De Bijbel over menstruatie

Menstruatie, iets wat voor de meeste vrouwen een terugkerend onderwerp is. Maar wat zegt de Bijbel erover? Ik zal je direct verklappen: niet veel. Het lijkt een beetje een onbesproken onderwerp, ook in de Bijbel. We kunnen zelf invullen waarom: was het uit schaamte of vanwege de onreinheid van het vloeien? Of is het gewoon zo’n natuurlijk proces dat er geen woorden aan gewijd hoefden te worden? 

In Leviticus 15:19-30, een boek met onder andere reinheidswetgeving, staat wel wat over de menstruatie van een vrouw en het vloeien daarbuiten.

Wanneer een vrouw vloeit en de vloeiing in haar lichaam bestaat uit bloed, dan moet zij zeven dagen in haar afzondering zijn. En ieder die haar aanraakt, is onrein tot de avond.
Alles waarop zij in haar afzondering gelegen heeft, is onrein, en alles waarop zij gezeten heeft, is onrein. […]
Ook moet ieder die enig voorwerp aanraakt waarop zij gezeten heeft, zijn kleren wassen en zich met water wassen; en hij is onrein tot de avond. […]
Wanneer een vrouw vele dagen buiten de tijd van haar afzondering een bloedvloeiing heeft, of wanneer zij langer vloeit dan de [tijd van] haar afzondering, dan is zij al de tijd dat zij vloeit onrein, net zo als de dagen van haar afzondering.
– Leviticus 15:19-20, 22, 25 (HSV) 

Onreinheid

De leefregels in Leviticus laten zien dat een menstruerende vrouw onrein is. In de Studiebijbel wordt uitgelegd dat ‘bloed geldt als de zetel van het leven’. Dit staat onder andere in Leviticus 17:11: ‘Want het leven van het vlees is in het bloed, en Ik heb dat Zelf voor u op het altaar gegeven om voor uw leven verzoening te doen.’ (HSV)

Het verliezen van bloed staat gelijk aan het verlies van levenskracht. Wat in principe ook wel gebeurt: er heeft geen bevruchting plaatsgevonden, waardoor er geen leven is ontstaan. Door haar afzondering liet de vrouw zien dat de ‘dood’ geen deel uitmaakt van God. 

In Leviticus staat zelfs dat een persoon die een menstruerende vrouw aanraakt, of iets wat zij heeft aangeraakt, ook onrein wordt. Ik geloof dat wij dit in de context van het Oude Testament mogen lezen. Hygiëne was in die tijd vermoedelijk minder vanzelfsprekend. Ik geloof dat wij niet als onhygiënische vrouwen hoeven te worden beschouwd tijdens onze ongesteldheid. Ook al is het wel belangrijk om in die periode de hygiëne extra in acht te nemen.

Afzondering

We lezen dat de vrouw zich tijdens haar menstruatie afzondert. In die tijd vanwege de onreinheid, maar ik weet ook dat het ‘verliezen van levenskracht’ veel energie kost. Tijdens je menstruatie ben je vaak vermoeider en heb je meer rust nodig. Ik heb tijdens mijn menstruatie weleens geroepen dat ik ook wel afgezonderd wilde worden, net ‘zoals de vrouwen in de Bijbel’. Want laten we eerlijk zijn, het leven is vaak niet ingericht op het hebben van een menstruatiecyclus. Tijdens je topweken presteer je beter, heb je meer energie en kun je de dagelijkse bezigheden vaak beter aan. Maar in de fase waarin die energie minder is, met name in de dagen voor en de eerste dagen van je menstruatie, wordt er vaak verwacht dat je alsnog doorgaat zoals in die topweken. Dan is die afzondering best een goed idee.

Jezus’ genade

Ken je het verhaal van de vrouw die al twaalf jaar lang vloeide? De laatste tekst van het gedeelte uit Leviticus die we net lazen, laat zien dat deze vrouw onrein was volgens de wetten van die tijd. Maar zij raakt Jezus aan. Wordt Jezus nu boos? Nee. Hij zegt juist dat haar geloof haar heeft genezen! Jezus staat boven wetten en regels. Zijn genade is groot! Je kunt het hele verhaal lezen in Marcus 5:25-34. 

Ondanks dat er in de Bijbel weinig over menstruatie staat, en wat erin staat met name over onreinheid gaat, lezen we hier juist dat we bij Jezus mogen komen! Wanneer we ongesteld zijn, wanneer we een aandoening hebben omtrent menstruatie, wanneer we ons minder goed voelen als gevolg van onze hormonen, of vanwege het gemis van een goedwerkende cyclus: Jezus oordeelt niet. Bij Hem mag je zijn. 

Je cyclus

Het laatste jaar heb ik mij verdiept in mijn menstruatiecyclus en de fases die daarbij horen. Ik leer steeds meer om mijn agenda aan te passen op de fase waar ik in zit. Dit helpt mij echt om mijn cyclus niet meer als last te ervaren, maar als een gegeven om rekening mee te houden. En ik merk: hoe beter ik rekening houd met mijn cyclus, hoe minder zwaar de mindere fase is. Ik kijk zelfs door een andere bril naar het menstrueren: wat heeft God het toch bijzonder gemaakt!

Aan de slag!

Wil je meer weten over je menstruatiecyclus en hoe je hier je leven op kunt inrichten? Lees dan eens het boek ‘Hormoongeluk’ van Marije van den Berg!