Er zijn voor een ander: een moeilijke opdracht?

Ben ik echt in staat om naar een ander om te zien? Ik voel me daar niet altijd bekwaam genoeg voor. Zelf ben ik ook zo imperfect. Het spreken van ‘woorden van leven’ verloopt weleens stroef en ongemakkelijk. En dan nog mijn eigen zorgen en agenda… Vandaag heb ik toch geen tijd om levensreddend werk te verrichten. Misschien morgen. Eigenlijk durfde ik nooit zo goed. Tot ik het ‘omkijken naar de ander’ langzaam anders ging zien.

Omkijken naar de ander. Ik dacht altijd dat ik daarvoor alle antwoorden moest hebben. Dat ik een ander moest ‘redden’ of in elk geval tot het uiterste moest gaan om een ander hetzelfde leven te geven dat ik leef. In aardse zin, en in geloofszin. Om eerlijk te zijn geeft deze kijk op het ‘omzien naar de ander’ best wel wat druk. Het zou betekenen dat wij als christen de ‘redder’ moeten zijn en bijna in de rol van God treden om mensen te bekeren. Maar wat als naast de ander gaan staan al genoeg is? De ander zien in zijn of haar verdriet, pijn, hopeloosheid, vreugde, blijdschap en succes.

Wat moet ik zeggen?

‘Verblijd u met hen die blij zijn. Huil met hen die huilen’ zegt Paulus in Romeinen 12:15 (HSV). Dat betekent dat we mensen mogen zien in de omstandigheden waarin zij zich bevinden en zo naast hun mogen zitten en mogen delen in hun blijdschap, of juist hun verdriet.

We hoeven niet altijd alles op te lossen. Soms is onze aanwezigheid gewoon genoeg. Denk bijvoorbeeld aan de vrienden van Job. Ze zagen hoeveel verdriet hun vriend had en zaten een week (!) stil naast hem:

Toen de drie vrienden van Job van al dit onheil, dat hem overkomen was, hoorden, kwamen zij, elk uit hun woonplaats: Elifaz, de Temaniet, Bildad, de Suhiet en Zofar, de Naämathiet.
Zij spraken met elkaar af om naar hem toe te gaan en hem hun medeleven te betuigen en hem te troosten. Toen zij hun ogen van veraf opsloegen, herkenden zij hem niet. Zij begonnen luid te huilen; daarbij scheurde ieder zijn bovenkleed en ze strooiden stof naar de hemel over hun hoofden.
Zo zaten zij met hem op de aarde, zeven dagen en zeven nachten. Niemand sprak een woord tot hem, want zij zagen dat het leed zeer hevig was.’
– Job 2:11-13 (HSV)

De vrienden van Job zagen hoeveel verdriet hun vriend had. Het leed was te groot om iets te kunnen doen of zeggen. Hoe zorgden ze alsnog voor hun vriend? Hoe maakten zij zijn leed zachter? Door er simpelweg voor hem te zijn. Ze kwamen en ze waren er. Ze spraken als vrienden gezamenlijk af en gingen naar hem toe. Hun daad van aanwezigheid was in deze benaderde situatie genoeg.

Er ‘zijn’: een moeilijke taak?

Er gewoon ‘zijn’ en naast de ander zitten, is iets wat wij in onze Westerse wereld heel erg lastig kunnen vinden. We willen snel resultaten zien. We willen dat ons werk impact maakt en dat we dat zichtbaar en meetbaar kunnen maken. Iets doen. Werken. Vertellen. Maar gewoon ‘zijn’? Dat lijkt haast onproductief en tegennatuurlijk.

Als we iemand tegenkomen die problemen ondervindt willen we al gauw in de hulpmodus schieten. We willen dingen regelen voor die persoon, of we willen ervoor zorgen dat de woorden die we tegen hem of haar zeggen meteen effect hebben. En wanneer we het gevoel krijgen dat dat een onmogelijke opgave is (de problemen zijn te groot, onze agenda is te vol) dan beginnen we er maar niet aan.

Laat je niet tegenhouden door je eigen onzekerheid. Eis geen perfectie van jezelf! Je mag als onvolmaakt mens naast de ander gaan staan. Je mag er voor de ander zijn zoals jij bent. Ja, laten we er zijn, laten we komen. Onze aanwezigheid kan meer voor een ander betekenen dan we soms zelf denken.

Aan de slag!

Denk eens aan iemand in jouw leven die blijdschap of verdriet ervaart? Hoe kun jij deze week aanwezig zijn voor deze persoon? Bijvoorbeeld door eens op de koffie te gaan, een kaartje of een appje te sturen? Soms is het laten weten dat je aan iemand denkt genoeg.