5 kenmerken van een verbond in de Bijbel

Ik stap over een poosje het huwelijksbootje in. Daar kijk ik ontzettend naar uit, om samen met mijn verloofde een ander leven starten. Nu wordt het huwelijk vaak een verbond genoemd. Des te meer ik erover na ging denken dat ik een verbond aan ga wanneer ik ga trouwen, des te meer ik mij afvroeg wat de Bijbel eigenlijk over verbonden laat zien. Zo zien we in de Bijbel dat God verbonden met mensen sluit, maar ook dat mensen met elkaar verbonden sluiten. Wat kunnen wij daaruit leren voor onze relaties? Niet alleen met eventuele partners, maar ook bijvoorbeeld voor vriendschappen. Wat zijn de kenmerken van een verbond? Vandaag wil ik daar wat dieper op ingaan, want een verbond sluit je niet zomaar.

Verbonden in de Bijbel

In Genesis 6:18 lezen we voor het eerst over een verbond. Hier sluit God een verbond met Noach: Hij zal hem en zijn gezin sparen als ze in de ark gaan. Verder lezen we bijvoorbeeld over een verbond met Abraham (Genesis 17:3-8) en Mozes (Exodus 19:3-6). Er wordt door de profeten ook veel gesproken over de verbondsrelatie die het volk Israël heeft met God.

In deze voorbeelden zagen we God die een verbond met de mensen sloot. Maar we lezen ook in de Bijbel over verbonden tussen mensen. Denk dan bijvoorbeeld aan Jonathan en David (1 Samuël 18:1-3), die een hele diepe vriendschap hadden. Of aan Naomi en Ruth. Zo lezen we:
“Maar Ruth zei: Dring er bij mij niet langer op aan u te verlaten en terug te gaan, bij u vandaan. Want waar u heen gaat, zal ik ook gaan, en waar u overnacht, zal ik overnachten. Uw volk is mijn volk en uw God mijn God.  Waar u sterft, zal ik sterven, en daar zal ik begraven worden. De HEERE mag zó en nog veel erger doen: voorzeker, alleen de dood zal scheiding maken tussen mij en u.” – Ruth 1:16-17 (HSV)
Ruth sluit hier een verbond met Naomi om met haar mee te gaan, naar haar land. Om haar eigen leven achter te laten. Deze verbonden gaan diep en laten ons echte overgave zien.

Kenmerken van een verbond

1. Verbonden worden gemaakt om de ander te dienen

Bij Ruth en Naomi zagen we dat Ruth de keuze maakt om Naomi te volgen. Vlak daarvoor heeft Naomi kenbaar gemaakt dat ze helemaal niets heeft qua bezittingen, ze had haar niets te bieden. Maar Ruth kiest er toch voor, omdat ze voor Naomi, die ook al op leeftijd is, wil zorgen. Ze gaat er niet vanuit dat ze iets ontvangt. In hoeverre verwachten wij ook niets terug van de ander? Willen ook wij alleen dienen?

2. In verbondsrelaties doen mensen onvoorwaardelijke beloften

Ruth stelt geen voorwaarden om met Naomi mee te gaan. Ze zegt niet dat ze eerst een poosje met Naomi mee wil gaan, maar als ze na een poosje nog steeds geen bezittingen hebben, dat ze dan toch maar weer weggaat. Wanneer je een huwelijk aangaat, beloof je elkaar ook trouw, in ziekte en gezondheid, armoede of rijkdom. Je stelt er geen voorwaarden aan: het is niet zo dat als het minder gaat met de ander dat je dan weggaat. Het is soms goed om na te gaan of je diep van binnen toch niet bepaalde voorwaarden hebt gesteld voor de ander.

3. Verbondsrelaties kennen standvastige liefde

Diepe liefde is belangrijk voor een verbond. Het is liefde zoals die beschreven wordt in 1 Korinthe 13:4-8. Je sluit niet zomaar een verbond met iemand, dat doe je eigenlijk alleen als je al een liefdevolle relatie met iemand hebt. Zo zien we dat ook bij de vriendschap tussen David en Jonathan. Zo lezen we: “Het gebeurde, toen David met Saul uitgesproken was, dat Jonathan met hart en ziel aan David verbonden raakte. Jonathan had hem lief als zichzelf.  Jonathan sloot een verbond met David, omdat hij hem liefhad als zichzelf.” – 1 Samuel 18:1, 3 (HSV).
Om een relatie te onderhouden, is standvastige liefde nodig, die altijd het goede blijft zoeken in de ander en probeert niet stil te staan bij de negatieve kanten. Standvastig en onbaatzuchtig iemand lief hebben, is een keuze. Hoe sta jij tegenover iemand? Zie je alleen de negatieve punten? Of probeer je juist de positieve dingen te zoeken?

4. Verbonden zijn duurzaam

Ze gaan niet zomaar voorbij. Bij Ruth zien we dat ook, ze zegt: “Waar u sterft, zal ik sterven, en daar zal ik begraven worden” (Ruth 1:17, HSV). We zien dat verbonden in de Bijbel lang meegaan, ze zijn bedoeld om niet verbroken te worden. Denk je daaraan als je een verbond sluit met iemand? De verbonden die God met ons sluit zijn ook voor altijd, denk bijvoorbeeld aan de regenboog die dat laat zien (Genesis 9: 12, 15-16). Het verbond tussen David en Jonathan gaat zelfs na de dood verder. We lezen dat David later zelfs voor de zoon van Jonathan zorgt. Hij wilde voor hem zorgen, omdat hij vroeger een verbond had met zijn vader (2 Samuel 9:1).

5. Bij verbondsrelaties horen confrontatie en vergeving

Wanneer we Gods verbonden met het volk in de Bijbel volgen, dan zul je ontdekken dat het volk vaak faalt om dit verbond te houden. God verliet het volk niet, ondanks hun falen. Hij negeerde het ook niet. Hij confronteerde hen ermee, maar Hij vergaf hen ook. Ze kregen weer een nieuwe kans. In onze menselijke relaties zullen we elkaar regelmatig teleurstellen, maar confronteren we de ander ermee? Zijn we bereid om te vergeven? Om het verbond te vernieuwen?

Aan de slag!

• Neem de verbonden die je hebt eens onder de loep aan de hand van de verschillende kenmerken die beschreven zijn.
• Bid voor die verbonden. Dat God in het midden mag zijn, of Hij jullie die standvastige liefde wil geven, wil helpen met het confronteren en vergeven van de ander.

Naar: Huwelijk: verbond voor het leven, geschreven door Gary Chapman