Een lied van hoop te midden van onrecht

Soms kan het me overvallen: een gevoel van zinloosheid. Mijn dagelijkse dingen voelen zo zinloos. De vaatwasser vullen, was opvouwen, koken. Ik doe mijn ding, maar wat draag ik nu bij? De wereld staat in brand en wat doe ik?

Op het moment dat ik dit schrijf, moeten er in Ter Apel elke dag honderden vluchtelingen op straat slapen, in de buitenlucht, in de hitte en in de regen, omdat Nederlandse gemeentes hun deuren en harten niet openen voor hen. De oorlog in Oekraïne woedt nog steeds voort. Poetin is nog steeds aan de macht. Zuid-Europa staat in brand en Siberië ondertussen ook. Per dag sterven er nog steeds 25.000 mensen, waarvan 10.000 kinderen. En wat doe ik? Wat kán ik doen? Zoveel ligt buiten mijn macht. Ik ben maar een gewone, onbeduidende vrouw in Nederland. Ik kan het klimaatprobleem niet in mijn eentje oplossen. En ik kan niet alle vluchtelingen uit Ter Apel onderdak geven. De ongelijke verdeling tussen rijk en arm kan ik niet oplossen. Ik kan het geweld, het onrecht en de ellende niet oplossen.

Er is echter een lied in de Bijbel dat mij hoop geeft. Het werd gezongen door een jonge vrouw die net zo onbelangrijk was als ik, en die met nog veel meer onrecht te maken heeft gehad in haar leven. Ze leefde in bezet gebied, ze moest oppassen voor de soldaten die agressief rondliepen in haar dorp. Een jonge Joodse vrouw is dan niet veilig als ze alleen rondloopt. Ze kende de angst, het onrecht, de onderdrukking. En de minachting. Ja, de minachting was het ergst. De blikken vol minachting, alsof ze vies was. Vies, omdat ze ongetrouwd zwanger was. Het was om gek van te worden. En boos, heel boos. Mensen denken te weten hoe het zit, zonder eerst te luisteren naar haar verhaal.

En deze eenvoudige, onbelangrijke vrouw zong één van de mooiste liederen ter wereld. Een lied gezongen vol van emotie, van woede, van triomf, van hoop. Ze zong het tegen al die mensen die staarden naar haar dikker wordende buik, tegen de agressieve soldaten en tegen de arrogante geestelijken:

Mijn ziel maakt de Heere groot,
en mijn geest verheugt zich in God, mijn Zaligmaker,
omdat Hij heeft omgezien naar de nederige staat van Zijn dienares.

Want zie, van nu aan zullen alle geslachten mij zalig spreken,
want Hij Die machtig is, heeft grote dingen aan mij gedaan en heilig is Zijn Naam.
En Zijn barmhartigheid is van geslacht tot geslacht over hen die Hem vrezen.

Hij heeft een krachtig werk gedaan door Zijn arm. Hij heeft hen die hoogmoedig zijn in de gedachten van hun hart, uiteengedreven. En Hij heeft machtigen van de troon gestoten en nederigen heeft Hij verhoogd.

Hongerigen heeft Hij met goede gaven verzadigd en rijken heeft Hij met lege handen weggezonden. Hij heeft het opgenomen voor Israël, Zijn knecht, door aan Zijn barmhartigheid te denken, zoals Hij gesproken heeft tot onze vaderen, tot Abraham en zijn nageslacht, tot in eeuwigheid.
– Lucas 1:46-55 (HSV)

In het gezicht van onrecht zong ze: hoogmoedigen zullen hun macht verliezen aan God. Machtigen gaan ten onder, en wie vernederd worden, zullen verhoogd worden. Degenen die honger lijden zullen weer eten hebben. Er komt een keer een einde aan de ongelijke verdeling in de wereld. De rijken die al zoveel hebben, zullen het nakijken krijgen. Want God, de Almachtige Schepper van hemel en aarde ziet naar armen om. Zij zijn niet vergeten. Maria vertegenwoordigt hen allemaal: arm, onaanzienlijk, hongerig, vernederd. En God heeft omgezien naar haar, een kleine simpele vrouw.

Het lijkt alsof alleen de belangrijke mensen ertoe doen, maar God bekommerde zich om een vernederde vrouw. God ziet alle vrouwen die vernederd zijn. God ziet de mensen die van niets moeten zien te leven. Hij ziet de ontheemden, die geen thuis en geen familie meer hebben. God ziet onbelangrijke mensen. God ziet mij. En Hij ziet jou. En God zal recht doen. Ik weet echter: mijn Verlosser leeft, en Hij zal ten laatste in het stof opstaan (Job 19:25).
God zal opstaan en rechtdoen aan iedereen die onrecht aangedaan is. God neemt het op voor de zwakken, de onbelangrijken, voor mensen die onrecht zijn aangedaan, de mensen die klem zitten in het systeem, die een politieke speelbal zijn geworden. En God ziet degenen die zich machteloos voelen. God ziet jou. God ziet mij.

Aan de slag

• Luister het lied Daughters of Zion, over het recht dat God zal brengen.