Hooglied: waar seks draait om liefde

Wat is jouw beeld van seks? Moet je er spontaan door blozen of giechelen? Misschien vind je het net als vroeger nog steeds iets ‘vies’ of krijg je er schuldgevoelens van. Misschien denk je aan misbruik door een vervelende ervaring of is je eerste associatie bij het woord ‘seks’ het product dat deze samenleving aanbiedt. Kijk naar een willekeurige reclame en de schaars geklede vrouwen dansen voor je ogen. Hooglied biedt een unieke kijk op seks. In Hooglied zal je geen platte termen of schuldgevoelens tegenkomen. Maar wat vinden we er dan wel?

Hooglied is puur. Hooglied is het meest respectvolle boek over seks dat ik ooit gelezen heb, waarin seks tegelijkertijd totaal niet wordt beschouwd als taboe. Want een taboe is het (nog steeds). Vroeger, bij mijn vader thuis, werd het boek Hooglied standaard overgeslagen nadat mijn opa een keer las: ‘een behoorlijke ree’ in plaats van ‘een bekoorlijke ree’. Deze verspreking in combinatie met de ongemakkelijkheid die het Bijbelboek kan oproepen, zorgde ervoor dat Hooglied voortaan werd overgeslagen.

Hooglied is dan ook een boek dat we maar lastig kunnen duiden (want waarom staat het überhaupt in de Bijbel?) en dat genoeg omschrijvingen bevat waarvan we kunnen gaan blozen.

Lies Boven-Boonstra schreef het volgende gedicht over Hooglied. Het heet: ‘De kanselbijbel’.

De oude
kanselbijbel draagt
vergeelde tekens van de tijd.
Hij leidt
een vredig zondagsleven
en dient hen die het ambt bekleden.
De goud
gekleurde bijbelrand draagt
sporen van de predikant
want preekgeliefde teksten
tekenen zich beduimeld af.
Alleen het Hooglied heeft vrijaf.
Zij glanst in onbezoedeldheid!

Dit gedicht roept bij mij een glimlach op, veel treffender had ze het boek Hooglied niet kunnen omschrijven.

‘Hooglied, van Salomo’, staat er in hoofdstuk 1 vers 1. Je kan je afvragen of dat wel zo is. Salomo had namelijk ongeveer duizend vrouwen, maar in Hooglied lezen we over monogamie (dus het hebben van één partner, en niet duizend). In Hooglied 6:9 zegt de jongen:

Zoals mijn duif is er maar één,
mijn allermooiste is de enige.
(NBV)

Misschien heeft Salomo dit wel geschreven hoor (ik was er niet bij), maar het lijkt me wel gek als je duizend vrouwen hebt, dat je je dan zó kan toewijden aan één vrouw. ‘Doe mij ook zo’n man’, denk ik als ik dit lees. Terwijl ik liever niet een van de (bij)vrouwen van Salomo was geweest.

Hooglied 1:13 vind ik prachtig. Daar staat:

Mijn lief is mij een bundel mirre,
hij slaapt tussen mijn borsten.

Mirre was vroeger een soort van parfum. Het meisje houdt van de geur van mirre, net zoals ze van de jongen in Hooglied houdt. Ze draagt de mirre zoals ze zou willen dat hij, haar geliefde, bij haar was: op haar huid, vlakbij haar hart, heel intiem. Hoeveel mooier kan je de liefde omschrijven?

Maar… Wat is nou eigenlijk de bedoeling van Hooglied? Waarom staat het in de Bijbel? Is het een metafoor en wordt de liefde van Jezus voor ons bedoeld? Is Jezus de man en zijn wij de vrouw? Of zijn het liefdesliedjes die vroeger op een bruiloft werden gezongen (weer eens wat anders dan: ‘pak nou maar mijn hand’)? Misschien worden er regels in beschreven, zodat we weten hoe ver we mogen gaan als we het hebben over seks?

Er zijn al heel veel dingen over Hooglied geschreven, wat het zou betekenen en waarom het in de Bijbel staat. Maar volgens mij is de belangrijkste les die we kunnen leren: het gaat over liefde! We kunnen bij de biologieles seksuele voorlichting krijgen, we kunnen romantische films kijken waarin seks wordt geïdealiseerd of we kunnen seks zien zoals de samenleving het aanbiedt (de individualistische kant waarbij het draait om jouw eigen behoefte en bevrediging). Ik hoop dat je door deze blog (weer) een andere kijk op seks krijgt. Laten we eens wat vaker Hooglied lezen, zodat dát ons beeld is als we aan seks denken. Seks waarbij het draait om liefde! Zoals God het bedoeld heeft. Iets enorm waardevols. Een liefdeslied, iets wat onbaatzuchtig is en iets om van te genieten. Waarin Zijn liefde voor ons wordt weerspiegeld.

Eet, vriend en vriendin!
Drink en word dronken van liefde!
(Hooglied 5:1, NBV)

Aan de slag!

Hoe denk jij over seks? Vind je het nog steeds een taboe of praat je er openlijk over? En hoe zie je seks? Wat voor waarde hecht je er aan?
Ik daag je uit om heel Hooglied te lezen deze week (misschien met je partner als je die hebt). Welke teksten springen er voor jou uit?

Naar ‘Hooglied voor liefhebbers’ van Adrriaan Verbree en Christian Zomer
Gedicht ‘De kanselbijbel’ uit ‘Het Hooglied, een geschenk 1991’ van Lies Boven-Boonstra