Brengt jouw tong leven of dood? – 4 vragen om te beantwoorden om je tong in bedwang te houden

In de Bijbel wordt de tong vergeleken met een ‘geslepen scheermes’ (Psalm 52:2-9), dat moeilijk te controleren is (Jakobus 3:5-12). Met je tong kun je vloeken en zegeningen uiten en als je controle hebt over je tong, noemt Spreuken 12:18 je een wijs man, die genezing brengt. In onze huidige maatschappij krijgt onze tong vaak de vrije loop. Veel scheldwoorden zijn ondertussen normaal en om ons heen horen we gescheld en gevloek.

Voor taalgeoriënteerde mensen zoals ik, die alles omtrent taal snel oppikken, best moeilijk. Zet mij in een groep met regelmatig scheldende mensen en voor ik het weet, glipt er bij mij ook één tussendoor. Als je mij een jaar of 8 geleden had ontmoet, had je ook meerdere soorten en maten scheldwoorden gehoord. Mijn man motiveerde mij om daar verandering in te brengen en de in deze overdenking wil ik je meenemen in de gedachten en handvatten die mij hielpen mijn tong in bedwang te houden.

Wat zeg ik nu eigenlijk?

Laat er geen vuile taal uit uw mond komen, maar wel iets goeds, wat nuttig is tot opbouw, opdat het genade geeft aan hen die het horen.
– Efeze 4:29 (HSV)

Op een gegeven moment besloot ik om eens heel letterlijk te gaan kijken naar wat er nou eigenlijk gezegd werd door mij en mijn omgeving. Populaire scheldwoorden met lichaamsdelen en ziektes vliegen overal rond, want ze ‘helpen zo lekker ontladen’. Feit is dat de woorden die worden gebruikt vaak op geen enkele manier relevant zijn voor de situaties waar je inzit. Want wat heeft dat woord wat je zegt nou precies te maken met het feit dat jij een hamer op je teen hebt laten vallen of dat je glas kapot is gevallen? En als ze dan totaal irrelevant zijn voor de situatie, waarom moet je ze dan gebruiken? Waarom gebruik je niet een woord wat wat minder heftig of agressief is of – misschien nog wel beter – gebruik je niet juist een heel positief woord?! Als je dan toch irrelevante woorden gebruikt, gebruik dan een woord van Leven in een situatie die misschien juist donker is.

Leven of dood

Lieflijke woorden zijn een honingraat, zoet voor de ziel, en genezing voor de beenderen.
– Spreuken 16:24 (HSV)

Met je tong kun je veel aanrichten, zowel goed als kwaad. Een ondoordachte opmerking, een snelle sneer, of een schreeuw naar die vervelende weggebruiker zijn zo gemaakt en kunnen meer schade aanrichten dan je denkt. Tegelijkertijd kan een woord van liefde, geduld of vergeving eerder gedane schade herstellen en genezen. Wij zijn opgeroepen om de Liefde van God te verspreiden, een opdracht waar Jezus zijn leven voor heeft gegeven. Het helpt mij zo erg om me daarvan bewust te zijn: dat Jezus stierf, zodat ik Leven kon brengen, niet alleen in mijn daden maar ook in mijn woorden. Dat besef helpt mij ook om elke dag een bewuste keuze te maken om mijn tong in bedwang te houden en te gebruiken voor het Leven en niet voor het aanrichten van schade.

More is caught then taught

Oefen de jongeman overeenkomstig zijn levensweg, ook als hij oud geworden is, zal hij daarvan niet afwijken.
– Spreuken 22:6 (HSV)

De Engelse uitspraak hierboven betekent: Er wordt meer opgevangen, dan geleerd. Als volwassene vinden we het vaak niet acceptabel dat kinderen in onze omgeving scheldwoorden gebruiken. We corrigeren ze en geven ze soms straf voor woorden die worden gebruikt. Tegelijkertijd is er een soort dubbele standaard, waarin het voor volwassenen vaak opeens wel acceptabel is. Kinderen luisteren minder naar wat er tegen ze gezegd wordt en meer naar wat ze zien wat er in de praktijk gebeurt. Voor mij was dit besef heel belangrijk toen ik wilde stoppen met schelden. In het begin zorgde ik alleen dat ik niet schold waar kinderen bij waren, maar toen besefte ik opeens: ‘Als ik niet wil dat kinderen het horen of zeggen, waarom wil ik het dan überhaupt zelf zeggen?’ Dit werd mijn graadmeter: als een kind het niet mag zeggen of horen, moet ik het ook niet zeggen.

Je tong is gegroeid

Zo dan, mijn geliefde broeders, ieder mens moet haastig zijn om te horen, maar traag om te spreken en traag tot toorn.
– Jakobus 1:19 (HSV)

Je beseft het misschien niet, maar je tong is gegroeid. Uitgebreid. Heeft zijn territorium vergroot. Naar je vingers om precies te zijn. Sinds de komst van social media wordt het voor steeds meer mensen heel makkelijk en veilig om hun ongezouten mening te delen. Lekker vanaf je toetsenbord of je telefoon, met CAPSLOCK en punten, komma’s en uitroeptekens laten weten hoe dom, stom of onwetend de ander is. Hier hoeven niet eens persé scheldwoorden bij te komen kijken, maar je leest iets, je hebt er een gedachte/gevoel bij en voor je het weet heb je een reactie getypt en op enter gedrukt. Een reactie die openbaar is en aan de online-wereld een persoon laat zien, die je misschien niet eens bent.

Ik heb mezelf aangeleerd om niet meer mee te doen aan discussies online. Getypte discussies gaan vaak fout omdat je lichaamstaal en intonatie mist, waardoor boodschappen totaal verkeerd geïnterpreteerd kunnen worden. Wil ik wel ergens op reageren, dan wacht ik meestal een dag of laat ik het even aan mijn man lezen. En net als met gesprekken in het echte leven, stel ik ook hier de bovenstaande 3 vragen:

1. Is wat ik nu typ (in woordkeuze en inhoud) relevant?
2. Brengt dit bericht Gods Leven en Liefde naar buiten?
3. Zou ik dit bericht ook aan mijn kinderen voorlezen?

Voor social media is er misschien nog een 4e vraag:

4. Als ik recht voor deze persoon zou staan, zou ik exact deze woorden dan ook ‘in capslock’ en met ‘uitroeptekens’ gebruiken?

Aan de slag!

– Kijk eens kritisch naar wat jij in een dag zegt. Brengen jouw woorden leven? Werk jij eraan om je tong in bedwang te houden?
– Bid het volgende gebed:
Lieve Vader. Dankuwel dat U Jezus heeft gezonden, zodat ik door Hem Uw liefde kan verspreiden. Help mij om dit door daden en woorden te doen en mijn tong vandaag in bedwang te houden. Amen.