Gooi je kroon neer! – De hemelse eredienst

Het boek Openbaring is voor mij altijd een boek geweest om ‘ver uit de buurt’ te blijven. Dat boek zou ‘te moeilijk’ zijn. Ik zag Openbaring eigenlijk als een onderdeel van de cursus ‘Christendom voor gevorderden’ en vond mezelf daar nog niet christelijk genoeg voor. Daar ben ik van teruggekomen. Natuurlijk, er staan onwijs ingewikkelde teksten en beelden in Openbaring, maar desalniettemin is het onderdeel van de liefdesbrief die God aan ons heeft geschreven. Ik geloof dat we geen enkele tekst in de Bijbel zouden kunnen begrijpen zonder Gods Geest die zijn liefde aan ons wil openbaren. Zo ook in Openbaring, waar wordt geschreven over een ‘hemelse eredienst’ waar wij aan deel mogen nemen. Maar hoe dan?  

Het hoofdstuk uit Openbaring waarin de hemelse eredienst wordt omschreven, is hoofdstuk 4. In de HSV getiteld: ‘Lof van de vierentwintig ouderlingen en de vier dieren.’ In de Statenvertaling staat er nog bij ‘Het hemelse troongezicht.’ Dit hoofdstuk gaat over aanbidding in de hemel voor de troon van God en het Lam. De hemelse eredienst. 

De hemelse eredienst 

De hemelse eredienst vindt plaats achter een geopende deur in de hemel. Waar iemand op de troon zit die eruitziet als edelstenen. Omringd door een regenboog van weer andere edelstenen. Voor de troon zaten vierentwintig ouderlingen op tronen met kronen op hun hoofd. Een leeuw, een kalf een mens en een arend, helemaal gemaakt van ogen, zijn ook aanwezig. De vier dieren zingen dag en nacht ‘Heilig, heilig, heilig  is  de Heere God, de Almachtige,  Die was, Die is, en Die komt!’ En telkens als zij dit deden, gooiden de ouderlingen hun kronen van hun hoofd voor de troon van God en zeiden zij: ‘U bent het waard, Heere, te ontvangen de heerlijkheid, de eer en de kracht, want U hebt alle dingen geschapen, en door Uw wil bestaan zij en zijn zij geschapen.’ 

Wauw. Wat een adembenemend schouwspel. Wat een prachtig kijkje door de deur van de troonzaal in de hemel. Toen ik vroeger hoorde dat de hemel zou zijn als een oneindige eredienst leek dat me helemaal niets. Maar als ik dit lees, dan ervaar ik ergens in mijn hart een verlangen om naast de ouderlingen plaats te nemen en mijn kroon steeds weer voor de troon van God neer te gooien. 

Open deur 

Er zijn verschillende dingen die opvallen in dit verhaal. Ten eerste de deur die open is. Een uitnodigend iets. Een open deur en binnen klinkt er muziek. Het doet me denken aan wanneer je op vakantie bent en langs een kerkje loopt, je hoort zachte muziek en kijkt stiekem om het hoekje. Je sluipt even naar binnen. Zachtjes. Alsof iemand je zou kunnen betrappen. Je sluipt even naar binnen, om de aanwezigheid van God op te zoeken. Dit doen we soms op vakantie in Frankrijk, maar het opzoeken van de aanwezigheid van God kan ook op dagelijkse basis. Wanneer we onze ogen sluiten en dit beeld voor ons halen, sluipen we even de troonzaal binnen. Wanneer we tot God bidden en Hem aanbidden met ons hart, onze woorden en muziek. Wij mogen deelnemen aan de hemelse eredienst. 

De vier dieren 

Er zijn ook vier dieren die God eren. Volgens sommige theologen staan deze vier dieren symbool voor de gehele schepping. De leeuw is een wild dier, de os is getemd vee, de mens spreekt voor zich, de arend is een vrije vogel. De hele schepping zingt hier in de hemelse eredienst de lof voor God. Ze antwoorden hun Schepper. Heilig, heilig, heilig. Het is bijna als een echo. Een echo die dreunt en doordringt tot je hart. Ze eren hem die hen leven heeft gegeven. Is dat niet ook jouw hartsverlangen? 

De vierentwintig ouderlingen 

En dan de ouderlingen in de hemelse eredienst. De in mijn ogen meest interessante figuren in het verhalen. Waarom zijn ze met 24? Ik denk bij dit getal meteen aan twee keer twaalf. Theologen leggen uit hoe dit getal veel voorkomt in de Bijbel. Het zou kunnen staan voor de twaalf stammen van Israël én de twaalf discipelen. Een andere plaats waar we twee keer twaalf zien is in het nieuwe Jeruzalem. Hier zijn namelijk twaalf poorten en twaalf fundamenten. Dit lijkt te staan voor de gehele, collectieve Kerk. Niet de stroming van de gemeente die je hier aanhangt, maar de kerk van volgelingen van Jezus van alle tijden en alle plaatsen. Het zijn mensen die leiden, de ouderlingen. Aanbidding is voor hen niet slechts iets wat ze zingen. Ze leggen hun kronen af. Ze geven hun eigen koningschap dat ze hebben gekregen op. Ze verhogen God boven alles. Ze geven hem alle macht en glorie, omdat alle macht en glorie van hem vandaan komt. Een cirkelredenering? Wellicht. Het is een antwoord op het liefdeslied dat God uitzong over de schepping.  

U bent het waard, Heere, te ontvangen de heerlijkheid, de eer en de kracht, want U hebt alle dingen geschapen, en door Uw wil bestaan zij en zijn zij geschapen.
– Openbaringen 4: 11 (HSV). 

En steeds weer gooien ze hun kronen neer. Dit is niet alleen maar iets wat ze zeggen. Het is een actie. Ze gooien hun kronen neer en zeggen: U bent het waard. En dan doen ze het opnieuw. En nog een keer. En nog eens. Maar hoe komt die kroon steeds weer terug op hun hoofd? Het is een antwoord op wat God hen zegt. Het lijkt bijna een welles-nietes spelletje in de hemelse eredienst. God zegt, zoals hij zei toen hij ons schiep: ‘Het is zeer goed.’ En wij zeggen: ‘U bent zeer goed.’ Waarop God ons weer kroont en zegt: ‘Nee, jij bent zeer goed.’ Waarop wij weer, bij het realiseren van de heiligheid van God die wordt uitgezongen door de schepping, onze kronen af mogen gooien en zeggen: ‘U bent het waard. Alles.’ We mogen zijn lofprijzing ontvangen en teruggeven. 

Aan de slag! 

– Luister naar het volgende lied en lees de lyrics mee. Komen de woorden je bekend voor? 

– Heb jij ook het verlangen om je kroon af te gooien? En alles aan hem te geven, omdat alles van Hem komt? Hoe zou je dit nu al kunnen doen in je leven? Hoe zou je dit kunnen doen vandaag? Denk na over deze vragen en schrijf eventueel je antwoord op deze vragen op. 

Bronnen
– Uiteenzetting van de ‘hemelse liturgie’ in Openbaringen 4. 
– Theologische uiteenzetting wie de 24 oudsten zijn in de hemelse eredienst. 
– Luistertip: een prachtige podcast van een half uurtje waarin Jonathan Helser het hart van de Vader en het hart van aanbidding met elkaar verbindt door onder andere de hemelse eredienst aan te halen.