De stamboom van Jezus – een saai geslachtsregister of meer dan dat?

Een tijd geleden hoorde ik iemand op de radio vertellen dat hij zeker wist dat de bijbel niet zomaar een boek was, hij wist honderd procent zeker dat de bijbel geen verzinsel was. De radioverslaggever vroeg hoe hij daar zo zeker van was. Zijn antwoord: “Nou, die geslachtsregisters. Als iemand dit verhaal zomaar bedacht had, had diegene nóóit die saaie geslachtsregisters opgenomen in zijn boek!” Tsja, daar had deze man wel een punt. Geslachtsregisters worden vaak overgeslagen, omdat het zulke saaie stukken tekst zijn. Toch leek het me interessant om rond kerst eens te kijken naar de stamboom van Jezus. Is dit ook ‘zomaar’ een saai geslachtsregister? Of kunnen we van de stamboom van Jezus meer leren dan we in eerste instantie zouden denken?

We lezen eerst het geslachtsregister uit Matteüs.

Dit is de lijst van voorouders van Jezus Christus. Hij is de zoon van koning David, die uit de familie van Abraham is. Abraham kreeg een zoon: Izaäk. Izaäk kreeg een zoon: Jakob. Jakob kreeg zonen: Juda en zijn broers. Juda kreeg twee zonen: Perez en Zera. Hun moeder was Tamar. Perez kreeg een zoon: Hezron. Hezron kreeg een zoon: Aram. Aram kreeg een zoon: Aminadab. Aminadab kreeg een zoon: Nahesson. Nahesson kreeg een zoon: Salmon. Salmon kreeg een zoon: Boaz. Boaz’ moeder was Rachab. Boaz kreeg een zoon: Obed. Obeds moeder was Ruth. Obed kreeg een zoon: Isaï. Isaï kreeg een zoon: David, die later koning werd.

Koning David kreeg een zoon: Salomo. De moeder van Salomo was de vrouw van Uria. Salomo kreeg een zoon: Rehabeam. Rehabeam kreeg een zoon: Abia. Abia kreeg een zoon: Asa. Asa kreeg een zoon: Josafat. Josafat kreeg een zoon: Joram. Joram kreeg een zoon: Uzzia. Uzzia kreeg een zoon: Jotam. Jotam kreeg een zoon: Achaz. Achaz kreeg een zoon: Hizkia. Hizkia kreeg een zoon: Manasse. Manasse kreeg een zoon: Amon. Amon kreeg een zoon: Josia. Josia kreeg zonen: Joahaz en zijn broers, toen de bewoners van het koninkrijk Juda gevangen meegenomen werden naar het land Babylonië  .

Nadat ze gevangen meegenomen waren naar Babylonië, kreeg Joahaz een zoon: Sealtiël. Sealtiël kreeg een zoon: Zerubbabel. Zerubbabel kreeg een zoon: Abiud. Abiud kreeg een zoon: Eljakim. Eljakim kreeg een zoon: Azor. Azor kreeg een zoon: Zadok. Zadok kreeg een zoon: Achim. Achim kreeg een zoon: Eliud. Eliud kreeg een zoon: Eleazar. Eleazar kreeg een zoon: Mattan. Mattan kreeg een zoon: Jakob. Jakob kreeg een zoon: Jozef, die later met Maria trouwde. En uit Maria is Jezus geboren. Hij wordt de Christus genoemd.
(Matteüs 1:1-16, BasisBijbel)

Wauw, wat zijn het er veel. En dan zijn dit nog niet eens alle voorouders van Jezus. In werkelijkheid zijn er meer, er is voor drie groepen van veertien gekozen om het enigszins ‘behapbaar’ te houden. Maar wat kunnen we leren uit dit geslachtsregister, deze stamboom van Jezus?

Vrouwen in de stamboom van Jezus

Wel vaker wordt de nadruk gelegd op de vrouwen die in het geslachtsregister staan. Tamar, Rachab, Ruth en de vrouw van Uria – Batseba. Wat doen deze vrouwen in de geslachtslijn van Jezus? Vroeger werd vaak aangehaald dat deze vrouwen allemaal zondaren waren. Dat zij in de stamboom van Jezus te vinden waren om aan te geven dat Jezus gekomen is om zondaren te bevrijden.

Tegenwoordig is er veel kritiek op deze uitleg. Waarom zouden er vrouwen nodig zijn om aan te geven dat Jezus ook voor zondaren is gekomen? De vele koningen die genoemd worden, die waren toch net zo goed zondig? Dit is – gelukkig – niet de enige verklaring.

Alle vier deze vrouwen waren buitenlandse vrouwen. Tamar en Rachab kwamen uit Kanaän, Ruth uit Moab en Batseba was een Hethiet. Deze vier buitenlandse vrouwen in de stamboom van Jezus kunnen erop wijzen dat Jezus kwam om alle volken te redden. Dit zegt hij zelf in Matteüs 28.

Jezus kwam naar hen toe en zei: “Ik heb alle macht in de hemel en op de aarde gekregen. Ga nu op pad en maak alle volken tot leerlingen van Mij. Doop hen in de naam van de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. En leer hen om alles te doen wat Ik ook aan jullie heb geleerd. En IK BEN  alle dagen met jullie, totdat de tijd van de wereld om is.”
(Matteüs 28:18-20, BasisBijbel)

Zoon van David, zoon van Abraham

Zo wordt Jezus genoemd aan het begin van het geslachtsregister: zoon van David, zoon van Abraham. Wat wil dat precies zeggen? Laten we beginnen bij Abraham. Hij had niet verwacht dat hij nog een zoon zou krijgen. Absoluut niet. Sara ook niet, overigens. Maar God gaf hen Isaak. Abrahams ‘macht’ wordt gerelativeerd, God grijpt in. Alleen daardoor heeft Abrahams lijn toekomst.

Davids verhaal is heel anders dan dat van Abraham. Hij verwekt een kind bij Batseba, hij doet dit op eigen houtje. Maar het kind sterft, vanwege de zonde van David. Nadat David tot inkeer komt, wordt Batseba opnieuw zwanger. De overeenkomst? Beide mannen zijn afhankelijk van God, het is de Heer die leven geeft. En dat is ook zo in het geval van Jozef.

De stamboom van Jezus is meer dan een stoffig stuk tekst. De stamboom van Jezus dient niet als opvulling van de bijbel. Uit het geslachtsregister kunnen we leren dat Jezus gekomen is om alle volken te redden. Dat we als mensen afhankelijk zijn van Hem. Dat de Heer leven geeft, met als ultieme cadeau het leven van Zijn Zoon Jezus Christus!

Aan de slag!

Lees ter verdieping hier Lukas 3:23-38.

– Wat klopt hier niet met wat je net hebt gelezen in Matteüs 11:1-16?

– Lees de uitleg over hoe dit zit hier, op de site van de Visie.

 

Bronnen

Zoon van David, zoon van Abraham – Een exegetische schets bij de stamboom van Jezus in Matteüs 1
(Peter-Ben Smit)

 

Metabeschrijving

Op de radio hoorde ik: “De bijbel is niet verzonnen, anders hadden er geen saaie geslachtsregisters in gestaan!” Tsja. Wat kunnen we leren van de stamboom van Jezus?

 

Focustrefwoord

De stamboom van Jezus

 

Quote

En uit Maria is Jezus geboren. Hij wordt de Christus genoemd.