Als wij niets doen, wie dan? – verzet in de Bijbel

Op een zachte lente zaterdag reisde ik af naar Katwijk aan Zee. Mijn vriend had het me cadeau gegeven: een bezoek aan de musical ‘Soldaat van Oranje’. Wat een geweldige belevenis. Van begin tot eind was ik geboeid. Zij Lacht is geen website om promotie te maken voor musicals, dus ik zal daarom niet te veel uitwijden over de musical zelf. Maar vooruit, één ding zal ik delen. Als de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, steken enkele studenten hun koppen bijeen. Ze willen in het verzet. Vechten voor hun vrijheid. Want, zo zingen ze uit volle borst: “Als wij niets doen, wie dan?” Die zin blijft nog dagenlang in mijn hoofd rondzingen.

Als wij niets doen, wie dan? Het lijkt bijna alsof ik die zin herken. Alsof die zin al door anderen werd gezongen, in vroegere tijden.

Esther

Anderen, zoals Esther uit de Bijbel. Esther, het mooie Joodse meisje dat de vrouw van de koning moest worden. Alles leek goed te gaan, totdat… Haman om de hoek kwam kijken. Hij kreeg toestemming om het Joodse volk om te brengen. Nadat Esther aangespoord werd door haar oom Mordechai om voor haar eigen volk op te komen, zei ze tegen zichzelf: ‘Goed. Ik zal gaan. Kom ik om, dan kom ik om, maar ik moet naar de koning toe.’ Het lijkt wel alsof ik haar zachtjes hoor zingen. Haar stem trilt een beetje bij elke stap die ze zet richting de troon van haar man. “Als ik niets doe, wie dan?”

Nehemia

En ook Nehemia en zijn mannen zeiden zoiets. Als Nehemia aan de Joden, de priesters, de edelen en machthebbers vertelt over zijn plannen om de poorten van Jeruzalem weer op te bouwen, zeggen zij: ‘Laten wij opstaan en gaan bouwen! En ze grepen moed voor het goede werk.’ (Nehemia 2:18b, HSV)
Het is alsof ik ze hoor zingen. Hun handen ineengeslagen, schouder aan schouder. Zuivere mannenstemmen die galmen over de puinhopen van Jeruzalem, richting de oren van allen die hen voor gek verklaren: “Als wij niets doen, wie dan?”

Verzet in de Bijbel

En ineens lijkt het alsof de Bijbel vol staat met mensen die deze woorden zingen. Ik hoor drie mannen zingen en ze staan rechtop tussen een schare knielende mensen. Ze staan rechtop, want ze weigeren te knielen voor een beeld, en ze zingen boven het orkest van de koning uit: “Als wij niets doen, wie dan?”

Ik hoor Sifra en Pua die wijs neuriën, terwijl ze door de smalle straatjes van Gosen sluipen. Ze verzetten zich tegen het bevel van de farao door in het geheim te helpen bij de bevalling van Joodse babyjongens. Ik hoor David zingen als hij de reus Goliath nadert. En ik hoor Jaël zingen, terwijl ze met haar hamer een tentpin door het hoofd van de vijand slaat. “Als ik niets doe, wie dan?”

Als Jezus niet ging, wie dan?

En daar staat Jezus. In de deuropening van zijn timmermanswerkplaats. De deurknop in zijn hand. Hij kon ervoor kiezen om te blijven, om veilig in de anonimiteit te blijven. Maar hij ging. Hij borg zijn hamer op. Hij hing zijn schort aan het haakje en veegde nog één keer de houtsnippers bij elkaar. En terwijl Hij zijn hand nog één keer over de werkbank liet gaan, is het net alsof ik Hem hoor zingen: “Als ik niets doe, wie dan?”

Als jij niets doet, wie dan?

God is op zoek naar vrouwen die bereid zijn om te gaan. Vrouwen die willen opkomen voor zwakke mensen. Mensen die gediscrimineerd of uitgebuit worden. Hij wil dat we onze ogen openen voor het onrecht in de wereld.

Ja, daar is moed voor nodig. En kracht. En lieve vrouw, ik weet het. Er zijn dagen dat je die kracht niet hebt. Misschien schrik je van deze blog. Je weet van jezelf dat je moeilijk nee kan zeggen. Alwéér iets moeten doen? Straks neem je nog teveel op je bordje.

Het is niet de bedoeling dat je de ander liefhebt boven jezelf. En jouw kracht is niet haar kracht. Morgan Harper Nichols schrijft: “Soms is kracht verder klimmen op een bochtig pad langs een steile bergwand, terwijl de ijzige regen op je schouders daalt, de wind langs je rug waait. Soms is kracht doorgaan, blijven doorgaan  (…). Soms is kracht wakker worden, opstaan, de keuze maken nog een dag te blijven ademhalen. En soms is kracht uit bed komen.”

Elke persoon die in deze blog naar voren kwam, ondernam actie op zijn/haar eigen manier. Sifra en Pua bleven gewoon doorgaan met hun werk. En Esther trok alleen haar mond open richting haar man. Het zit ’em niet in het grootse. God vraagt niets anders van ons dan ‘recht te doen, goedertierenheid lief te hebben en ootmoedig te wandelen met God.’ (Micha 6:8, HSV)

Want als wij niets doen, wie dan?

Aan de slag!

Neem eens een kijkje op één van de volgende websites en kijk wat jij kan doen:

• Stichting OMF Nederland
• Lepra Zending
• Stichting Kimon
• Stichting Gave
• GlobalRize
• Wycliffe Bijbelvertalers
• Christian Refugee Relief
• Stichting Dorcas
• Stichting Present
• Tearfund
• Kom over en help