De toren van Babel en Gods koninkrijk – waar bouw jij aan mee?

Vandaag neem ik jullie mee naar het begin van de mensheid. Toen Noach met zijn hele gezin uit de ark kwam, vertelde God dat hij en zijn familie de aarde moesten gaan bevolken. Helaas gaan de mensen een hoofdstuk later al tegen God in door de toren van Babel te maken. Maar wat was daar nu zo fout aan? En bouwen we in onze tijd ook torens van Babel?

De toren van Babel – wat ging er mis?

Laten we eerst de geschiedenis van de toren van Babel lezen in Genesis 11:1-8 (NBV):

Ooit werd er op de hele aarde één enkele taal gesproken. Toen de mensen in oostelijke richting trokken, kwamen ze in Sinear bij een vlakte en daar vestigden ze zich. Ze zeiden tegen elkaar: ‘Laten we van klei blokken vormen en die goed bakken in het vuur.’ De kleiblokken gebruikten ze als stenen, en aardpek als specie. Ze zeiden: ‘Laten we een stad bouwen met een toren die tot in de hemel reikt. Dat zal ons beroemd maken, en dan zullen we niet over de hele aarde verspreid raken.

Maar toen daalde JHWH af om te kijken naar de stad en de toren die de mensen aan het bouwen waren. Dit is één volk en ze spreken allemaal een en dezelfde taal, dacht JHWH, en wat ze nu doen is nog maar het begin. Alles wat ze verder nog van plan zijn, ligt nu binnen hun bereik. Laten wij naar hen toe gaan en spraakverwarring onder hen teweegbrengen, zodat ze elkaar niet meer verstaan. JHWH verspreide hen van daar over de hele aarde, en de bouw van de stad werd gestaakt.

Wat ging er nu mis bij de bouw van deze Toren van Babel? Want het klinkt niet zo slecht, toch? We maken op dit moment zelfs torens die groter zijn dan de Toren van Babel ooit is geweest. Om te zien wat er mis ging moeten we kijken naar het doel waarmee ze de toren wilden bouwen. Het doel was dat ze wilden voorkomen dat ze verspreid zouden raken over de aarde en dat terwijl God tegen Noach zei (Genesis 9:1b (NBV)):

‘Wees vruchtbaar en word talrijk en bevolk de aarde.’

De mensen deden het tegenovergestelde van wat God ze had verteld. In plaats van de hele aarde te bevolken, bleven ze maar op één plek. Daarnaast waren ze alleen maar uit op hun eigen naamsbekendheid. De toren stond voor macht, invloed en rijkdom. Ze wilden erom beroemd worden, ze wilden een toren maken die tot aan de hemel zou rijken om nog net niet God van de troon te stoten.

En dan grijpt God in op een wonderlijke manier. Hij daalt af om te kijken naar de stad en de toren die de mensen aan het bouwen zijn. Telkens als God afdaalt naar de aarde gebeurt er iets wonderlijks. God wandelt door de tuin van Eden op zoek naar Adam en Eva die zich hebben verstopt, God daalt af om te vertellen aan Abraham wat er met Sodom en Gomorra gaat gebeuren en God daalde in de persoon van de Here Jezus om de wereld te redden. Bij de toren van Babel zorgt God voor een spraakverwarring.

De toren van de wereld

En dan naar onze tijd, want eigenlijk verschilt die niet zo heel veel met de tijd van de Toren van Babel. De mentaliteit van de bouwers van de toren van Babel is vergelijkbaar met onze tijd. De hoogmoed en trots, het denken dat ze onschendbaar zijn en dat alles maakbaar is: het klinkt mij herkenbaar in de oren. Wij in het westen denken soms ook dat we alles kunnen maken en elke ziekte kunnen bestrijden. Alles is te behalen of te maken, God hebben we daarvoor helemaal niet meer nodig. En als het dan toch niet helemaal lukt in dit leven, kunnen we in ieder geval proberen dat mensen ons blijven herinneren als we zijn overleden, dat we beroemd worden en een naam maken in deze wereld.

We zijn ongehoorzaam

Dingen zoals ‘beroemd worden’ klinken misschien niet zo slecht, maar dat leek de Toren van Babel ook niet. Wat er mis ging bij de toren van Babel was dat mensen het tegenovergestelde deden dan wat God van hen vroeg. Ze waren ongehoorzaam. En dat is precies wat er in onze tijd ook vaak mis gaat: we zijn ongehoorzaam aan God. We gaan tegen Hem in door onze eigen weg te gaan, door alle eer naar onszelf toe te trekken, door mensen te haten in plaats van ze lief te hebben, kortom: door in te gaan tegen het grootste gebod ‘Heb God lief’ en het tweede ‘Heb je naaste lief als jezelf.’ Maar God zal ooit een keer afdalen om af te rekenen met onze ongehoorzaamheid. Dan zal Hij ons niet verwarren, maar juist duidelijkheid scheppen door recht te spreken.

Alle belangrijke mensen van de wereld zullen dan moeten buigen voor de grote Koning. God zal dan laten zien dat Hij degene is die alles onder controle heeft, dat we wijsheid van Hem hebben gekregen, dat Hij de machtige is die alle eer waard is. God zal ingrijpen op nog één wonderlijke manier.

Welke toren bouw jij?

En dan naar jou. Bouw jij soms ook je eigen toren van Babel? Misschien wel door heel veel volgers te krijgen op sociale media, hopend dat je beroemd wordt en dat mensen je zullen ‘aanbidden’. Je zult een naam krijgen die dan in de hele wereld bekend is. Maar zo werkt het niet voor God. Wie de belangrijkste wil zijn, moet juist de minste willen zijn en ieders dienaar. Tuurlijk is het niet erg om een groot Instagram of YouTube account te hebben, maar bedenk je wel waarvoor je het gebruikt. Gebruik je het om je eigen naam groot te maken, en dus je eigen toren van Babel te bouwen, of om Gods naam groot te maken?

Aan de slag!

Misschien ben je helemaal niet bezig met sociale media, maar ben je op een andere manier ongehoorzaam, trots of hoogmoedig. Denk eens goed na: geef jij God alle eer in jouw leven? Jij mag meebouwen, niet aan je toren van Babel, maar aan Gods Koninkrijk. Met al je gaven en talenten die God je gegeven heeft. Als je het lastig vindt om alle hoogmoed en trots te laten varen, bid dan mee:

Vader, U bent de Schepper van hemel en aarde. Dank U wel dat U mij heeft geschapen naar Uw evenbeeld: creatief en vindingrijk. Wilt U mij helpen om deze prachtige eigenschappen niet in te zetten voor mijn eigen toren van Babel, maar voor Uw koninkrijk. Ik wil graag dat U alle eer krijgt in mijn leven. Amen.