Mens erger je niet!

Op een gezellige avond zit je met familie om de tafel. Voor jullie neus het ouderwetse spelletje Mens erger je niet! Even later lijkt het geluk aan jouw kant te liggen. Net wanneer je denkt dat je de overwinning al in je broekzak hebt, gooit je buurman jouw laatste poppetje met een triomfantelijk gebaar van het spel af. ‘Je moet weer terug’, zegt hij met een zelfingenomen glimlach. Na wat gebrom en gemompel van jouw kant (ik ben vast niet de enige fanatiekeling), voegt hij toe: ‘Mens erger je niet!’ Misschien is deze situatie wel herkenbaar voor je. Dit spel opende mijn ogen voor ergernis. Hoe vaak ergeren wij ons aan spullen, taken, omstandigheden, mensen en onszelf? Misschien wel aan God? 

Ergernis? Dat herken ik niet, hoor… 

Je hebt een keuze gemaakt voor Jezus, met volle moed ga je op pad. Je start met God een nieuwe weg. Met de Bijbel als spelregelboek onder je arm begin je met stappen zetten. Totdat je geheel onverwacht van het pad af belandt. Van binnen beginnen er allemaal gedachten binnen te komen, verontwaardigd begin je opnieuw. Totdat het weer gebeurt. Langzaam maar zeker begint er iets te groeien in je hart. Misschien is het wel ergernis… 

Wat is dat: je ergeren? Of ergernis hebben? Van Dale zegt het als volgt: tot ontstemming prikkelen. Als je in het Engels een vertaling zoekt voor ergeren, kom je op de volgende woorden: annoy (verontrusten/ hinderen/kwellen), vex (bedroeven) en spite (dwarsbomen). Dit is precies wat er gebeurt: je plaatst jezelf buiten de rust van God, hindert jezelf om bij God te komen, kwelt jezelf door nare gedachten toe te laten, bent bedroefd en teleurgesteld en dit alles dwarsboomt de weg naar God. Waarin vergeving en een nieuw begin voor je klaarstaat. 

Jona en zijn ergernis 

Jona had veel met God meegemaakt. Hij had ervoor gekozen om de andere kant op te reizen. Weg van het plan van God. Hij had zich buitenspel gezet. Buiten het plan en de bijbehorende stappen die God voor hem had. In de buik van een walvis kwam hij erachter hoe hij in zijn leven afhankelijk is van de almachtige God. 

Wanneer hij doet wat God vraagt en Gods woorden spreekt en predikt zoals God hem gevraagd had, valt hij opnieuw in zijn eigen valkuil. Hij ervaart trots en voelt zich beter dan de mensen die (net als hij eerst) buiten de wil van God leven.  

Hij kan zich alleen maar ergeren over het feit dat God niet doet wat Hij gezegd had. Dat hij voor zijn gevoel voor ‘niets’ buiten zijn confortzone was gegaan. Hij geeft zelfs aan liever te sterven dan verder door te leven. Maar sinds wanneer was het Jona’s spel geworden? Sinds wanneer was het aan hem om het verloop te bepalen? En wat zegt God op Jona’s reactie? 

Maar de  HEERE  zei: Bent u terecht  in woede  ontstoken? 
– Jona 4: 4 (HSV).

God is een leraar 

God houdt Jona een spiegel voor, maar hij kijkt er niet in. Vervolgens gaat Jona naar een warme plek ergens buiten de stad zitten. Daar maakt God hem duidelijk wat hij Jona wil leren. 

En de  HEERE  God beschikte een wonderboom en liet hem boven Jona opschieten, zodat er schaduw zou zijn boven zijn hoofd, om hem te bevrijden van zijn kwelling. Jona was erg blij met de wonderboom. De volgende dag beschikte God bij het aanbreken van de dageraad een worm, die de wonderboom stak, zodat hij verdorde. En het gebeurde, toen de zon opging, dat God een verzengende oostenwind beschikte. En de zon stak op het hoofd van Jona, zodat hij geheel uitgeput raakte. Hij verlangde ernaar te sterven en zei toen: Het is voor mij beter te sterven dan te leven. Maar God zei tegen Jona: Bent u terecht  in woede  ontstoken over die wonderboom? Hij zei: Terecht ben ik  in woede  ontstoken, tot de dood toe. 

Daarop zei de  HEERE: Ú ontziet die wonderboom, waarvoor u niet gezwoegd hebt en die u niet hebt laten groeien, die in één nacht ontstond en in één nacht verging. Zou Ík dan die grote stad Ninevé niet ontzien, waarin meer dan honderdtwintigduizend mensen zijn die het verschil tussen hun rechter- en hun linkerhand niet weten, en daarbij veel vee?
– Jona 4: 6-11 (HSV).

Terug naar het begin 

Jona moest opnieuw terug naar de basis. Wie heeft de wereld in zijn hand? Wie doorgrondt ieder mens? Wie spreekt recht? God, niet Jona zelf.  

Het poppetje in Mens erger je niet moet weer opnieuw beginnen. Zo kennen wij ook momenten dat we terug moeten naar het begin in onze relatie met God. Toen we ‘amazed’ waren over zijn grootheid, zijn genade en zijn grote liefde voor ons.  Toen we ons perspectief, onze controle, ons leven volledig overgaven aan Hem. God verlangt naar jouw nederigheid en overgave, dat is Hem liefhebben. Ook dat je een ander liefhebt, hem dezelfde kansen geeft uit liefde die God je geeft.  

Hij alleen geeft ons de overwinning 

God laat ons op een dag thuiskomen, dan maak je eeuwig deel uit van de overwinning. Hij is het die ons met genade bekleedt, laat tronen boven al onze tekortkomingen en kroont met zijn overwinning. Niet omdat wij zo tactisch, inzichtelijk en vaardig zijn in het uitspelen van ons leven, maar vanwege het feit dat Hij God is. Hij alleen. Stop met je ergeren over wat je ziet, geef je over aan de grote God die alles overziet.  

Aan de slag! 

Soms heb je zelf jouw ergernis helemaal niet door.  Vraag God om je ogen te openen voor eventuele ergernis in jouw leven. Het is soms ook helpend om de mensen om je heen te vragen of zij ergernis bij jou zien. Sta open voor hun feedback, we zijn er om elkaar in liefde terecht te wijzen.  Je kunt dit gebed bidden: 

Grote God, dank U wel dat U mijn ogen vandaag geopend heeft voor mijn ergernis. Ik wil deze (gebeurde) situatie/persoon/gedachten/ mijn leven opnieuw aan U overgeven. Wilt u mij vergeven en vullen met Uw waarheid? Dank U wel dat ik van U mag leren. Dank U wel dat ik door Uw werk aan het kruis, vandaag opnieuw mag beginnen. Ik vraag U om mijn leraar en gids te zijn. In Jezus’ naam, Amen.