De (grote!) verantwoordelijkheid van opvoeden

Als je bij het horen van deze titel snel geneigd bent de blog over te slaan, omdat je misschien zelf geen kinderen hebt, blijf dan nog even hangen! Deze overdenking is niet alleen bedoeld voor ouders, maar ook voor familie, vrienden, docenten, jeugdleiders, en iedereen die op welke manier ook met kinderen te maken heeft. ‘It takes a village to raise a child’, zo luidt de bekende uitspraak. Dus als we uit ons isolement komen en met elkaar om de kinderen heen gaan staan, geldt deze boodschap in principe voor iedere volwassene!

Het belang van opvoeden volgens de Bijbel

In de volgende tekst spreekt God tot de Israëlieten over het opvolgen van de geboden.

Houd de geboden die ik u vandaag opleg steeds in gedachten. Prent ze uw kinderen in en spreek er steeds over, thuis en onderweg, als u naar bed gaat en als u opstaat.
– Deuteronomium 6:6-7 (NBV)

Het gaat hier over de geboden die God aan Zijn volk Israël heeft gegeven. Hij moedigt Zijn volk aan om de geboden te onthouden én ze door te geven aan de kinderen. Immers, ook voor hen en onze kinderen is het belangrijk om regels te hebben. Het belang is zo groot, dat we het hen moeten inprenten. Dat we er veel over moeten spreken, eigenlijk de hele dag door. Zo leren ze het onderscheid te maken tussen goed en fout en weten ze in hun verdere leven wat het juiste is om te doen en te kiezen.

Wat je zaait zal geoogst worden

Wat wij als volwassenen aan onze kinderen meegeven, daar zullen ze later, als ze zelf volwassen zijn, de vruchten van plukken. Ook dit wordt ons geleerd in de Bijbel.

In Spreuken 22:6 staat het volgende: ‘Leer een kind van jongs af aan de juiste weg, en het zal er niet van afwijken wanneer het oud geworden is.’ (NBV)

Jong geleerd is oud gedaan. In een podcast hoorde ik laatst de volgende opmerking: ‘Een kind van twee dat ondeugend is, is schattig. Maar een volwassene van veertig die nog steeds alle grenzen opzoekt, is niet meer schattig.’ 

Voed liefdevol op

Ook in het Nieuwe Testament wordt ons verteld hoe wij als volwassenen met (onze) kinderen om moeten gaan. In Efeze 6:4 staat: ‘Vaders, maak uw kinderen niet verbitterd, maar vorm en vermaan hen bij het opvoeden zoals de Heer dat wil.’ (NBV). Het is dus belangrijk dat wij geen verbitterde kinderen maken. We moeten ze vormen en terechtwijzen, maar met de liefde en geduld die God ook voor ons heeft. 

Is straffen liefdevol?

Een vermaning lijkt op het moment zelf geen vreugde te brengen, slechts verdriet, maar op den duur plukt wie erdoor gevormd is er de vruchten van: een leven in vrede en gerechtigheid.
– Hebreeën 12:11 (NBV)

Het kan zijn dat je moeite hebt met consequent zijn, of met het straffen van een kind. Maar juist die grenzen tonen jouw liefde! Je wilt het beste voor het kind. Op het moment lijkt het duidelijk aangeven van een grens pijnlijk voor het kind, maar op de lange termijn worden het volwassenen die daar de vruchten van plukken. Volwassenen die in vrede en gerechtigheid leven.

Grote verantwoordelijkheid

Uit deze Bijbelteksten blijkt wel dat het een grote verantwoordelijkheid is om kinderen op te voeden. Om ze te leren wat goed en fout is, respectvol met anderen om te gaan en ze een duidelijke, consequente, maar liefdevolle en genadige opvoeding te geven.

Want wat wij onze kinderen leren, zullen zij weer meenemen naar hun eigen gezinnen. Wat wij nu doen, werkt door in de volgende generatie(s). Dat is echt een grote verantwoordelijkheid, die we serieus moeten nemen.

Aan de slag!

‘Bij Jorieke’ heeft een serie over opvoeden opgenomen met psychologe Michelle van Dusseldorp. Het zijn in totaal vier afleveringen die ingaan op de verschillende leeftijdsfases. Een aanrader om eens te luisteren!

Tip: typ in de zoekbalk van Spotify de volgende zoekterm in: ‘Opvoedserie Michelle Dusseldorp’.