Psalm 117: kort maar krachtig!

Kort maar krachtig, misschien is dat wel de beste omschrijving van Psalm 117. Een psalm met slechts twee zinnen. Op het oog lijkt de psalm rechtdoorzee: prijs God! Wat is de betekenis van deze psalm vanuit het Jodendom?

Psalm 117 in het Jodendom

In het Jodendom is Psalm 117 onderdeel van een reeks psalmen waarin God geprezen wordt, het ‘Hallel’. Het ‘Hallel’ bestaat uit Psalm 113 tot en met Psalm 118 en wordt op bepaalde feestdagen, en op de eerste dag van de nieuwe maand, opgezegd. Het terugkerende thema in deze psalmen is de ingewikkelde relatie die Israël heeft met omliggende landen en volken, en dat God hen steeds opnieuw beschermt en bevrijdt van vijanden. Het is één van de redenen dat we deze psalmen opzeggen tijdens feestdagen waarin thema’s als redding en bevrijding steeds terugkomen. 

Een duidelijke boodschap met een moeilijke twist

Loof de HEERE, alle heidenvolken; prijs Hem, alle natiën.
– Psalm 117:1 (HSV)

Als ik Psalm 117 lees en mijn ogen sluit, zie ik iemand op een berg staan die deze woorden uitschreeuwt over de aarde. Met vreugde, maar ook met ernst, roept de psalmist de hele wereld op om God te prijzen. Een korte, duidelijke en krachtige boodschap.

Toch is het voor Joden niet vanzelfsprekend om de rest van de wereld op te roepen om God te dienen. Aan de ene kant wil Israël onderdeel zijn van deze wereld en optrekken met andere volken, maar aan de andere kant is Israël apart gezet door God en kan het geen onderdeel zijn van deze wereld. Daaronder ligt ook de angst dat men zich uiteindelijk tegen Israël zal keren. Wie kunnen wij vertrouwen op deze aarde? Een gevecht waar veel Israëlieten dagelijks mee strijden, maar ik denk dat ook christenen deze strijd herkennen.

Je mag leven in deze wereld en ervan genieten, maar aan de andere kant dien je God en kan je niet in alles meegaan wat deze wereld te bieden heeft. Misschien ervaar ook jij de zwaarte van deze wereld, en verdrukking omdat je de God van Israël belijdt. Ondanks dat ga je toch evangeliseren, want heel de aarde moet het weten: God is goed, prijs Hem! 

God is goed!

Want Zijn goedertierenheid is machtig over ons; de trouw van de HEERE is voor eeuwig. Halleluja!
– Psalm 117:2 (HSV)

Het tweede vers van Psalm 117 is een prachtig antwoord op de vraag waarom we God prijzen: want Gods goedertierenheid is machtig over ons. Menig rabbijn stelt daarbij de vraag wie er met ‘ons’ bedoeld wordt: de Joden of de heidenen? Er zijn verschillende benaderingen, maar een van de toelichtingen werd gegeven door rabbijn Yitzchak uit Rusland. Hij gaat ervan uit dat ‘ons’ over Israël gaat. God laat door Israël zien dat Hij een betrouwbare God is. Zoals God Israël nooit zal verlaten, zo zal Hij ook Zijn schapen uit de heidenen nooit verlaten. Hij voegt daaraan toe dat het soms makkelijker is voor niet-Joden om Gods goedertierenheid te zien dan voor Joden. Vaak staan Joden in de overlevingsstand: altijd doorgaan met opbouwen, altijd zichzelf moeten verdedigen en altijd op scherp, want voor je het weet, klopt de volgende vijand alweer op de deur. 

Een recent voorbeeld: in april 2024 stuurde Iran drones naar Israël. Ondanks dat ging Israël rustig de nacht in, om de volgende dag weer verder te gaan met de normale gang van zaken. Uiteraard was er opluchting en dankbaarheid, omdat geen enkele drone ons heeft geraakt, maar de appjes die ik kreeg vanuit Europa deden mij realiseren hoe ernstig de situatie eigenlijk was. Israëlieten hebben een ijzersterke mentaliteit in en door God, maar Gods goedheid kan soms overweldigend zijn. God heeft ons al zo vaak gered, ook al die keren dat ik niet besefte dat ik redding nodig had. Het is daarom goed dat Joden drie keer per dag bidden en de 613 geboden houden om gefocust te blijven op God, om op die manier uit die overlevingsstand te komen en daadwerkelijk Gods goedheid te kunnen zien.

De gelovigen uit de andere volken, die van een afstandje naar Israël kijken, kunnen beter waarnemen hoe God te werk gaat. Juist jullie worden opgeroepen om God te prijzen! We hebben elkaar nodig om te zien hoe goed God is voor ons allemaal. En dus, de kort maar krachtige boodschap vanuit de Joden aan de heidenen: prijs God met ons!

Aan de slag!

Wat heb jij van Gods goedertierenheid gezien in jouw eigen leven? Hoe laat God middels Israël zien dat Hij een betrouwbare God is?