Denk aan je Maker

Wat heeft het allemaal voor zin? Vraag jij het je weleens af? Elke dag weer werken lijkt soms zo nutteloos. Herken je dat gevoel? Wees gerust: je bent niet de enige. Prediker kampte honderden jaren geleden ook met zulke gevoelens. Alles is maar lucht en leegte, zegt Prediker. Niets heeft werkelijk zin! Het hele leven is maar lucht en iets onbegrijpelijks. Wat heeft een mens aan al zijn harde werken en zwoegen onder de zon? (Prediker 1:2)

In de Tenach, de Joodse Bijbel, heet Prediker ‘Kohelet’. Dit betekent zoiets als spreker – vandaar dat wij Prediker kennen als ‘Prediker’. Je kunt de naam Prediker zien als een pseudoniem. De schrijver blijft echter niet helemaal anoniem, want Prediker stelt zich in de eerste alinea al voor als ‘zoon van David’. We weten het niet zeker, maar Bijbelgeleerden gaan er vanuit dat deze zoon Salomo moet zijn geweest.

Als Salomo inderdaad de auteur is van het boek Prediker, mogen we verwachten dat het boek vol wijsheden staat. Salomo was namelijk de slimste mens – lees maar na in 1 Koningen 4:29-34. Het lijkt logisch dat dit boek verhelderende inzichten geeft. Mooie lessen, prachtige woorden. Het lijkt niet zo te zijn. De toon van dit Bijbelboek is somber. Depressief zelfs, zou je haast zeggen. Lees maar mee:

Wat voor nut heeft een mens van zijn gezwoeg? Zwoegen is een trieste bezigheid die God aan de mensen heeft gegeven om zich mee te vermoeien.
Prediker 3:9-10

Werken is een trieste bezigheid, schrijft Prediker hier. Misschien herken je deze gedachte wel. Misschien heb je een hekel aan je baan of aan je studie. Misschien wil je er het liefst mee stoppen, maar zie je geen uitweg. Het kan ook zo zijn dat je je totaal niet kan verplaatsen in deze neerslachtige houding. Misschien ben je juist gek op je werk, heb je grote ambities en doe je niets liever dan werken. Of wellicht heb je er nog nooit over nagedacht, en doe je maar gewoon wat er van je verwacht wordt. Met werken bedoel ik overigens niet per se betaald werk, ik bedoel hiermee jouw ‘gewone’ alledaagse taken.

Het is moeilijk om Prediker goed te begrijpen, zonder dat je de context kent. Het zit namelijk zo: Prediker doet als het ware een onderzoek naar het leven. Hij probeert alles uit en onderzoekt hoe een leven zonder God is. Hij zoekt de zin van het bestaan in werken, vrouwen, wijn en plezier. Hij wil weten wat een mens hier op aarde het beste kan doen. Een praktijkonderzoek, zo kun je het ook wel noemen. Hij komt een conclusie: niets heeft werkelijk zin. Werken dus ook niet.

Hij is niet tevreden met dit antwoord, dus hij doet een vervolgonderzoek, waarbij hij onderzoekt of het nut heeft om wijs te zijn. Hij komt helaas tot dezelfde conclusie: ook dat heeft weinig zin, want iedereen sterft uiteindelijk: zowel dwaze mensen als wijze mensen. ‘Een leven zonder God heeft weinig zin’, zo luidt zijn definitieve conclusie. Direct hierna volgt zijn advies: denk aan je Maker (Prediker 12:1a).

Denk dus aan je Maker als je wakker wordt en op weg gaat naar je werk. Denk aan je Maker als je geen zin hebt in je werk. Denk aan je Maker als je die promotie niet krijgt die je zo graag wilde. Denk aan je Maker als je werk je vermoeit. Denk aan je Maker als je ambitieus bent en werken het allerbelangrijkst vindt. Denk aan je Maker als je je verveelt op je werk. Denk aan je Maker en zing het onderstaande lied, hardop of in je hart:

Laat al mijn werk gezegend zijn
en geef mijn arbeid zin.
Laat in mijn huis uw vrede zijn
en zegen mijn gezin.
Geef mij vandaag de rust en kracht
voor elke taak die op mij wacht.
Dat ik mij niet voor niets vermoei;
breng alles wat ik doe tot bloei.

Laat al mijn werk tot zegen zijn
voor mensen om mij heen.
Laat in mijn hart uw vrede zijn
en werk zelf door mij heen.
Maak mij als zout dat smaak verspreidt.
Maak mij als licht dat zichtbaar schijnt,
tot ieder woord en elke daad
mijn Vaders liefde tastbaar maakt.

Laat al mijn werk geheiligd zijn,
een dienst tot eer van U.
Laat mij oprecht, integer zijn;
een spiegelbeeld van U.
Werk door uw Geest met kracht in mij,
tot uw karakter groeit in mij.
Voltooi het werk dat U begon,
tot aan de dag dat Christus komt.

–

Doe wat je moet doen, en doe dat zo goed mogelijk.
(Prediker 9:10)

Werk ze vandaag!