Liefhebben zonder aanzien des persoons

We lezen in de brief van Jakobus over de zonde ‘prosopolempteo’. In Nederlandse Bijbels is dit vertaald als ‘aanzien des persoons’ of ‘mensen voortrekken’. In de Engelse Bijbel is het vertaald als favoritism. Herken jij dit in je eigen leven? Vandaag daag ik je uit om anderen lief te hebben zonder aanzien des persoons.

Aanzien des persoons

Broeders en zusters, het geloof in Jezus Christus, onze glorierijke Heer, staat niet toe dat u mensen voortrekt op grond van uiterlijkheden. (…) Wanneer u echter het koninklijke gebod volbrengt dat de Schrift geeft: ‘Heb uw naaste lief als uzelf,’ dan handelt u juist. Maar als u op uiterlijkheden afgaat, begaat u een zonde en bestempelt de wet u als overtreders.
– Jakobus 2:1, 8-9 (NBV21)

Jakobus noemt partijdigheid, aanzien des persoons, mensen voortrekken, en vriendjespolitiek allemaal zonde. Want al deze dingen zijn in strijd met het grootste gebod dat Jezus gaf: ‘Heb de Heer uw God lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw verstand. Dat is het grootste en eerste gebod. Het tweede is daaraan gelijk: heb uw naaste lief als uzelf.’ (Mattheüs 22:37-39, NBV21)

De reality check

Zo vaak, en soms onbewust, beoordelen we mensen op hun uiterlijk of op basis van hun bezittingen, rijkdom, status, achtergrond of de relatie die we met hen hebben. Automatisch geven we onze vrienden meer aandacht dan onze irritante studiegenoot. Of als we iemand met een hele dure auto zien rondrijden, vinden we daar wat van.

Soms kun je ook geïntimideerd raken door iemands uiterlijk of rijkdom, waardoor je iemand anders behandelt. Jakobus gebruikt het voorbeeld van een samenkomst, waarbij arm en rijk samenkomen. De rijke krijgt de beste plek, terwijl de arme op de grond moet zitten. Helaas zien we dit in onze huidige maatschappij ook regelmatig, dat mensen met status een voorkeursbehandeling krijgen. 

Het is makkelijk om meer aandacht te geven aan de rijken, aan de knappe mensen, de mensen met status, mensen die ons intimideren. We gaan onszelf dan anders gedragen, dingen anders formuleren of hen anders behandelen dan anderen. En soms gaat het zelfs automatisch. Maar Jakobus is er heel duidelijk over: als je zegt dat je Christen bent, moet dat in je daden zichtbaar zijn. En aanzien des persoons is in strijd met Gods geboden en dus een zonde. 

Ik geloof dat Jakobus nog een stap verder gaat dan alleen je daden. In Jakobus 2:6 spreekt hij namelijk over minachting. Minachting is een houding die je hebt, een gedachte die je over iemand hebt. Dus ook al behandel je mensen misschien op de juiste manier, doe je het met de verkeerde intentie of met een veroordelende houding, dan is het ook een zonde volgens Jakobus.

Jezus’ voorbeeld volgen

Jezus gaf het ultieme voorbeeld hoe we onze naaste lief mogen hebben. Hij ging om met mensen die veracht werden door de samenleving, bijvoorbeeld tollenaars en prostituees. Hij genas zieken, gaf mensenmassa’s te eten, en had geduld om mensen keer op keer onderwijs te geven. Jezus liet zien hoe je anderen liefhebt, namelijk zonder aanzien des persoons. Liefhebben zonder vooroordeel, zonder vriendjespolitiek, partijdigheid of voorkeursbehandelingen. Hij had lief zonder oordeel. Jezus diende zonder iets terug te verwachten.

Laten wij ook onze naaste liefhebben zoals God ons liefheeft. Dienen zonder oordeel, de ander hoger achten dan jezelf, en geen onderscheid maken. Hiervoor hebben we Gods hulp nodig. Van onszelf hebben we de neiging om mensen te beoordelen of om onszelf hoger te achten dan onze naaste. Maar met Gods hulp en kracht mogen we onze naaste liefhebben zoals God ons liefheeft. 

Aan de slag!

Bid vandaag concreet om Gods hulp om te zien hoe Hij anderen ziet en hoe jij je naaste kunt liefhebben zonder aanzien des persoons.