Zou Jezus ons een hond hebben genoemd?!

Voor het slapengaan probeer ik voor mijn kinderen een stukje uit een dagboekje te lezen. Vandaag las ik voor mijn zoon een stukje voor over de Kananese vrouw die wordt vergeleken met een hond. Voor ons staat de hond bekend als een trouwe viervoeter, maar in die tijd in Israël had de hond een heel andere plek in de maatschappij. Een opmerkelijk stukje in het Mattheüs-evangelie. 

Hond als scheldwoord

Zowel in Nederland als in het Israël van vroeger wordt hond als scheldwoord gebruikt. Wanneer je in Nederland iemand uitscheldt voor ‘vuile hond‘ dan betekent dat iets in de trant van ‘slaafse volgeling‘. Een hond volgt immers zijn baasje zonder vragen te stellen. In de tijd van het Nieuwe Testament had het scheldwoord ‘hond‘ een andere betekenis. Vroeger waren de honden niet van die trouwe gehoorzame viervoeters als tegenwoordig. Het waren wilde zwerfhonden. Deze term werd vaak gebruikt voor de niet-Joden, het betekende zoiets als ‘heiden‘ en werd uitgesproken met veel minachting.

We gaan het verhaal uit Mattheüs lezen:

‘Jezus vertrok naar het gebied van Tyrus en Sidon. Daar kwam een vrouw uit Kana naar Hem toe. Ze riep: “Heer, Zoon van David, help mij alstublieft! Er zit een vreselijke duivelse geest in mijn dochter!” Maar Jezus zei geen woord tegen haar. Zijn leerlingen kwamen naar Hem toe en zeiden: “Heer, stuur haar weg, want ze loopt achter ons aan te zeuren.”’

Zo kennen we Jezus helemaal niet. In bijna elke situatie zien we dat Jezus reageert op de mensen die naar Hem toe komen: de blinde Bartimeüs die Jezus van verre riep; de vrouw die niks zei, maar alleen zijn kleed aanraakte; de Farizeeërs die strikvragen stelden. Op iedereen reageerde Jezus, maar vandaag reageert Hij niet. Wat is hier aan de hand?

Blijkbaar heeft de vrouw Jezus niet een keer geroepen, maar loopt ze achter Jezus en zijn discipelen aan. Wanneer de discipelen er een beetje gek van beginnen te worden, lopen ze naar Jezus toe: “Heer, stuur haar weg, want ze loopt achter ons aan te zeuren.”

“Toen zei Jezus tegen haar: “Ik ben alleen gestuurd naar de verdwaalde schapen van het volk Israël.”

Hier vertelt Jezus de reden dat Hij de vrouw totaal negeert. Hier vertelt Jezus dat zijn roeping, zoals we dat vandaag de dag zouden zeggen, ligt bij de verdwaalde schapen van Israël. Dan denken we natuurlijk meteen aan de gelijkenis van het verloren schaap (Matteüs 18:12-14). God wil al zijn schapen, de mensen uit Israël, weer bij zich roepen. Daarom is Jezus naar de aarde gekomen, om zijn volk, zijn schapen bijeen te brengen. Deze vrouw hoort niet bij dat volk.

Maar ze kwam dichterbij, liet zich voor Hem op haar knieën vallen en zei: “Heer, help mij!” Maar Hij antwoordde: “Het is niet goed om het brood dat voor de kinderen is, voor de hondjes te gooien.”

De Kananese vrouw laat zich niet zomaar wegsturen. Ze heeft een rotsvast geloof in Jezus. Ze heeft gezien wat Hij kan en legt zich niet zomaar neer bij zijn antwoord. Weer reageert Jezus afwijzend. In zijn antwoord legt hij een flinke belediging, Hij vergelijkt hier het volk van Israël met de kinderen, de vrouw vergelijkt Hij met een hond. Aan het begin van de blog heb je al kunnen lezen dat dit niet een vriendelijk woord was. De Joden gebruikten dit als scheldwoord! Maar weer laat de vrouw zich niet tegenhouden door het antwoord van Jezus.

Toen zei ze: “Dat is waar, Heer, maar de hondjes eten toch de kruimels op die van de tafel van hun meesters vallen?” Toen antwoordde Jezus haar: “Vrouw, wat heb jij een groot geloof! Je zal krijgen wat je hebt gevraagd.” Vanaf dat moment was haar dochter gezond.
(Mattheus 15: 22-28, BasisBijbel)

Wauw! Hier kennen we Jezus weer. Na twee keer hard te zijn geweest tegen deze vrouw, ziet Hij het geloof van deze vrouw. Ze behoort niet tot het volk van Israël, maar Jezus schenkt haar dochter genezing.

Jij en ik behoren tot de honden

De meesten van ons horen niet van oorsprong bij het volk van Israël, we zijn geen nakomelingen van Abraham. Wij behoren tot de heidenen, de honden. En net als deze vrouw krijgen wij de genade van God. Gelukkig had God een plan voor de hele wereld en niet alleen een plan voor de kinderen van Israël. Wat een scheldwoord lijkt te zijn, verandert opeens in iets moois. In dit verhaal schemert het wereldwijde plan van God door, genade voor Israël én genade voor de hele wereld, ook de honden mogen het Evangelie ontvangen!

Aan de slag!

Wat een bijzondere moed van deze vrouw. Ze nam geen genoegen met het antwoord wat Jezus haar gaf: al haar hoop is gevestigd op Jezus. Hij stelde haar niet teleur.

Hier mogen wij van leren. Zij was niet zeker van haar positie tegenover Jezus, wij wel. We weten dat we door het bloed van Jezus kinderen van God zijn geworden. Wij mogen vrij naar Jezus gaan en al onze hoop op Hem vestigen. Lees het stukje hieronder rustig door en besef wat Jezus je hier belooft. Ga naar Hem toe en leg alles bij Hem neer!

En Jezus zei: “Mijn Vader heeft alles aan Mij gegeven. Niemand kent de Zoon. Alleen de Vader kent Hem. En niemand kent de Vader. Alleen de Zoon kent Hem. En ook de mensen aan wie de Zoon wil laten zien wie de Vader is, kennen de Vader. Kom naar Mij als je moe bent. Kom naar Mij als je gebogen gaat onder het gewicht van je problemen! Ik zal je rust geven. Doe wat Ik je zeg. Leer van Mij. Want Ik ben vriendelijk en geduldig en bescheiden. Daarom zul je bij Mij innerlijke rust vinden. Want wat Ik je te doen zal geven, is niet te moeilijk of te zwaar voor je.”
(Matteüs 11:27-30, BasisBijbel)