Wie vraag jij om raad? Leer van de fout van Rehabeam in 1 Koningen 12

1 Koningen staat vol koningen. Veel van hen keren zich af van God en doen wat goed is in eigen ogen. Zo ook Rehabeam de zoon van Salomo. Wanneer hij raad nodig heeft, maakt hij de keuze om te luisteren naar de raad die hem zelf het beste in de oren klinkt. Hoe zit het met jou? Wie vraag jij om raad? Leer vandaag van de fout van Rehabeam in 1 Koningen 12.

De koning is aangesteld om in dienst van het volk te staan en hen te leiden op Gods weg. Nu was Salomo op de goede weg. Toch laat hij zich in met afgoden.Zijn zoon Rehabeam is nog onervaren. Hij reist na de dood van zijn vader Salomo naar Sichem om tot koning uitgeroepen te worden. Eenmaal daar krijgt hij meteen zijn eerste kwestie voor de kiezen. Jerobeam en het volk vragen hem om een verlichting van de belasting en de herendiensten, die ze moesten verrichten.

Wie is Jerobeam?

Jerobeam was een dienaar van Salomo. Een harde werker in Salomo’s ogen en daarom kreeg hij de leiding over een groot deel van de werklieden van het volk Israël. Wanneer Jerobeam de profeet Ahia tegenkomt, spreekt deze en profetie over hem uit; hij zal 10 stammen van het volk Israël als koning gaan leiden. Dit doordat Salomo zich schuldig had gemaakt aan het vereren van afgoden. Echter zouden de nakomelingen van Salomo over één stam blijven heersen. Dit vanwege hun voorouder David en de gunst die God op hem had. Toch betekende dit dus dat er na de dood van Salaomo een scheiding zou komen tussen de stammen van Israël.

En het zal gebeuren, als u luistert naar alles wat Ik u gebied en in Mijn wegen gaat en doet wat juist is in Mijn ogen door Mijn verordeningen en Mijn geboden in acht te nemen, zoals Mijn dienaar David gedaan heeft, dat Ik met u zal zijn en voor u een blijvend [konings]huis zal bouwen, zoals Ik [dat] voor David gebouwd heb, en Ik zal u Israël geven.
-1 Koningen 11:38 (HSV)

Toen Salomo dit hoorde, wilde hij Jerobeam doodden. Deze vlucht naar Egypte. Maar na Salomo’s dood, keert hij terug naar Israël om daar zijn opvolger te confronteren.

Terug naar de kwestie

Daar staat Jerobeam met heel de gemeente van Israël voor Rehabeam, de nieuwe koning. Toen vroegen ze hem:

Uw vader heeft ons juk hard gemaakt; maakt u het harde dienstwerk voor uw vader en zijn zware juk, dat hij ons heeft opgelegd nu lichter, dan zullen wij u dienen. Hij zei tegen hen: Ga en kom over drie dagen bij mij terug. En het volk ging weg.
-1 Koningen 12:4,5 (HSV)

Wat doet Rehabeam? Wat de meeste koningen in die tijd deden. Ze raadpleegden de oudsten. Dit waren vaak vorsten, die onder de koning over delen van het land regeerden. Sommige van deze mannen waren zelfs in dienst van koning David geweest. Het ware wijze mannen met veel ervaring. Het was dus best slim van Rehabeam om raad te vragen aan deze mannen.

De raad van de oudsten

Zij spraken tot hem: Als u heden een dienaar voor dit volk wilt zijn, en als u hen dient, hun antwoord geeft en goede woorden tot hen spreekt, dan zullen zij alle dagen uw dienaren zijn.
-1 Koningen 12:7 (HSV)

Deze oudsten zij het met elkaar eens. Ze geven hem het advies om de lasten te verlichten van het volk. Maar nog veel belangrijker; om een dienaar te zijn van het volk. Een dienende houding vraag van een koning om het belang van het volk hoog te achten. Nog hoger dan zijn eigen belangen als koning. Wanneer Israëlieten zullen dit vast zien en dan toegewijd zijn aan de koning. Het zal hem als koning dus ook tot zegen zijn om dit advies ter harte te nemen.

Wat doet hij met dit advies?

Rehabeam zal het advies niet het beste advies hebben gevonden. Als net nieuwe koning wil je toch pronken met rijkdom en macht. Wellicht heeft hij gedacht; nou mooi advies maar wat brengt het mij als koning? Waarin hij voornamelijk dacht aan de uiterlijkheden van het koningschap. Hij besluit om zijn leeftijdsgenoten, nog jonge mannen, raad te plegen. Deze had hij inmiddels in dienst genomen in zijn koningshuis.

Het advies van de jonge mannen

De jonge mannen, die met hem waren opgegroeid, spraken tot hem: Dit moet u zeggen tegen dat volk dat tot u heeft gesproken: Uw vader heeft ons juk zwaar gemaakt, maar maakt u het voor ons lichter. Dit moet u tot hen spreken: Mijn pink is dikker dan het middel van mijn vader.

Welnu, mijn vader heeft een zwaar juk op u geladen, maar ik zal aan uw juk nog meer toevoegen. Mijn vader heeft u met gesels gehoorzaamheid bijgebracht, maar ík zal u met schorpioenen gehoorzaamheid bijbrengen.

Als je dit advies leest, ademt het egoïsme. Iets van; ‘ik zal je eens even laten zien wie er hier koning is’. Het advies is om misbruik te maken van zijn macht en vooral te denken aan zijn eigen rijkdom en overheersing.

Het uiteindelijke besluit

Wanneer Jerobeam en het volk na drie dagen terugkomen, volgt Rehabeam het advies van de jonge mannen op en deelt deze met het volk. Het ware harde woorden voor het volk. Het was het bewijs dat Rehabeam niet naar hen luisterde en nog erger het volk niet wilde dienen. Rehabeam kiest ervoor om niet de raad van de oudsten op te volgen, maar de raad die hem het beste in de oren klonk. Hij zet zijn eigen belang voor het belang van het volk. Hierdoor besluiten de 10 stammen, zoals Ahia al had voorspeld, zich af te scheiden van het koningshuis van David. Rehabeam is namelijk een kleinzoon van David. Jerobeam wordt koning van 10 stammen van het volk Israël. Rehabeam blijft koning van alleen de nakomelingen van de stam Juda. Het gevolg van zijn egoïstische keuze is verlies.

Aan de slag!

We staan allemaal wel eens voor moeilijke kwesties. Wat is nou het handigste om te doen? Alle voor en nadelen komen op je af. Wat we kunnen leren uit het verhaal van Rehabeam?

Vraag raad aan mensen die meer ervaring hebben op dit gebied dan jij. Natuurlijk hoeft de raad van jonge mensen om jou heen niet altijd slecht te zijn. Voor elke raad geldt: “Wat ademt deze raad? Egoïsme of zet het je aan om te wandelen naar Gods wil?”

Weet je niet wat Gods wil is? Vul je met het woord van God, vraag in gebed om antwoorden en bidt samen met anderen om antwoorden.

Vraag God om raad!