Armoede? Help, hoe ga ik daarmee om?

Samen met mijn man reis ik in onze oude bus door Europa. Voordat wij deze Europa-reis begonnen, hielden we een ‘housewarming’ waarbij ook iedereen opdrachten in kon leveren die we op onze reis uit konden voeren. Eén van deze opdrachten was: ‘Geef deze 10 envelopjes aan een persoon die het hard nodig heeft.’ Bij de opdracht zaten dus tien envelopjes waarop ‘God loves you’ stond en waar in elk €10,- zat.

Zo gingen we op reis met altijd één envelopje in onze jaszak. En toen kwam er de koude dag in Helsinki. We liepen ondergronds bij de metro en zagen twee vrouwen staan die wanhopig aan het bedelen waren. Ons misten ze net en een beetje opgelucht stapten we de roltrap op. Een envelopje brandde in mijn binnenzak en opeens begreep ik de term in de Bijbel: ‘Hij werd met ontferming bewogen.’ Ik voelde dat ik weer terug moest gaan en het envelopje moest geven. Dus wij weer met de roltrap naar beneden en we gaven het envelopje aan één van de twee vrouwen. Nadat ze het envelopje open had gescheurd, viel ze me om de hals van blijdschap, maar twee tellen later wilde de andere vrouw ook geld hebben en daarna wilden ze allebei eten hebben. Weg goed gevoel van een goede daad. Ze hebben ons nog een kilometer achtervolgd en gesmeekt om meer geld en eten. 

Ik had zo’n naar gevoel na dit voorval. Had ik niet goed naar mijn gevoel geluisterd? Had ik het envelopje moeten bewaren voor iemand anders? Na een tijdje kwam ik tot de conclusie dat ik het envelopje met de verkeerde reden gaf. Wat was nu de opdracht? Geef het aan een persoon die het hard nodig heeft. Wat hebben mensen die in armoede leven het meeste nodig: geld of ‘God loves you’? Ik ben ervan overtuigd dat het laatste veel belangrijker is en dat ik dat vergat toen ik het envelopje gaf. Ik dacht dat geld deze vrouw zou helpen, omdat ze daarom vroeg, maar soms heb je iets anders nodig dan dat je verlangt.  

Hoe Jezus omgaat met armoede 

Maar hoe gaan we dan met armoede om? Laten we eens kijken naar hoe Jezus omging met armoede: 

 Toen hij met zijn leerlingen en gevolgd door een grote menigte uit Jericho vertrok, zat daar een blinde bedelaar langs de weg, een zekere Bartimeüs, de zoon van Timeüs. Toen hij hoorde dat Jezus uit Nazaret voorbijkwam, begon hij te schreeuwen: ‘Zoon van David, Jezus, heb medelijden met mij!’ De omstanders snauwden hem toe dat hij zijn mond moest houden, maar hij schreeuwde des te harder: ‘Zoon van David, heb medelijden met mij!’ Jezus bleef staan en zei: ‘Roep hem.’ Ze riepen de blinde en zeiden tegen hem: ‘Houd moed, sta op, hij roept u.’ Hij gooide zijn mantel af, sprong op en ging naar Jezus. Jezus vroeg hem: ‘Wat wilt u dat ik voor u doe?’ De blinde antwoordde: ‘Rabboeni, zorg dat ik weer kan zien.’ Jezus zei tegen hem: ‘Ga heen, uw geloof heeft u gered.’ En meteen kon hij weer zien en hij volgde hem op zijn weg.
– Marcus 10: 46-52 (NBV). 

Stel je eens voor dat je deze man bent. Je leeft zo’n 2000 jaar geleden, dus er bestaat geen fonds of dagbesteding voor mensen met een beperking. Als je blind bent, heb je geen werk, geen geld, waarschijnlijk niet eens onderdak. Je bent volledig afhankelijk van andere mensen om in je levensonderhoud te voorzien. Ik denk dat er toentertijd geen armer mens bestond dan Bartimeüs, de blinde bedelaar. En dat kan je horen aan zijn stem; Hij is wanhopig! Zijn veel mensen die in armoede leven dat diep in hun hart niet, wanhopig om hulp roepend? 

Wat doen de mensen om hem heen? Ik denk dat ze eerst wel geprobeerd hebben hem te negeren, want wie kijkt er nu om naar een vieze, blinde bedelaar… Als dat niet lukt, snauwen ze hem toe. ‘Hou toch je mond dicht!’ Maar wat doet Jezus? Zegt hij: ‘Hier Bartimeüs, hier is wat geld, dan kun je lekker eten vanavond, een bad nemen en een warm bed vinden voor de nacht’? Nee, Jezus vraagt aan hem wat hij voor hem kan doen. Je zou zeggen: ‘Eh, dat lijkt me wel duidelijk!’ Maar Jezus wil weten wat hij nodig heeft, wat hij het liefste wil. Na Bartimeüs’ antwoord geeft hij dat hem ook.  

Wie is je naaste? 

Doet deze geschiedenis je ergens aan denken? Ik dacht bij de geschiedenis van Bartimeüs aan het verhaal van de barmhartige Samaritaan (Lucas 10: 30-37). Dit speelde zich af tussen Jeruzalem en Jericho, misschien wel rond dezelfde plek als waar Bartimeüs zat te bedelen. Ook iemand met wanhopig hulpgeroep en omstanders die hem mijden. De moraal van dat verhaal?

1. Kijk om naar je naaste.  
2. Je naaste is iedereen die hulp nodig heeft.  

Jezus laat duidelijk zien wie hij zijn naasten vindt (tollenaars, zondaars, bedelaars) en hoe hij met ze omgaat. Hij roept ze bij hem, vraagt wat ze nodig hebben en helpt ze. Hij zegt in Matteüs 7:12 (NBV):  

Behandel anderen dus steeds zoals je zou willen dat ze jullie behandelen. Dat is het hart van de Wet en de Profeten. 

Vroeger droeg ik een armbandje met WWJD erop. What Would Jesus Do? Wat zou Jezus doen? Misschien moeten we dit in ons achterhoofd houden als we iemand zien die in armoede leeft of hulp nodig heeft. Als we in Jezus’ schoenen zouden staan, wat zouden we dan doen? Laten we in plaats van te negeren of te snauwen, vriendelijk lachen en een helpende hand bieden.  

Aan de slag! 

Ik word op dit moment vaak geconfronteerd met armoede, maar ook in Nederland zijn er mensen die afhankelijk zijn van anderen. Hoe vaak zie jij iemand bij de Albert Heijn staan die een straatkrant verkoopt? En hoe vaak loop je diegene voorbij? Ik wil je uitdagen om de volgende keer niet voorbij te lopen, maar te vragen of diegene iets nodig heeft. Misschien heeft hij/zij het nodig dat je het krantje koopt, misschien heeft hij/zij wel erge honger. Kom je nu nooit bij de supermarkt of staat er geen straatkrantverkoper, bedenk dan eens wie in jouw omgeving een helpende hand nodig heeft. Houdt in je achterhoofd: What Would Jesus Do?