De mens als ‘heerser’ over Gods schepping

Psalm 8 verheerlijkt de Heere als Schepper. Wanneer je de psalm leest, valt op dat ook de mens een grote plek heeft in het lied. God heeft de mens aangesteld als ‘heerser’ over de schepping. Wat betekent dat eigenlijk? Mogen we doen en laten met de aarde wat we willen? Of zit er meer achter?

Psalm 8

In de Bijbel staan verschillende psalmen die de scheppingsgeschiedenis aanhalen, ook wel ‘scheppingspsalmen’ genoemd. Hier vallen bijvoorbeeld Psalm 8, 19, 29, 65 en 104 onder. In elk van deze psalmen is de toon iets verschillend. Psalm 8 gaat over de verheerlijking van de Heere als Schepper. Wanneer je de psalm leest, valt op dat ook de mens een grote plek heeft in het lied. De eerste verzen gaan over Gods geweldige scheppende macht:

HEERE, onze Heere, hoe machtig is Uw Naam op de hele aarde!
U Die Uw majesteit getoond hebt boven de hemel.
Uit de mond van kleine kinderen en zuigelingen
hebt U een sterk fundament gelegd, omwille van Uw tegenstanders,
om de vijand en wraakzuchtige te laten ophouden.
– Psalm 8:2-3 (HSV)

Het sterke fundament dat uit de mond van kleine kinderen komt, kun je ook wel vertalen met ‘lof’. Dit doet denken aan de geschiedenis van Jezus, Die de kleine kinderen bij Hem roept. Hij maakt duidelijk dat we allemaal zouden moeten geloven als een kind. Het geloof van een kind is vaak nog ongecompliceerd en puur. Wanneer je een kind hoort praten over zijn liefde voor God, dan kun je er helemaal overrompeld en warm van worden. Zulke lofbetuigingen zijn daardoor ook een fundament dat helpt in de strijd tegen de vijand.

Een erepositie in de schepping

Psalm 8 gaat verder met het scheppingsverhaal. God heeft met Zijn vingers alles op de aarde geschapen, ook de mens. Dat kleine kind is door Hem geschapen. In vers 5 komt de gedachte naar voren dat wij mensen klein en nietig zijn: ‘Wat is dan de sterveling, dat U aan hem denkt, en de mensenzoon, dat U naar hem omziet?’ (HSV)

Maar God heeft met de grootste zorg, als mooiste werk van Zijn vingers, de mens geschapen.

Toch hebt U hem weinig minder gemaakt dan de engelen
en hem met eer en glorie gekroond.
U doet hem heersen over de werken van Uw handen,
U hebt alles onder zijn voeten gelegd.
– Psalm 8:6-7 (HSV)

Als evenbeeld van God zijn wij geschapen (Genesis 1:26-27) en dat geeft de mens een erepositie in de schepping. Zoals een onderkoning van de koning macht krijgt om het land te besturen, zo krijgt ook de mens van God macht om te heersen over de aarde. Maar dat heersen is niet iets in de trant van ‘de mens mag bepalen wat hij doet met de aarde’. Hoewel de zin ‘U hebt alles onder zijn voeten gelegd’ wel de indruk wekt dat de mens letterlijk overal op mag trappen. De woorden ‘heersen’ en ‘onder zijn voeten’ hebben meer iets in zich als ‘zorgen voor’. De dingen aansturen tot welzijn van de aarde en in het besef dat er een verantwoordelijkheid is voor de aarde. 

Zorg voor de aarde

In Genesis 1:28 krijgen de mensen deze taak al: ‘En God zegende hen en God zei tegen hen: Wees vruchtbaar, word talrijk, vervul de aarde en onderwerp haar, en heers over de vissen van de zee, over de vogels in de lucht en over al de dieren die over de aarde kruipen!’ (HSV)

Het woord ‘heersen’ kan hier ook vertaald worden met ‘toezicht houden’, ‘zorgen voor’ en ‘beheren’.

Maar wat kun jij hier nou mee? In de huidige maatschappij is veel aandacht voor klimaatverandering en de gevolgen daarvan op grote schaal. Maar of je je daar nou zorgen om maakt of niet, of je nou meedoet met de protesten of je er bewust of onbewust buiten houdt, het is de taak van ons allemaal om te ‘heersen over’ (dus: zorgen voor) de aarde, omdat God ons daartoe heeft aangesteld.

Ook in jouw persoonlijke leven kun jij keuzes maken waarmee je goed voor de aarde zorgt. Je hoeft hierbij niet groots te denken; ook in het klein kun jij ervoor zorgen. Denk bijvoorbeeld aan dat ene pannenkoekenplantje dat staat te vergaan… Bijkomend voordeel is dat bezig zijn met de natuur ook nog eens goed is voor je eigen lichamelijke en mentale gezondheid!

Aan de slag!

Doe vandaag iets goeds voor de aarde. Geef bijvoorbeeld eens je plantjes water of raap wat afval van de straat.