God van het donker

Al zolang ik me kan herinneren houd ik van de duisternis. Ik vind het heerlijk om buiten te zijn wanneer het ‘s avonds donker is of om een strandwandeling te maken wanneer ik geen hand voor ogen kan zien. Bang in het donker ben ik niet snel, het is eerder fel licht wat me een ongemakkelijk gevoel geeft. Nee, geef mij het donker maar. Maar, God is een God van licht…

Voor veel mensen is het donker beangstigend. Zelfs op mijn werk in een verpleeghuis, slapen veel ouderen met een nachtlampje aan of met de deur op een kiertje. Niet alleen kleine kinderen zijn bang in het donker, ook volwassenen kunnen het beangstigend vinden als zij alleen zijn in het donker.

Ook in de Bijbel wordt het donker vaak geassocieerd met verdriet, angst en bedreiging. De wereld leefde in duisternis, totdat Jezus kwam: het Licht van de wereld, de Morgenster. Ik heb dat altijd moeilijk gevonden en ging aan mezelf twijfelen. Want wat zegt het over mij dat ik van het donker houd, terwijl Jezus kwam om de duisternis uit te drijven?

Maar langzaam kwam ik tot de ontdekking dat de duisternis niet alleen maar slecht is. Hoe zou het ook slecht kunnen zijn? God heeft niet alleen de dag geschapen, maar ook de nacht.

Ik ben de HEERE, en niemand anders
buiten Mij is er geen God
Ik zal u omgorden, hoewel u Mij niet kende,
opdat men zal weten vanwaar de zon opkomt tot waar zij ondergaat,
dat er buiten Mij niets is

Ik ben de HEERE, en niemand anders,

Ik formeer het licht en schep de duisternis
Ik maak de vrede en schep het onheil
Ik, de HEERE, doe al deze dingen

(Jesaja 45:5-7, Herziene Statenvertaling)

God maakte niet alleen het licht, maar ook de duisternis. God is Heerser over alles, en is niet alleen in het licht te vinden. Toen de Israëlieten uit Egypte wegvluchtten, verscheen God aan hen in een donkere wolk. Hij verscheen niet met een stralend licht, maar in het donker. Ook in de psalmen wordt regelmatig genoemd dat God zich laat zien in duisternis.

De Heer is Koning. Juich en jubel, aarde!
Eilanden, wees blij!
Om Hem heen zijn donkere wolken.
Hij heerst rechtvaardig en eerlijk.

Vuur gaat voor Hem uit
en vernietigt zijn vijanden.
Zijn bliksemstralen verlichten de wereld.
De aarde ziet het en beeft.

(Psalm 97:2-4, BasisBijbel)

In de Bijbel worden de nacht en duisternis vaak gebruikt als symbool voor verdriet, pijn of zelfs kwaad. Maar dat betekent niet dat de nacht en het duister op zichzelf verkeerd zijn. God is er altijd, ook in de nacht, ook als het donker is. ‘s Nachts, in de meest letterlijke zin van het woord, maar ook in donkere periodes in ons leven mogen we weten dat God dichtbij is. In periodes van pijn en verdriet, kan Hij soms enorm ver weg voelen, maar in werkelijkheid is Hij dichtbij.

Ik zie het donker ook als symbool voor hetgeen wat nog verborgen is. Denk aan een zaadje, wat in de donkere grond gestopt wordt waar er geen licht bij kan komen. Juist dan gaat het zaadje ontkiemen, gaat het groeien en groeit het naar het licht toe. Of een kind dat in de buik van zijn moeder zit, in het donker groeit het totdat het klaar is om het licht te zien en geboren te worden. Het donker kan ook symbool staan voor iets heel erg moois: een periode van groei. Letterlijk, zoals met het ontkiemde zaadje, maar ook figuurlijk. Een donkere periode in ons leven kan juist een periode zijn waarin we groeien. Waarin we nieuwe dingen leren of juist dichter naar God toe groeien.

Aan de slag!

Ik zie duisternis als een mooi geschenk van God. Een geschenk wat ons in staat stelt om tot rust te komen in de nacht of juist te genieten van het donker tijdens een nachtwandeling. Maar ook een geschenk wat ons de gelegenheid geeft om te groeien.

Wat voor associaties heb jij met het donker en met de nacht? Is duisternis voor jou iets wat je liever uit de weg gaat, of zie je net als ik de schoonheid van de nacht?

Denk terug aan een donkere periode in je leven, hoe zag jij God terug in het duister?