemaakt

Gaat het zo ook niet vaak bij ons? Hoe vaak geven ook wij, in gedachten of met woorden, commentaar op het werk van onze Schepper? Zowel als het gaat om andere mensen, maar zeker ook over onszelf? Hoe zou God zich daarbij voelen, denk je? Wat zou het mooi zijn als juist wij als christenen ons wat meer richten naar de mening van de Vader, onze Maker, dan naar de mening van de wereld, de mensen om ons heen. Dat we ons voeden met dat wat Híj over ons zegt, in plaats van wat de mensen over ons zeggen die ons soms maar amper kennen. Dat we ons voeden met zijn liefde, Hij die ons gemaakt heeft met een doel, met een uniek karakter en een uniek lichaam. Dat we net als David in Psalm 139: 14 oprecht kunnen zingen: 

‘Ik loof U voor het ontzaglijke wonder van mijn bestaan, 
wonderbaarlijk is wat U gemaakt hebt. 
Ik weet het, tot in het diepst van mijn ziel.’
(NBV) 

Jezelf ècht liefhebben? Dat gaat misschien niet vanzelf. Maar wie werkelijk bij God schuilt, elke dag in zijn nabijheid verkeert, zal merken dat haar gedachten steeds meer synchroon gaan lopen met zijn gedachten.
Je zult met andere ogen naar de ander gaan kijken èn naar jezelf. Dat wat Hij zegt over jou zal belangrijker worden dan alle andere stemmen. En zeg nu zelf: wie wil dat nu niet?  

Kom in Zijn licht, lieve vrouw. Jij bent zijn geliefde dochter en je bent zó prachtig mooi gemaakt!  

Aan de slag!

• Wat zie jij als je in de spiegel kijkt? 
• Door wie of wat wordt jouw zelfbeeld beïnvloed? 
• Luister het lied ‘Wonderlijk‘ van Sela.