Kom in actie!

De Israëlieten lijken vastgelopen. Net nu ze dachten de vrijheid tegemoet te gaan, lijkt er geen vluchtroute meer te zijn. Ze staan in groepen tegenover elkaar voor de Rode Zee. Er is paniek en angst, en er ontstaan verschillende meningen over de beste manier van handelen. Door angst overspoeld moet het volk in actie komen!

Paniek bij het volk

Toen de farao dichtbij gekomen was, sloegen de Israëlieten hun ogen op, en zie, de Egyptenaren trokken achter hen aan. Toen werden de Israëlieten zeer bevreesd.
– Exodus 14:10 (HSV)

De Israëlieten zijn onderweg naar het beloofde land, weg van de slavernij. Maar al snel slaat het noodlot toe. God verandert de route voor de Israëlieten, zodat de farao zou denken dat Israël rechtsomkeert had gemaakt en zichzelf in de val had gelopen. De Israëlieten zaten gevangen tussen de woestijn aan de ene kant en de Rode Zee aan de andere kant. In vers 10 lezen we dat zij zeer bevreesd waren. Ze konden geen kant op en farao zat hen op de hielen. Deze benarde situatie lokt verschillende reacties uit onder de Israëlieten.

Vier groepen, vier meningen

Waren er in Egypte geen graven, dat u ons hebt meegenomen om in de woestijn te sterven? Hoe hebt u dit met ons kunnen doen door ons uit Egypte te leiden? Was dit niet wat wij in Egypte [al] tegen u zeiden: Laat ons met rust, laten wij de Egyptenaren [maar] dienen? Want het is beter voor ons de Egyptenaren te dienen dan in de woestijn te sterven.
– Exodus 14:11-12 (HSV)

De ‘Gemara’ (een van de Joodse naslagwerken) vertelt ons dat er vier groepen ontstonden terwijl de Israëlieten voor de Rode Zee vertoefden. De eerste groep zei: “Laten we onszelf verdrinken.” De tweede groep sprak: “Laten we teruggaan naar Egypte, om daar als slaven te werken.” De derde groep zei: “Laten we vechten tegen de Egyptenaren.” Maar de vierde groep zei: “Nee, laten wij bidden.”
Mozes sloot zich niet aan bij een van deze vier groepen. “Nee, we gaan onszelf niet ombrengen. En we gaan ook niet terug naar Egypte. Oorlog voeren doen we nu niet. En we hebben geen tijd om nu uitgebreid te gaan bidden.”

Maar wat dan wel? Mozes begrijpt de paniek en angst die het volk voelt. Iedere groep reageert op een andere manier, maar allemaal vanuit diezelfde angst. Mozes geeft daarom antwoord aan elke groep (vers 14). Tegen de eerste groep zegt hij: “Wees niet bevreesd, houd stand, zie het heil van de Heere dat Hij vandaag voor u zal bewerken.” De tweede groep werd toegesproken met: “Want de Egyptenaren die u vandaag ziet, zult u tot in eeuwigheid niet meer terugzien.” Tegen de derde groep zegt Mozes: “De Heere zal voor u strijden.” En tegen de laatste groep zegt hij: “Wees stil.”

God vraagt om actie

Die vier groepen zijn er vandaag nog steeds in Israël. Ik denk dat we ons allemaal wel in een groep herkennen. Welke neiging heb jij in bange situaties? Loop je liever weg voor de realiteit? Geef je toe of verzet jij je? Of ga jij bidden? Geen van deze groepen komt tot de juiste actie. Maar ja, wat dan wel?
Daar staat Mozes dan. Hij gaat niet mee met de meningen van het volk, maar hij brengt het bij God. Gods reactie lezen we vanaf vers 15. De Israëlieten moeten vooruit. Ze moeten de paniek laten zakken en in vertrouwen doorgaan. “Kom in actie, Mozes en pak je staf!”

Het volk gaat door de Rode Zee heen, door de angst heen. Dat hadden ze zelf niet bedacht of in ieder geval niet gezien als optie. Bij stilstaan kwamen de meningsverschillen naar boven en raakte men in paniek. Door in actie te komen ziet het volk dat God hen erdoorheen leidt en zakt de paniek.

Zie jij een berg in je leven? Beklim hem! Wacht er een zee van ellende op je? Ga zwemmen! Een eindeloze weg door de woestijn? Trek je schoenen aan voor een lange hike! Loop niet weg voor de realiteit. Geef niet toe, maar verzet je ook niet. Wees niet alleen spiritueel actief door te bidden, maar kom in actie!