De identiteit van Jezus: de Weg, de Waarheid en het Leven

Kort voordat Jezus gevangen werd genomen en het ultieme offer bracht, sprak Hij met zijn leerlingen. Eén van de dingen die Hij zei, was dit: 

[…] Wanneer ik een plaats voor jullie gereedgemaakt heb, kom ik terug. Dan zal ik jullie met me meenemen, en dan zullen jullie zijn waar ik ben. Jullie kennen de weg naar waar ik heen ga.’ Toen zei Tomas: ‘Wij weten niet eens waar u naartoe gaat, Heer, hoe zouden we dan de weg daarheen kunnen weten?’ Jezus zei: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven. Niemand kan bij de Vader komen dan door mij.  
– Johannes 14: 3-6 (NBV) 

In deze overdenking ga ik dieper in op wat de identiteit van Jezus als de weg, de waarheid en het leven kan betekenen, ook voor ons nu. Wat kan deze passage ons leren over Jezus en onze relatie met Hem? 

De weg 

Het Johannes-evangelie is in het Oud-Grieks geschreven en het woord dat vertaald wordt met ‘weg’ is hodos (ὁδὸς). Dit kan vertaald worden als weg, maar kan daarmee ook verschillende interpretaties hebben, zoals een route, een straat of een reis. Al deze woorden duiden op een zekere richting, iets dat ergens toe leidt. 

Wat betekent het voor de identiteit van Jezus als Hij zegt dat Hij de ‘weg’ is? Dit houdt onder andere in dat Hij de brug is tussen God en de mensen en daarmee de weg naar Gods Koninkrijk. Door zijn offer kan de relatie tussen die twee werelden weer bestaan. Paulus legt in Efeziërs 2:14 dat Jezus door zijn dood van “twee werelden één heeft gemaakt” en dat Hij de “muur van vijandschap ertussen heeft afgebroken.” (NBV)
Jezus werd mens en werd vervuld met de Heilige Geest; in alle vier evangeliën wordt beschreven dat de Geest op Jezus neerdaalde bij zijn doop. Jezus heeft laten zien hoe wij God kunnen dienen op aarde doordat we zijn voorbeeld, zijn weg, mogen volgen. Hij heeft ons de weg naar Gods Koninkrijk getoond: Hijzelf! Als wij de weg gaan die Hij voor ons mogelijk heeft gemaakt, zullen we bij God zijn. 

De waarheid 

Het woord alētheia (ἀλήθεια) wordt vertaald als ‘waarheid’. Het heeft connotaties van werkelijkheid, betrouwbaarheid, datgene wat waar is. 

In Jezus kwamen profetieën uit het Oude Testament tot vervulling, in Hem openbaarde zich Gods plan. Dit is een belangrijk deel van de identiteit van Jezus: Hij is Gods Zoon en werd tegelijk mens zoals wij. Hij toonde Gods hart en Gods wil en onderwees zijn leerlingen hierin. Hij leerde hen over de Waarheid, opdat zij de wereld in zouden gaan om anderen over Hem en de goede boodschap te vertellen. Jezus’ leven op aarde laat ons iets zien van Gods werkelijkheid, zijn plan met de wereld. We mogen vertrouwen op de waarheid die ons door Jezus geleerd is. 

Als waarheid, het tegengestelde van de leugen, is Jezus ook het tegenovergestelde van Satan, die onder andere de vader van de leugen wordt genoemd (zoals in Johannes 8:44). In ons dagelijks leven kunnen we bestookt worden met leugens, zowel van buitenaf als in ons eigen denken. Ook dan is Jezus de Waarheid waarop we mogen vertrouwen. We mogen kijken naar wat Hij zegt, de waarheid die Hij verkondigt, de waarheid die deel is van de identiteit van Jezus: Gods waarheid. 

Het leven 

Het woord voor “leven” is hier zōē (ζωή), het tegengestelde van de dood of sterven. 

Jezus is gestorven en weer opgestaan: Hij heeft als het Leven de dood overwonnen! Deze overwinning is deel van de identiteit van Jezus geworden, aangezien dit de missie was waarvoor God Hem naar de aarde stuurde. Daarmee heeft Hij de relatie tussen God en de mens hersteld, waardoor we van God een eeuwig leven kunnen ontvangen. Jezus leidt ons naar dat leven en zorgt voor ons. 

Ook brengt Jezus als voorbeeld voor ons een manier van leven met zich mee. Deze manier van leven komt voort uit zijn liefde voor Zijn Vader en kan zo eveneens gezien worden als deel van de identiteit van Jezus. Hij draagt zijn leerlingen dan ook op om te blijven in zijn liefde (Johannes 15:9-10). Hij vertrouwt op de Heer in alles wat Hij doet en volgt de weg die voor Hem ligt. Ook als Hij bang is, verdrietig of alleen, zoekt Hij God op en deelt zijn leven zo met zijn vader.

Jezus is een voorbeeld van hoe wij dichtbij God mogen leven en hoe wij zo een zegen kunnen zijn voor de mensen en wereld om ons heen. 

Als we Jezus volgen, Hij die de weg, de waarheid en het leven is, mogen we het leven aanvaarden dat Hij voor ons heeft betaald met zijn offer: wij mogen deel hebben aan Gods eeuwige Koninkrijk in het hier en nu! We mogen door wat wij leren over de identiteit van Jezus steeds meer gaan lijken op Hem. 

Aan de slag! 

Lees eens Johannes 13 tot en met 17 voor een inzicht in de identiteit van Jezus en de context van de genoemde uitspraak. Dit evangelie is geschreven door de leerling van wie Jezus veel hield (zie Johannes 21:20, 24).
In Johannes 13-17 zie je hoe Jezus omgaat met zijn leerlingen. Merk je zijn liefde voor hen, hoe Hij de tijd neemt voor hun vragen en hen wil bemoedigen, zelfs als zijn dood nadert?
Zo kijkt Jezus ook naar jou! Kom bij Hem met je vragen en twijfels en weet dat Hij de weg, de waarheid en het leven is. 

Luister ook eens naar “Way Maker” van Sinach.
Mogelijk ken je al één van de vele covers van dit nummer, zoals die van Leeland of Michael W. Smith. 

Gebruikte bron: Studiebijbel Online