Eshet Chayil – Een heldhaftige vrouw volgens Spreuken 31

Altijd als ik denk aan hoe een vrouw volgens de Bijbel zou moeten zijn, denk ik aan Spreuken 31. Ik heb dit altijd een mooie tekst gevonden met een mooi streven voor mij als vrouw. Toch kan het nogal overkomen als een check-, eisen- of to-do lijst van dingen die misschien moeilijk allemaal te bereiken zijn. Maar is deze tekst wel een lijst met eisen voor een goede christelijke vrouw? Moeten we dit allemaal letterlijk nemen, of hoef je niet je benen uit je lijf te lopen om een ‘Spreuken 31-vrouw’ te zijn? 

Lees Spreuken 31: 10-31. 

To be een ochtendmens… 

Als ik Spreuken 31 eens doorneem, zie ik al een aantal dingen waar ik niet echt aan voldoe, aangezien er wel een heel goede huisvrouw/moeder/echtgenote lijkt te worden omschreven: 

Ze staat al op als het nog donker is. 
– Spreuken 31:15 (NBV) 

Ik ben absoluut geen ochtendmens. Meer een ‘als het nog donker is, draait ze zich lekker om’-vrouw. 

Als zij haar zinnen op een akker zet, koopt ze hem, van wat ze heeft verdiend, plant ze een wijngaard.
– Spreuken 31: 16 (NBV) 

Ik ben nou niet echt commercieel ingesteld. Meer een ‘als ze haar zinnen op iets zet, koopt ze het voor een te hoge prijs en met wat ze heeft verdiend, doet ze absoluut geen doelgerichte investeringen’-vrouw. 

De dag van morgen ziet ze lachend tegemoet.
– Spreuken 31: 25 (NBV) 

De moed kan me soms nogal in de schoenen zakken en soms kijk ik juist op tegen de volgende dag. Dus ik ben meer een ‘de dag van morgen gaat ze met zorgen tegemoet’-vrouw. 

Ze waakt over haar huishouding, nietsdoen is haar onbekend.
– Spreuken 31: 27 (NBV) 

Corvee-taken zijn nou niet mijn favoriete bezigheid. Ik ben meer een ‘ze waakt over haar Netflix account, corvee taken zijn haar onbekend’-vrouw.  

Zou ik dit meer moeten doen? Ben ik geen goede ‘Spreuken 31-vrouw’? 

…or not to be een ochtendmens 

Toch geloof ik niet dat je geen goede christelijke vrouw zou zijn als je niet al de dingen doet die in Spreuken 31 worden genoemd. Niet alles hoeft zo gelikt te zijn en je hoeft geen ‘perfecte huisvrouw’ te zijn die alles onder controle heeft. Ik heb me er al bij neergelegd dat ik nog slaap als het donker is, en zeker niet aan een spinnenwiel zit.  

Charme is bedrieglijk en schoonheid vergaat, maar een vrouw met ontzag voor de HEER moet worden geprezen.
– Spreuken 31: 30 (NBV) 

Het gaat er om dat je samen met God leeft en gewoon de dingen doet die Hij jou heeft toevertrouwd, of dat nou als moeder, huisvrouw, manager, verkoopmedewerkster, pizzabezorgster, logistiek medewerker, arts, leerkracht of wat dan ook is! 

Spreuken 31-vrouw volgens de Joden 

De Joden bekijken deze tekst iets minder letterlijk dan christenen soms kunnen doen.  

 Een sterke vrouw, wie zal haar vinden? Zij is meer waard dan edelstenen.
– Spreuken 31: 10 (NBV) 

In de Hebreeuwse grondtekst staat hier ‘Eshet chayil mi yimtza v’rachok mip’ninim michrah’. Hoewel de term ‘Eshet chayil’ in Nederlandse vertalingen vaak wordt vertaald met ‘goede vrouw’, ‘deugdelijke vrouw’ of ‘degelijke huisvrouw’, is de werkelijke, juiste vertaling: ‘heldhaftige vrouw’.  

Dit vind ik al gelijk een stuk mooier, bemoedigender en toegankelijker klinken dan een deugdelijke of degelijke huisvrouw. Een heldhaftige vrouw, meer waard dan edelstenen! 

Door sommige Joodse mannen wordt Spreuken 31 als een gedicht geleerd dat de man dan zingt tijdens de sabbatsmaaltijd in het bijzijn van zijn vrouw en gezin. Dit wordt dan niet gedaan als een soort checklist, maar juist als een ode, een zegening, aan de vrouw voor wie zij is en wat zij doet.  

Wat mooi om vrouwen zo te zegenen met deze woorden en waardering uit te spreken. Zeker in een tijd waar vrouwen soms alleen maar anderen vrouwen naar beneden lijken te halen, oordelen, roddelen en snauwen. Wat zou het juist mooi zijn als vrouwen ook in de christelijke kringen zouden worden gezegend en toegezongen met Spreuken 31 in plaats van gemeten en veroordeeld.  

Jij als een Spreuken 31-vrouw  

Je hoeft dus helemaal niet bij het ochtendgloren naast je bed te staan, een groot huishouden met 10 kinderen te onderhouden en ondertussen ook nog tijd te vinden om van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat te werken en handelen.  

Jij bent al een Eshet Chayil! Jij bent al een heldhaftige vrouw in de kleine dingen die je doet! 

Heb je een goed gesprek met iemand? Heldhaftige vrouw! 

Heb je de kinderen op tijd uit bed en op school gekregen? Heldhaftige vrouw! 

Heb je een kliekjesmaaltijd gemaakt uit de half lege koelkast? Heldhaftige vrouw! 

Heb je gestudeerd voor een tentamen? Heldhaftige vrouw! 

Heb je dingen gedaan gekregen op je werk? Heldhaftige vrouw! 

Heb je een poging tot stille tijd gedaan? Heldhaftige vrouw! 

Het kan in de kleine dingen zitten, maar weet dat jij ook een Spreuken 31-vrouw bent! Het hoeft allemaal niet zo gelikt of letterlijk zoals wordt omschreven. Voor God ben je waardevol en elke dag zingt hij de zegening van Spreuken 31 over je uit. Dat je tot zegen en vreugde bent en mag zijn van anderen. 

Er zijn vele heldhaftige vrouwen, maar jij overtreft ze allemaal. 
– Spreuken 31:29 (NBV) 

Aan de slag! 

Waarin ben jij een heldhaftige vrouw? Wij als vrouwen kunnen elkaar ook bemoedigen met Spreuken 31 en elkaar toespreken met ‘Eshet Chayil’, heldhaftige vrouw! Kijk eens om je heen en bemoedig vandaag een andere vrouw met deze woorden dat ze een heldhaftige vrouw is in wie zij is en wat zij doet. 

Naar: ‘De deugdzame huisvrouw‘, Rachel Held Evans