De gelijkenis van het zuurdesem – Gods Koninkrijk in je gewone leven

26

aug

Gastblogger

Tot voor kort was ik een flinke periode thuis, zonder baan, met een baby en een peuter. In mijn vorige werk gaf ik theologisch onderwijs, in een ontwikkelingsland, gericht op de empowerment van vrouwen. Ik had het gevoel dat mijn werk ertoe deed en dat ik iets moois mocht doen in het Koninkrijk van God. Van de barricades voor vrouwenrechten, ging ik naar heel veel luiers verschonen en de eendjes voeren. Ik wist wel dat je alles mag doen tot eer van God, van fietsen repareren tot vioolspelen. Toch vond ik het moeilijk om de zin te ervaren van mijn gewone leven. Het begon mij iets teveel op de jaren ‘50 te lijken. Tot ik de gelijkenis over het zuurdesem las.

De gelijkenis van het zuurdesem

Een gelijkenis van Jezus heeft me geholpen om anders naar mijn gewone leven te kijken. Het is een superkorte gelijkenis die je vindt in Mattheüs. Eén zin, geen uitleg. Komt ‘ie: 

Hij vertelde hun een andere ​gelijkenis: ‘Het ​koninkrijk van de hemel​ lijkt op ​zuurdesem​ die door een vrouw met drie zakken ​meel​ werd vermengd tot alle ​meel​ doordesemd was.’
– Matteüs 13:33 (NBV)

Jezus gebruikt hier een alledaags beeld uit het gewone leven. Deze vrouw zonder naam, het zou elke vrouw kunnen zijn, maakt een brood. Er is weinig ‘Heel Israël Bakt’ bij. Het is gewoon brood.  

Ik weet niet of je ooit brood hebt gebakken. Je moet iets aan het deeg toevoegen om het te laten rijzen. Gist bijvoorbeeld, of in dit geval zuurdesem. Uit de Bijbel kennen we nog een ander recept: ongezuurde broden. Dat zijn ‘haastbroodjes’. Er is geen tijd om het deeg te laten rijzen, zoals bij de uittocht uit Egypte. Voor zuurdesembrood heb je meer geduld nodig. Je moet wachten en het laten liggen, zodat het zuur zijn werk kan doen.  

Gods Koninkrijk in het gewone leven? 

Om uit te leggen wat het Koninkrijk van God betekent, gebruikt Jezus vaak beelden. Het zijn kleine verhalen, waar mensen zich iets bij kunnen voorstellen. Het maken van een zuurdesembrood is voor de mensen die naar Jezus luisteren een alledaagse handeling uit het gewone leven. Vrouwenwerk, dat wel.

Zou Jezus bedoelen dat het Koninkrijk van God ook te vinden is in het gewone leven? Dat leven van luiers, vergaderingen en mailtjes? Ik denk het. Zoals het zuur het deeg doortrekt, zo doortrekt Gods Koninkrijk ons leven. Het is maar een klein beetje zuur, maar het gaat ‘werken’. We hebben een actieve bijdrage in dat Koninkrijk, maar we kunnen het niet afdwingen. Er is een tijd van kneden en een tijd van laten rusten.  

Leef het Koninkrijk iedere dag 

Een boek dat me heeft geholpen om anders naar mijn gewone leven te kijken, is ‘Liturgie van het alledaagse’ van Tish Warren. Tish schrijft over dat de dingen die we dagelijks doen ons vormen.
Als je bijvoorbeeld veertig keer je telefoon checkt (guilty), doet dat iets met je. Maar juist in het gewone leven wil God zich aan ons verbinden. Het Koninkrijk van God moet worden geleefd en geoefend in het gewone leven van elke dag. Of je nou thuisblijfmoeder bent of CEO van een hip, idealistisch bedrijf. Het gewone leven bestaat voor de meeste mensen uit in de file staan, eten, drinken en tandenpoetsen. Juist in dat gewone leven roept God ons om Zijn Koninkrijk te zoeken en op Hem te vertrouwen! 

Mijn rol in het Koninkrijk

Het doet me denken aan de gelijkenis van het zuurdesembrood. Het Koninkrijk van God is dus als een vrouw die brood bakt. Heel normaal brood waarvan je moet leven. Om er zo naar te kijken, hielp mij toen ik het een periode echt zwaar vond thuis. Toen mijn oudste een beetje onaardig (oké, ronduit lomp) was tegen mijn jongste zoontje, die toen nog heel klein was. Telkens opnieuw moest ik zeggen dat duwen niet mag. En naar de wc gaan was er voor mij niet meer bij.
Wat me hielp, was om te beseffen dat ik een rol had te vervullen. Het Koninkrijk van God was daar, in mijn eigen keuken en tussen mijn eigen kinderen. Mijn kleine daad van vrede stichten was als het zuur dat het deeg van mijn leven doortrekt. Het was klein, maar had wel impact. Het ging zijn werk doen.   

Ergens ligt er een belofte in de gelijkenis van het zuurdesembrood. Jouw gewone leven mag doortrokken worden met de nieuwe wereld van God. Ik hoop dat jij ook dat Koninkrijk zoekt en je mag ervaren hoe het zichtbaar wordt. En geniet van je brood. 

Aan de slag! 

  • Welke dingen doe jij elke dag? Denk eens over na over hoe je iets van Gods nieuwe wereld kunt laten zien in jouw gewone leven vandaag.  
  • Zuurdesembrood is hip. Online zijn er zat recepten te vinden. Bak lekker mindful een brood en bedenk tijdens het bakproces hoe Gods Koninkrijk jouw gewone leven gaat doortrekken.

Leestip: Liturgie van het alledaagse; heilige praktijken in het gewone leven, Tish Warren

Deze overdenking verscheen eerder op Zij Lacht en is geschreven door oud-schrijfster Martina Fraanje.

Deel deze overdenking

  1. Anna schreef:

    Deze vierde gelijkenis leert
    dat het koninkrijk door en door verdorven zal worden door valse leer.
    Het zuurdeeg is in de Schrift onveranderlijk een beeld van de zonde.
    Zuurdeeg is geen beeld van het evangelie dat de wereld voor Christus
    zal winnen, zoals wel eens volledig onterecht wordt beweerd.

    • Margot schreef:

      Bovenstaand stukje komt uit de KingComments, waar zeker een kern van waarheid in zit, maar ik denk dat in Matth. 13:33 een andere betekenis wordt gegeven aan het zuurdesem… zie ook onderstaand stukje, uit een preek die ik tegenkwam, waarin het zuurdesem verder wordt toegelicht… waardevolle aanvulling…

      “Wat betekent de zuurdesem in deze gelijkenis? Het beeld van de zuurdesem kom je vaker tegen in de Bijbel. De ene keer in een ongunstige betekenis en een andere keer in een gunstige betekenis. Dat zien we vaker bij beelden in de Bijbel. Denk maar aan het beeld van de leeuw. Dat kan in een ongunstige betekenis gebruikt worden, bijvoorbeeld als de satan wordt voorgesteld als een briesende leeuw. Maar het beeld kan ook in gunstige betekenis gebruikt worden, want de Heere Jezus wordt de Leeuw uit Juda’s stam genoemd. En zo heeft ook zuurdesem een ongunstige maar ook een gunstige betekenis.
      De zuurdesem komt in de Heilige Schrift vaak voor in een ongunstige betekenis: als het Pascha gevierd werd, mocht er in het hele huis geen zuurdesem te vinden zijn. Dan mocht er zelfs niets gezuurd zijn in huis. De Heere Jezus heeft het begrip zuurdesem Zelf ook in negatieve zin gebruikt als Hij zegt: Wacht u van de zuurdesem van de farizeeën en sadduceeën (Matth. 16:6) Dat wil zeggen: wees op uw hoede voor de verkeerde leer van de farizeeën en sadduceeën, want die probeert als een slecht beginsel het hele volk te doortrekken. Ook Paulus gebruikt het woord in een negatieve betekenis: Zuivert dan de oude zuurdesem uit, opdat gij een nieuw deeg zijn moogt (1 Kor. 5:7). Dus we zien dat de Heilige Schrift zuurdesem vaak in een ongunstige betekenis gebruikt. Zuurdesem wordt dan gebruikt als beeld van de zonde, van de onreinheid, van de ongerechtigheid. Maar in deze gelijkenis vergelijkt de Heere Jezus het Koninkrijk der hemelen met zuurdesem. Het is dus duidelijk dat de Heere Jezus het woord hier in gunstige zin bedoelt.
      Waarvan is de zuurdesem hier een beeld? De zuurdesem ziet op de krachten in het Koninkrijk van God. Anders gezegd: de zuurdesem is het beeld van het Woord van God, van het Evangelie. Het is het beeld van de Heere Jezus als de grote inhoud van het Evangelie. Zo lezen we hier dat de Heere Jezus zegt: Het Koninkrijk der hemelen is gelijk een zuurdesem. ‘Het Koninkrijk der hemelen is gelijk Christus.’ Jezus Christus kan inderdaad zeggen: ‘Het Koninkrijk der hemelen, dat ben Ik.’ Want in de Persoon van Jezus Christus is alles gegeven en daarin ligt alles begrepen.
      Zo zien we hier de beelden in deze gelijkenis. De vrouw is het beeld van de Heilige Geest. Drie maten meel of deeg is het beeld van het menselijke leven. En dat klompje zuurdesem is het beeld van de krachten van het Koninkrijk van God, van het Woord van Jezus Christus.”

  2. Renee schreef:

    Wat verdrietig dat je je zó gevoeld hebt toen je thuisbleef om voor jullie kinderen te zorgen! Ik vond het geweldig, alle tijd voor onze kinderen, geen gestress van op tijd zijn , genieten van elke fase van je kind, er zijn als veilige basis, ben je moe omdat de nacht gebroken was dan nam ik een rustig dagje! Ik heb me nooit ‘ minder’ gevoeld en het was zeker niet een ‘ gewoon leven’. Thuis blijven voor je kinderen is waardevol, zeker als daarvoor de ruimte is binnen een gezin! Toch ben ik blij dat je dat ook hebt ingezien toen God je dat door een gelijkenis liet zien! Geweldig hè! Ik heb grote bewondering voor alle thuisblijfmoeders! Dit is ook ontzettend belangrijk werk maar wordt te vaak als ‘ minderwaardig ‘ gezien.

    Gods rijke Zegen in alles voor iedereen !
    ( ik veroordeel niemand hoor maar wilde opkomen voor alle moeders die ervoor kiezen om voor de kinderen te zorgen)

  3. Liza de Jonge schreef:

    Prachtige vergelijking Martina. Love it. ♥️

  4. Anne schreef:

    Hoi,
    Mooi stukje , ik snap je wel.
    Van een ontwikkelingsland naar “thuis “in Nederland moet al een heftige overgang zijn
    En moeder zijn is heerlijk maar soms ook pittig.( heel herkenbaar)
    In deze column laat je zien dat al het werk
    belangrijk is in Gods koninkrijk !!
    belangrijk is in Gods koninkrijk

  5. Martina schreef:

    Hoi Renee,

    Dank je voor je reactie! Nadeel van een korte blog is dat sommige nuances weg kunnen vallen. Ik herken óók de voordelen van het thuisblijfouderschap. Het is waardevol om als moeder of vader veel tijd met je kind(eren) door te brengen. Gewoon bedoelde ik ook zeker niet denigrerend. Alledaags is misschien een beter woord. Wat ik in de eerste alinea, ook met een beetje humor, probeerde te zeggen is dat het voor mij persoonlijk een grote overgang was en dat ik het pittig vond. Ik heb twee fantastische zoontjes, ik ben minder gecharmeerd van de was. De gelijkenis van het zuurdesem hielp mij om op een andere manier naar mijn leven op dat moment te kijken. Solidariteit tussen moeders is inderdaad superbelangrijk!

  6. Renee schreef:

    Lieve Martina, ik snap het helemaal, van mijn kant was het geen veroordeling. Maar er zijn genoeg moeders die zich ‘ minder’ voelen omdat ze thuisblijven zorgen voor de kinderen! Die wou ik een hart onder de riem steken! Ik vond de vergelijking inderdaad geweldig zoals Liza zegt! Geniet van je mooie gezin . De Heer zegene je!

  7. Renee schreef:

    Lieve Martina, ik begrijp je helemaal hoor maar er zijn zoveel thuisblijfmoeders die zich ‘ minder’ voelen wat totaal niet nodig is! Alle werk is belangrijk in Gods koninkrijk! Wat je van harte doet dat doe je goed en wat je goed doet doe je met liefde! De vergelijking met het zuurdesem was inderdaad geweldig !
    De Heer zegene je!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

© 2023 Zij Lacht | Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap